QHR Prezıdenti Shı Jınpıń (qazaqsha osylaı jazylatyn atty oryssha Sı znpın dep jazǵandarǵa tań qalmaý múmkin emes) 2013 jyldy Astana sapary kezinde Azııa men Eýropa arasyndaǵy tarıhı saýda joly “Jibek jolyn” jańǵyrtý jónindegi “bir beldeý – bir jol” jobasyn álemge pash etken edi. Qytaımen Ortalyq Azııa, Reseı, Eýropa men Afrıkany […]
XI-XIII ǵasyrlarda qypshaqtardyń ishinde qandaı áýlet basqarǵany óte shıelenisti másele. Bul suraqqa baılanysty tarıhshy ǵalymdardyń arasynda eshqandaı bátýalastyq joq. Onsyz da qypshaqtardyń ishinde qansha áýlet basqarǵany túsiniksiz. Qypshaq handary týraly kýálandyratyn birqatar túpki derekter bar. Orys shejireleri Sharýkanıd áýleti týraly aıǵaqtaıdy. Horezm shejireleri Horezmshahtarǵa qyzmet etken qypshaq handary áýleti týraly […]
Abaıdyń tálim-tárbıesin kórip, ómirin bilimmen órnektegen, álem oıshyldarynyń eńbekterin jata-jastana oqyp, parasat bıigine shyqqan, Alashqa alǵash ret «Ujdan» fılosofııasyn eńgizgen hám alpystan asqan shaǵynda qý tirshilik qyspaǵynan qashyp, turan dalany ańsaǵan túz taǵysyndaı taqýa ǵumyr keshken, adamzattyń aıaýly aqyny – Shákárim Qudaıberdiuly. Dana halqymyz: «Bilim – ınemen qudyq qazǵandaı», – […]
Túrki halyqtary álem órkenıetiniń damýyna úlken úles qosyp, jalpyadamılyq damý, mádenı jáne rýhanı faktorlardyń damýyn da qamtamasyz etip kelgeni tarıhtan jaqsy belgili. Túrkiler shyn máninde óz dara tulǵalaryn maqtan etip, olardyń attaryn tarıhı ıdeologııada saqtap kelýmen birge, olardyń qyzmetin pash etý sezimine bólengeni de qýanarlyq jaıt. Laqaılar ózbek ulty quramyndaǵy […]
Hasen Oraltaı aǵamyzdyń ómirden ótkenine jeti jylǵa aıaq bassa da esimizge jıi oralady. Ol kisini Qazaqstandaǵy sońǵy kórgenderdiń biri men edim. Hasekeń zeınet demalysyna shyqqannan keıin on tórt jyldaı Germanııada ómir súrip, jazǵa salym Túrkııada júrgen kezderinde álsin-álsin habarlasyp, hat jazysyp, pikirlesip turdyq. Hasen aǵa meniń kelip qaıtýymdy ótinip, jıi […]
Búgingi kúni qazaqtyń mazasyn qashyryp, úreıin týdyryp otyrǵan máseleniń biri – Qytaı. Sonaý Ǵun patshalyqtary, Túrki qaǵanaty dáýirindegi teketires pen shaıqastardan bastalyp, Súleımen Baqyrǵanı kezinde «aqyrzaman bolarda qara qytaı qaptaıdy» konepııasyna aınalǵan osy úreı ýaqyt óte seıiler emes. Kerisinshe, urpaq qýalaıtyn, qanǵa sińgen ınstınkttik, beısanalyq dárejedegi úreıge aınalyp barady. Qytaıdyń […]
Álemge tarydaı shashylǵan qazaq halqynyń basym bir bóligi Mońǵolııa qazaqtary. Abaq kereıden taraǵan osynaý kóshpendi qazaqtardyń basynan bir qatar aýyr kezeńder men qıyn kúnder de ótti. El bastaǵan batyr babalarymyz urpaǵynyń bolashaǵy men beıbit kúndi ańsap, beıqut meken izdep baıyrǵy mekeni bolǵan Altaıdyń kúngeı bitinen teriskeı betine ıaǵnı Qobda ólkesine […]
Mutafa О́ztúrikitiń úlken naǵashysy áıgili palýan, Shaqabaı batyrdyń urpaǵy Qaıysbaı Iisuly. Tarıhta ótken iri tulǵalardyń ómirin zerttep-zerdelegende «jaqsydan jaqsy týar» nemese «er taǵaıyna tartyp týady», «teginde bar» degen sekildi sózder qoldanady. Búgingi medıına ǵylymynyń bıologııalyq-gendik taldaýlary da bul tujyrymdy rastaıdy. Shaqabaı batyr Esentaıuly tarıhta ótken iri tulǵalardyń biri. Ol iri bolmasa […]
Ýatqan Sáıpiluly — 1958 jyly Qytaıdyń Morı Qazaq avtonomııaly aýdanynda týǵan. Japonııaǵa Qytaıdaǵy qazaqtar arasynan alǵash baryp, medıına ǵylymdarynyń doktory ataǵyn qorǵaǵan azamat. Sondaı-aq, Japonııanyń Teı Kıo ýnıversıtetinde on jyldaı dáris bergen bilikti ustaz. Japon jerinde uzaq jyl júrip, jergilikti halyqtyń dástúri men ulttyq qundylyqtaryna qanyqqan ǵalymmen ótkizgen áńgimemizdi oqyrman nazaryna […]
Sharqı (Shyǵys) Túrkistan ulttyq áskeri degende kóz aldyńyzǵa atqa qonyp jaýǵa shapqan kisiniń álde bir elesi paıda bolsa, onda siz durys paıymdaǵan bolasyz. Shynymen de Sharqıdyń júzde seksen paıyzy (80%) atty ásker bolǵan. Qolǵa qarý alyp at jalyn ustap minip jaýǵa shúıligý qaı xalyqtyń qanyna sińgen ómir tańdaýy ekenin tarıx […]
|
|
Sońǵy pikirler