سوڭعى جازبالار

حانتاۋ – قازاق حاندىعىنىڭ العاشقى استاناسى
جاڭالىقتار

حانتاۋ – قازاق حاندىعىنىڭ العاشقى استاناسى

قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىنا ارنالعان ءدۇبىرلى توي شۋ مەن تالاس اراسىنداعى القاپتا وتەدى. بۇل تۋرالى قر مƏدەنيەت جƏنە سپورت ءمينيسترى ارىستانبەك مۇحامەدي ۇلى ءمƏلىم ەتتى. ونىڭ ايتۋىنشا، بۇل شاراعا مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ ءوزى كەلىپ قاتىسادى. سونداي-اق اتالعان مەرەيتويعا حالىقارالىق دەڭگەيدەگى جوعارى دƏرەجەلى قوناقتار كەلەدى. بۇل، Əرينە وبلىسىمىزدىڭ مƏرتەبەسىن كوتەرەتىن ايتۋلى […]

عاپپار ءبىلال اتىنداعى ارنايى سىيلىق يەگەرى ابىلايحان ەسىمباي: ەلىنە قورعان بولعان ەر جانىبەك
ادەبيەت

عاپپار ءبىلال اتىنداعى ارنايى سىيلىق يەگەرى ابىلايحان ەسىمباي: ەلىنە قورعان بولعان ەر جانىبەك

I ءبولىم بالا جانىبەك زەڭگىر كوكتى قان قىزىل تۇسكە مالىندىرعان قاشقىن كۇن ءجۇزى قىزارا زاڭعار تاۋ ارتىنا جاسىرىندى. مولدىرەگەن بەيكۇنا اسپاندى قانعا بوكتىرگەنىنە وكىنە مە، سوڭعى رەت بولسا-داعى كوز ۇشىنان جەر بەتىنە ورتەنە سىعالادى. بەرداۋلەت ءۇشىن بۇگىنگى كۇن عاسىردان دا ۇزاق كورىندى. كەلىنشەگى بوسانا الار ەمەس. تاڭ ازانىنان بەرى تولعاتىپ […]

قاۋسىلقان قوزىباي اتىنداعى ارنايى سىيلىق يەگەرى ساعادات ورداششەۆا: قان مايداندا قايتىس بولعان قاراعىم… (نوۆەللا)
ادەبيەت

قاۋسىلقان قوزىباي اتىنداعى ارنايى سىيلىق يەگەرى ساعادات ورداششەۆا: قان مايداندا قايتىس بولعان قاراعىم… (نوۆەللا)

                                                 ەلگە ەستى ەر كەرەك!                                                                    ء(ى.جانسىگۇروۆ.)  قارا بۇلت كوشكىندەپ بارىپ ۇيالاس قاسقىرداي كۇنباتىسقا ۇيلىقتى. قاربارقىن تارتقان كۇڭگەي باتىس زارە قۇتى جوق ەدى قالتىراپ بارا ما؟ ءيا توڭعان، دۇنيە توڭعان مىنا ەسىرىك جەلدەن دە، تۇرەڭسىز قاپىرىق كۇننەن دە… اسىپ ساسىپ اسىققان ادامدار دا توڭعان. قالشىلداپ يەگىنەن سىپىرىلا بەرگەن شەكپەنىن كوتەرۋگە […]

ومارعازى ايتان اتىنداعى ارنايى سىيلىق يەگەرى ءباتيما احمەتوۆا: اۋليە بۇلاق
ادەبيەت

ومارعازى ايتان اتىنداعى ارنايى سىيلىق يەگەرى ءباتيما احمەتوۆا: اۋليە بۇلاق

ءبىز ۇزىق جول سوعىپ اۋليەبۇلاققا، باتىر بابانىڭ جاتقان جەرىنە تاڭ اتا جەتتىك. بۇلاق باسىنا كەلىپ توقتاعان كولىكتەن جاسى بەستەن ەندى اسقان ەگىز ۇلىدارىم كەرەي مەن جانىبەك تۇسە سالا انادايدا تۇرعان باتىردىڭ ەسكەتكىشىنە قاراي تۇرا جۇگىرىستى. شەشە! شەشە! مەنى شاقىرعان اتام انە تۇر… الاقاي… اتا… اتا… كەسەنەگە قاراي تۇرا جۇگىرگەن بالالارىمنىڭ […]

قازاق حالقىنىڭ باتىس موڭعوليا جەرىنە قونىستانۋ تاريحى
شەجىرە

قازاق حالقىنىڭ باتىس موڭعوليا جەرىنە قونىستانۋ تاريحى

قازاق حالقىنىڭ باتىس موڭعوليا جەرىنە قونىستانۋ تاريحى تاريحشىلاردىڭ ورتاق پىكىرلەرى موڭعولياداعى قازاق دياسپروسىنىڭ قالىپتاسۋىن 2 ۇلكەن كەزەڭ دەپ قارايدى. ءبىرىنشى كەزەڭ – 1723 جىلعى جوڭعار شاپقىنشىلىعىنان ءحىح عاسىردىڭ 70-جىلدار ارالىعى بولسا، ەكىنشى كەزەڭ – ءحىح عاسىردىڭ 70-80-جىلدارىنان حح عاسىردىڭ 20-جىلدارىنا دەيىنگى ارا-لىعى. الايدا، ءبىرىنشى كەزەڭ ارالىعىندا اباق كەرەيدىڭ جەكەلەگەن رۋلارى […]

كۇلتەگىن ەسكەرتكىشى — تۇركى حالىقتاردىڭ باعا جەتپەس بايلىعى
رۋحانيات

كۇلتەگىن ەسكەرتكىشى — تۇركى حالىقتاردىڭ باعا جەتپەس بايلىعى

«تۇركi حالقى جويىلماسىن، ەل بولسىن»                                                         كۇلتەگىن جازۋى.         ءار حالىقتىڭ قالىپتاسۋ، دامۋ جولىندا وزىنە ءتان ەرەكشەلىكتەرى بار. بۇل تاريحي قۇندىلىقتى زەردەلەپ جارىققا شىعارۋ قاي مەملەكەتتە بولماسىن ماڭىزدى ماسەلەلەردىڭ بىرىنە اينالعان. كەڭەستەر وداعى كەزىندە وتكەن تاريحىمىزدى زەرتتەۋ مۇمكىن بولمادى. سوندىقتان بولار اتا-بابامىزدىڭ باي مۇراسى تۇركى الەمىن زەرتتەۋدە عالىمدارىمىزدىڭ نەگىزگى ەڭبەكتەرى […]

جاقسىلىق ءساميت اتىنداعى ارنايى سىيلىق يەگەرى قۋانىش قاپپاس: التايدا ارمان كوپ
ادەبيەت

جاقسىلىق ءساميت اتىنداعى ارنايى سىيلىق يەگەرى قۋانىش قاپپاس: التايدا ارمان كوپ

   -تارت قولىڭدى جاۋىز! جەرىمە سالعان جەزتىرناعىڭ جۇرەگىمە سۇققان قارا نايزاڭمەن بىردەي. بابامنان قالعان بايتاق دالاعا، اتامنان قالعان اپپاق دالاعا ارانىڭدى اشقانىڭ- جەل سىلاعان ماڭدايىمدى، كۇن سۇيگەن كەۋدەمدى باسقانىڭمەن بىردەي. كوشىپ كەلگەن كاپىرگە، قاڭعىپ كەلگەن قىتايعا اتامنىڭ قانى، انامنىڭ جاسى تامعان قاسيەتتى جەردى قولىمنان بەرە المايمىن. بۇل اشۋلى قاريانىڭ، اشىنعان […]

الماتىدا كونە قورىم تابىلدى
جاڭالىقتار

الماتىدا كونە قورىم تابىلدى

الاتاۋ اۋدانىنىڭ اۋماعىنداعى «كوك قاينار» شاعىناۋدانىنا جاقىن جەردە ارحەولوگتار مەن قالا تاريحى مۇراجايىنىڭ ماماندارى توبەلەردىڭ بىرىنەن ءبىزدىڭ ءداۋىرىمىزدىڭ IV-V عاسىرلارىندا ءومىر سۇرگەن ايەلدىڭ سۇيەكتەرىن تاپتى، دەپ حابارلايدى «ۆەچەرني الماتى» گازەتى. تابىلعان جاڭالىقتىڭ بىرەگەيلىگى ونىڭ جەرلەنۋ ەرەكشەلىكتەرى مەن مولانىڭ ىشىندە جاتقان زاتتاردا بولۋدا. جەرلەنگەن ايەلدىڭ قاسىندا بالشىق ىدىس، قۇرباندىققا شالىنعان قويدىڭ […]

نىعمەت مىڭجان اتىنداعى ارنايى سىيلىق يەگەرى قويشىبەك مۇباراك: ءبورىلى كوش
ادەبيەت

نىعمەت مىڭجان اتىنداعى ارنايى سىيلىق يەگەرى قويشىبەك مۇباراك: ءبورىلى كوش

ءبورىلى كوش  الماتىدا تۋماعانىممەن، تۇرعانىما ۇزاق بولعاسىن وسى جەردىڭ تۇرعىنى سانالىپ كەتكەنمىن. سونىمەن الماتىدان شىعىستاعى كەشەگى باتىر بابام جانەكەمنىڭ جاتقان جەرى قالبا تاۋ وڭىرىنە كوشىپ كەلگەن تۋىسقاندارىما ەسەندەسىپ بارىپ قايتپاق بولعانمىن. الماتى-سەمەي پويىزنا ءمىنىپ قولىمداعى شاعىن دوربامدى جايعاستىرىپ ەندى وتىرا بەرگەنىمدە مەنىڭ جانىما ارتىنىپ – تارتىنعان اۋىل اقساقالى كەلىپ جايعاستى. […]

تالاپبەك تىنىسبەك ۇلى. قازاقستان قازاققا تولماي تاۋەلسىزدىك باياندى بولمايدى
رۋحانيات

تالاپبەك تىنىسبەك ۇلى. قازاقستان قازاققا تولماي تاۋەلسىزدىك باياندى بولمايدى

تالاپبەك تىنىسبەك ۇلى 1982 جىلى 17 قازاندا التايدىڭ قاباسىندا تۋعان. ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ-ءدىڭ ماگيسترانتى. اقىن، حالىقارالىق جازۋشىلار وداعىنىڭ مۇشەسى. ولەڭدەرى رەسپۋبليكالىق باسىلىمداردا ءجيى جاريالانىپ ءجۇر. «جەزبۇيدا» جاستار قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ توراعاسى. –تالاپبەك مىرزا، قازاق ەلىنىڭ تاۋەلسىزدىگى مەن تۇتاستىعىن ساقتاۋ ءۇشىن سولتۇستىك وڭىرگە كوشۋ قاجەت دەگەن ۇران كوتەرىلسە، ءسىز ول جاققا بارار ما […]