Руханият

ХАЛЫҚ ҚАМЫН ОЙЛАҒАН – МӘМИ ЖҰРТБАЙҰЛЫ
Руханият

ХАЛЫҚ ҚАМЫН ОЙЛАҒАН – МӘМИ ЖҰРТБАЙҰЛЫ

Мәми Жұртбайұлы (1856-1920 ж.ж.) – Алтайдың күнгей бетіндегі төрт бидің бірі болған Көкеннің немересі. Көкен Мамытұлы 1836 жылы Өр Алтай жерінде төрт би сайланғанда соның бірі ретінде тағайындалған. Кейін Жұртбай Көкенұлы (1826-1890 ж.ж.) әкесінің мұрагері болып билікті жалғастырған. Жұртбай 1870 жылы іргетасы қаланған Сарсүмбе қаласын салуға айрықша еңбек сіңірген. 1867-жылы […]

ЕКПІН ӘЛЕШҰЛЫ: ПЕРІШТЕ ЖЫР ӨЗІМ БОП ӘЛДИЛЕЙДІ.
Руханият

ЕКПІН ӘЛЕШҰЛЫ: ПЕРІШТЕ ЖЫР ӨЗІМ БОП ӘЛДИЛЕЙДІ.

Екпін Әлешұлы Тегісбаев 1976 жылы 3 қаңтарда ҚХР, Іле Қазақ облысына қарасты Нылқы ауданының Мыс ауылында дүниеге келіп, 1996 жылы мамыр айында өмірден озған. Небәрі 20 жыл ғана ғұмыр сүріп, өлеңге де, өмірге де дендей бастаған шағында аққан жұлдыздай тамып кеткен тағдырлы ақын туған еліне 50-ден астам өлеңін аманаттап қалдырыпты. […]

Амантай Әлханұлы:Тарихи тұлға Ұзынмылтық (Құтымбет)
Руханият

Амантай Әлханұлы:Тарихи тұлға Ұзынмылтық (Құтымбет)

Орта жүз – Керей – Абақ – Шеруші – Күнтуғаннан  тараған атаның бірі – Ұзынмылтық (Құтымбет). Алаштан Қазақ тарады, кейін ғасырлар қойнауындағы тарихи әр кезеңде өсіп-өнген жүздеген  рулар негізінде  Үш Жүзден қазақ халқы қалыптасты. Жүз-рулар одағының аумақтық ірі бірлестігі. Жүздің басты сипаты туыстық, кәсіптік, әдет-ғұрыптық, басқару негізіндегі қарым-қатынастар жиынтығы  болып […]

Алтайдан ауған ел тағдыры сахналанды
Руханият

Алтайдан ауған ел тағдыры сахналанды

Ел тәуелсіздігімен қатар келген Қ.Қуанышбаев атындағы академиялық қазақ музыкалық драма театрының 30 жылдық мерейтойын мерекелеу аясында астана төрінде үш күн қатарынан «Алтайдан ауған ел» қойылымының премьерасы өтті. Елорда тұрғындары мен қонақтарын елең еткізген айтулы өнер оқиға­сы – «қаллекиліктердің» ұлық мейрамға жасаған үлкен тартуы. «Алтайдан ауған ел» – Халифа Алтайдың қойылым […]

Оразхан АХМЕТ: «Мағауинның Евтушенкодан несі кем?!..»
Руханият

Оразхан АХМЕТ: «Мағауинның Евтушенкодан несі кем?!..»

Оразхан Рахманбекұлы Ахмет – 1938 жылдың тамызында Қытайдың Іле аймағы Қорғас (бұрынғы Сүйдін) ауданының Сарбұлақ ауылында дүниеге келген. 1955-58 жылдары Шынжаң институтының тіл-әдебиет факультетін бітірген. Сол жылы «Жерлік ұлтшыл» атанып, Тарымға айдалады. Кейін туған жеріне оралып, жергілікті билік өкілдерінің бақылауы астында еңбек етеді.Тек 1980 жылы ғана толық ақталып, шығармашылықпен емін-еркін […]

«Тас Маймылды» қазақша сөйлеткен дыбыс актері Бәтима Қызданаева
Руханият

«Тас Маймылды» қазақша сөйлеткен дыбыс актері Бәтима Қызданаева

Қытай елінде өмір сүрген қандасымыз, белгілі актер Бәтима Қызданаеваның өмірбаяны мен шығармашылық жетістіктері туралы мақала жарық көргенін Қазақпарат агенттігі хабарлады. Аталған дереккөздің жазуынша, Қытайдағы қандастарымыздың арасынан шыққан білікті ұстаз, композитор, үздік дыбыс актері Бәтима Қызданаева 1936-шы жылы Тарбағатай аймағының Дөрбілжін ауданында туған. 1952-1955-ші жылдары Үрімжі ән-би ансамблінде, 1955- 1965-ші жылдары […]

Жаралы қанат жалғыз құс, Жайырға жетті десейші…
Руханият

Жаралы қанат жалғыз құс, Жайырға жетті десейші…

Жәркен жырау өмірден өткелі Алтай мен Арқадығы, Тәңір тау мен Оралтаудың ортасындағы барша халқы жоқтап, ақындары жоқтау жырларын селдетіп жатыр. солардың бір парасын бүгін назарларыңызға ұсынуды жөн көрдік.

Мұхтар Мағауин: ЖҰМАБЕК ТƏШЕНОВ
Руханият

Мұхтар Мағауин: ЖҰМАБЕК ТƏШЕНОВ

Орыс-совет отарлық қыспағындағы қандыбалақ ХХ ғасыр – Əлихан Бөкейханов пен Смағұл Садуақасовтан соңғы кезеңдегі бірден-бір ұлттық мемлекетшіл, қайтпас қайраткер, қазақ халқының қаһарман перзенті Жұмабек Тəшеновті мен бағзы бір дəуір – студент кезімде тым жақыннан, бірақ сырттай екі рет көріппін. Алғашқыда, 1959 жылдың басы болса керек, Қазақ университетіне, студенттермен кездесуге келді. […]

Серік ҚАПШЫҚБАЙҰЛЫ: Алшақ мүйіз ақ серке
Руханият

Серік ҚАПШЫҚБАЙҰЛЫ: Алшақ мүйіз ақ серке

«Баяғырақта» деп бастайды да, үлкендер өткен өмір, кешкен күнінің бір парасына ойысатын.  Ойысып қайда барады, әйтеуір тірлік тынысы,  уақыт өлкесінде аяңдатады әңгімені. Басқаның не біліп жүргенін қайдам, аңғал, парыгөйсіз түйсіктер төңірегінде жүріп, үлкендердің жуан ортасынан шыққанымды сезбеппін. Барлығы байырғы өмірдің, тірлік ишаратының  ықпалы болар. Десе де, бүгін бір ойдың пұшпағын […]

Бохийн Бааст: Алтайдың көк дөнені (әңгіме)
Алтай аңызы / Руханият

Бохийн Бааст: Алтайдың көк дөнені (әңгіме)

«Сіздің қобызбен тартқаныңыз Жәнібектің көк аты туралы ма?  » – Деп сұрадым. «Я, бырақ оның атауы – Алтайдың көк дөнені. «Тамаша ат екен» . Гецелжав аға шай қайнатуға кірісті. Менің түсімдегі ат пен алтайдың көк дөнені екеуінің тағдыры ұқсас екендігін айттым. «Сенің түсің аян беріп тұр. Сен есейгенде белгілі адам боласың»,-деді Гецелжав аға.