كىتاپحانا
ايمان نايزاباەۆا زەرتتەۋ نىسانىنا الىنىپ وتىرعان م.ماعاۋيننىڭ «جارماق» رومانىنداعى ماكروكونتسەپتىنى انىقتاپ الماقپىز. رومانداعى ءوزىنىڭ قولدانىلۋ جيىلىگىمەن دە، جەكە ماندىك بەلگىلەرىمەن دە يادرولىق ءورىسى كەڭ قولدانىستاردىڭ قاتارىنان ورىن العان «قازاق» كونتسەپتىسىن ءبولىپ ايتا الامىز. «قازاق» ماكروكونتسەپتىسى. م.ماعاۋيننىڭ «جارماق» رومانىنداعىوزەكتى كوگنيتيۆتى بىرلىك – بىزدىڭ پايىمداۋىمىزشا، «قازاق»كونتسەپتىسى. قازاق تۋرالى تانىمدىق اقپارات مەن/ولانتيپوزيتسيالىق كونتەكسىندە ايقىندالادى. مەن – بۇل جەردەقازاقتىڭ وزىن-ءوزى باعالاۋى. ول – قارسى جاق، قازاق ۇشىن جات، تىپتىقاس، جاۋ بولىپ ەسەپتەلەتىن قازاق حالقىنىڭ وز ىشىنەن شىققان«جارىمجان جارماقتار». م.ماعاۋيننىڭ «جارماق» رومانىندا قازاقكونتسەپتىسىنىڭ مەن/ول كونتەكسىندە سيپاتتالۋىن ارنايى ديسكۋرسنەگىزىندە تالداپ كورسەتەمىز. «قازاق» كونتسەپتىسى «مەن» كونتەكسىندە: «قازاق» كونتسەپتىسى «ول» كونتەكسىندە: 1. «مەن كىرمە ەمەس، تازا قازاقپىن، جانە اتاپ كورسەتتىم، […]
جاڭالىقتار
قازاقستاندىق دەرەكتى كينو رەجيسسەرى قاليلا وماروۆ كەنەسارى حاننىڭ باسى قايدا ەكەنىن توپشىلايدى. ول بۇل قۇپيانى ءوزىنىڭ ۇلىمەن بىرگە تۇسىرەتىن جاڭا كارتيناسىندا ايتىپ بەرمەكشى، دەپ جازادى «ەكسپرەسس-ك» گازەتى. قاليلا كەنەسارى حان جونىندە فيلم تۇسىرەتىن العاشقى رەجيسسەر ەمەس. ول تۋرالى لەنتانى جاڭابەك جەتىرۋوۆ پەن مارات قوڭىروۆ تا تۇسىرگەن، دەگەنمەن وماروۆتار بۇل جايتقا […]
رۋحانيات
قاراكەرەي قابانباي، قانجىعالى بوگەنباي. كەرەيدە باتىر جانىبەك، قاز داۋىستى قازىبەك. ورمانداي كوپ ورتا ءجۇز ودان شىققان ءتورت تىرەك» بۇقار جىراۋ قازاق تاريحىندا ەرەكشە ءىز قالدىرعان اتاقتى ءۇش جانىبەك بار – ءاز-جانىبەك حان، […]
شەجىرە
ءبىز جاقسى بولسىن، جامان بولسىن، وتىرىك بولسىن، شىن بولسىن، سول ەسكى جولمەن ءجۇرىپ كەلە جاتقان ەلمىز. سوندىقتان سوتسياليزم زامانىندا كورگەن قورلىقتارىمىزدى ايتۋعا جۇرەكسىنەمىز. نەدەن قورقاتىنىمىزدى ءوزىمىز دە بىلمەيمىز. ال ەندى، اشتىق پەن قۋعىن-سۇرگىن جايىنداعى تالاس وماربەكوۆتىڭ زەرتتەۋلەرى دۇرىس. باسقالارى كينوگەرلەر، ت.ب. وسى سالادا جۇرگەندەر ءبىر نارسەنى كورەدى دە سودان ءوربىتىپ […]
رۋحانيات
بۇگىندە بىرەۋ ءبىلىپ، بىرەۋ بىلمەس. وتكەن عاسىردا سالىمعازى ابەەۆ دەگەن اقىن ءوتتى. بىزدەن ءۇش-ءتورت جاس ۇلكەندىگى بار ەدى. باياعى كوكتۇما سيازىندا ابايمەن ءسوز جارىستىرعان اتاقتى – ءارى بي، ءارى شەشەن وتىنشىنىڭ ءۇرىم-بۇتاعى. قىرعي ءتىلدى، قىرىپسالما اقىن ەدى، مارقۇم. ولەڭدەرىن باسپاسوزدە جاريالاعانى بولماسا، پىشاقتىڭ قىرىنداي كىتابىن دا شىعارا الماي، ومىردەن ەرتە […]
جاڭالىقتار / فوتوگالەرەيا
قازاق حالقىنىڭ ءبىر تۋار ۇلدارىنىڭ بەينەسىنىڭ ءوزى كوپ نارسەنى مەڭزەيدى ەكەن. مىنا ەسكى سۋرەت التاي تاۋىنىڭ كۇنگەيىندە جايلاۋدا ءتۇسىرىلىپتى. ازىرگە فوتوگرافى بەلگىسىز. عالامتورعا جاريالاعان باۋىرىمىز اسقار شايماردان ەكەن. وڭ جاقت اوتىرعان: اقىت ء ۇلىمجى ۇلىنىڭ بالاسى عازەز دە سول جاقاعى اتاقتى تاريحشى، اقىن-جازۋشى اسقار تاتاناي.
جاڭالىقتار
قازاقستاننىڭ كاسىپقوي بوكسشىسى قانات يسلام كولۋمبليالىق فرانتسيسكو كوردەرونى جەڭگەننەن كەيىن بىلعارى قولعاپ شەبەرلەرىنىڭ رەيتينگىندە بىردەن 24 ساتىعا كوتەرىلدى، دەپ حابارلايدى Baq.kz. قازىرگى ۋاقىتتا قانات جالپى ەسەپتە 82-ورىندا كەلەدى، ال ورتا سالماق دارەجەسىندە ۇزدىك وندىققا ەنگەن. Boxrec.com پورتالى ءوزىنىڭ ءداستۇرلى الەمنىڭ ەڭ جىلدام قارقىن الىپ كەلە جاتقان بوكسشىلارى تىزىمىنە قازاقستاندىق كاسىپقوي […]
جاڭالىقتار
بۇگىن قازاق مەملەكەتتىك قىزدار پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىندە 1937-1938 جىلدارداعى ساياسي قۋعىن-سۇرگىن قۇرباندارىنا ارنالعان «تاۋقىمەت پەن تاعزىم» اتتى ديسكىلەر جيناعىنىڭ تۇساۋى كەسىلدى.تاريحي جيناق «جەرۇيىق» قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن جانە الماتى قالاسى ىشكى ساياسات باسقارماسىنىڭ قولداۋىمەن جارىققا شىقتى. بۇل تۋرالى قازاقپارات تىلشىسىنە قىزدار ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ءباسپاسوز حاتشىسى ءنازيرا جۇماعۇلوۆا حابارلادى. ءۇش ديسكىدەن تۇراتىن جيناقتىڭ ءبىرىنشى […]
جاڭالىقتار
«ەلىنە ۇران بولعان ەر جانىبەك» اتتى حالىقارالىق پروزالىق شىعارمالارعا ارنالعان بايقاۋىنىڭ جالپى ەرەجەسى قازاق حالقىنىڭ جوڭعار شاپقىنشىلىعىنا قارسى سوعىسىندا ەرەكشە ەرلىك كورسەتىپ ەلىنە ۇران بولعان اتاقتى باتىر، قولباسشى، ءادىل بي، ءدىلمار شەشەن ەر جانىبەك بەرداۋلەت ۇلىنىڭ (1714-1792) تۋعانىنا 300 جىل تولۋىنا وراي «ەلىنە ۇران بولعان ەر جانىبەك» اتتى حالىقارالىق پروزالىق شىعارمالارعا بايقاۋ جاريالانادى! […]
شەجىرە
اقىن بايبوسىن ۇلى، باتىردىڭ تىكە ۇرپاعى ءارى باتىر ءارى شەشەن ەر جانىبەك ءوزىنىڭ تاقپاقتاپ ايتقان وسيەتىندە: – شاشىلعان اباق ەلىن جيماق بولىپ، ەسىمە وسى ورالىپ جاتا المادىم. ون ەكى زور جورىقتا جۇلدە الدىم، ون ەكىڭە بىردەن بولسىن اتاعانىم، – دەگەندە، بۇل كيەلى ون ەكى سانعا جىلدى، مۇشەنى، مۇشەلدى، بالاعاتتى، يمامدى*، ءتۇس […]
سوڭعى پىكىرلەر