Aтaлмыш макала Отандық тapиxтa қазақ хандығының қальштасу кезені,оның ішінде жүмбақ тұсы Алаша ханға байланысты фольклорлық материалдар карастырады. Алаша хан фольклорлық деректерде негізінен Шыңғысхан деп сипаталады, Фольклорлық деректер жазба және материалдық деректермен салыстырмалы қарастырылады. Қазақ хандыгы атауының пайда болуы “алаш”, Алаш хан және Алынша хан атауымен тығыз баЙланыста, бүгінде осы ел […]
ХХ ғасырдағы Қытай әдебиетінің Ләйлісі Жаңагүл Қадайқызы Ол өзінің жан құрсағынан бұлқынып туған ‹‹сәуірдің таңы өзіңсің, мынау ғапыл жалғанда›› деп келетін жыр жолдарындай таяу заман Қытай әдебиетінің әйдік ‹‹Ләйлісіне›› айлана білді. Оның нәркес жанарынан күн шуағы төгіліп тұратын. Оның жас сәбидей үлбіреген жүзінен жан дүниесінің кіршіксіздігі мен аңғал мінезі […]
ЖАРҚА* ЭЛЬБУРСІ (Ер Жәнібек баба рухына арналған жыр) Жаөани тартыстар сорғалап, Тәңірдің нәрі ме?! Түземде туған ЕР, адырлы даланың перісі – Қаһарлы қасиет, киелі Жәнібек, санамда ұлиды екі арлан бөрісі!!! Айбарлы асқағым әлі де; Қамшымен қақ жарып ұрғандай өгіздің терісін… О, о, о, замана перісі?! Ұласқан ұлы айбын, бурадай жараған, […]
ОСПАН БАТЫР ИСЛАМҰЛЫНЫҢТУҒАНЫНА 110 ЖЫЛ («Азаттықтың өшпес рухы» атты халықаралық ғылыми-тəжірибелік конференциясында жасалған баяндама) Оспан төңкерісі ХХ ғасырдың 30–50 жылдары болған, Қытайдың Гоминдаң үкіметінің Шыңжан билеушісі Шың Шысайдың ұлттық отаршылық езгісіне қарсы, Кеңестік империализм Шығыс Түркістан Республикасының Қытайға қарсы қарулы көтерілісін пайдаланып, Шыңжанды отаршылдығына алуға жəне ең соңында Монғолия тəуелсіздігіне […]
ОСПАН БАТЫР ИСЛАМҰЛЫНЫҢТУҒАНЫНА 110 ЖЫЛ («Азаттықтың өшпес рухы» атты халықаралық ғылыми-тəжірибелік конференциясында жасалған баяндама) Оспан батырға қатысты деректер мен құжаттар коммунистік дəуірде Монғолияда жабық тақырып болып келді. 1981 жылы Монғол Халық Республикасының батыры, армия генералы Б.Дорж «Отан үшін соққан жүрек» мемуарын жария етті [1]. Бұл еңбекте Оспан туралы мəліметтер мұрағат […]
«Желтоқсан» дүниені сілкіндірді, Бұғаудағы отанды бұлқындырды. Қырғынды ұнататын империя Өз қолымен өңешін қылқындырды. Ірі «Кеңес» іргесін сетінетті, Не азат күнді көрер, не түнекті. Көк тайғақта көп жауға қарсы керді, Көк түріктен жалғасқан көкіректі. Желтоқсанда майданға жастар шықты, Себебі, жұрт сенімін жасқа артыпты. Сесі өр, серті семсер хас батырлар, Жылы-жұмсақ ажалдан […]
еркіндік дейді бұл құстың атын қанаты күйік қарғам-ау. желтоқсан сайын жаныма менің қосылар ылғи бір жамау. құдайдың өзі ұмытқан елміз қашанғы Тәңір сақтасын. азаттық дейтін асыл ұғымды иманға орап сатқасын. садаға деймін біздің бұл тірлік итке де қимас өмірім. алаштың басын көрінен қазып бөрідей шулап кемірдім. қуаты қайда тілімнің құрғыр […]
«Өлгендер қайтып келмейді» деген ұғым санамызға әбден сіңіп қалғандай еді. Жарты ғасырдай уақыт топырақ астында «сүйектері қурап қалған» Шәкәрім, Мағжан, Ахаң, Жүсіпбек қайта тіріліп, қатарға қосылар деп кім ойлаған. Әйтеуір, 1988 жыл қазақ халқының өмірінде «Өлгені тіріліп, өшкені жанған» ғажайып тамаша құтты жыл болды. Ылайым сондай жылдар көбейе берсін. Шынымды […]
Нұрсəуле МЕШЕЛ, Қазақ Мемлекеттік Қыздар Педагогикалық университетінің аспиранты. (ОСПАН БАТЫР ИСЛАМҰЛЫНЫҢТУҒАНЫНА 110 ЖЫЛ («Азаттықтың өшпес рухы» атты халықаралық ғылыми-тəжірибелік конференциясында жасалған баяндама) Керейдің қол бастаған батырларының бірі Оспан Исламұлы Қытайдағы қазақтарды бастап, ұлт-азаттық көтерілісті ұйымдастырып, Қытай Үкіметімен КСРО үстемдігіне жəнеоның ықпалындағы Монғолияға қарсы күрескен ержүрек дара тұлға. Оспан батырдың сол […]
|
|
Соңғы пікірлер