استانا. 21 قاراشا. Baq.kz – وسپان باتىرعا وزگەشە كوزقاراس. “الماتى”تەلەارناسى تاۋەلسىز “يسلام شىعىس تۇركىستان” اۆتونومياسىن قۇرۋعا بۇكىل عۇمىرىن سارپ ەتكەن التاي وعلانى تۋرالى تىڭ ماعلۇماتتار تاپتى. سونىڭ نەگىزىندە اۋقىمدى دەرەكتى فيلم ءتۇسىرۋدى كوزدەپ وتىر. ارنا تىلشىلەرى شەت مەملەكەتكە ساپار شەگىپ، باتىردىڭ كوزىن كورگەن، بىرگە سوعىسقان قازىرگى قارت ساربازبەن سۇحباتتاسىپ كەلدى. […]
«ەلىنە ۇران بولعان ەر جانىبەك» اتتى حالىقارالىق پروزالىق شىعارمالار بايقاۋىنا! قارعا تامىر (اڭگىمە) – اتا، اتا، قازمويىن قارا ءۇزىپ ءبىرىنشى بولىپ كەلە جاتىر… – اقسارباس، اقسارباس، بوتاقانىمدى بايتوقتى بابامنىڭ رۋحى جەبەي گورسىن… سارى دالانىڭ اپشىسىن قۋىرعان ات تۇياعىنىڭ ءدۇبىرى قۇلاق تۇندىرادى. قيقۋ سالعان ءدۇيىم جۇرت پەن ۇران […]
1227 جىلى جوشى ولگەن سوڭ ونىڭ ورنىنا ۇلى باتىي وتىردى. 1235 جىلى مونعول يمپەرياسىنىڭ استاناسى قاراقورىمدا بولعان قۇرىلتايدا باتىسقا (ەۋروپاعا) شاپقىنشىلىق جورىق جاساۋ ۇيعارىلدى. بۇل جورىق 1236 جىلى باستالادى. التىن وردانىڭ استاناسى ساراي-باتۋ، ال كەيىنىرەك ساراي-بەركە قالاسى بولدى. تۇرىك دەرەكتەرىندە باتىي حاننىڭ اسكەرلەرى قىپشاقتار دەپ اتالدى. سەبەبى، ۇلان-عايىر ولكەدە […]
شاعاتاي ءتىلى (جغتای — جاعاتوي; ۇيع. چاغاتاي — چاعاتاي; ءوز. ﭼىﻐﺎتوي — Chigʻatoy) — ءبىر كەزدەرى ورتالىق ازيادا كەڭ تارالعان، قازىر ءولى تىلگە اينالعان تۇركى ءتىلى. «شاعاتاي» ءسوزى شاعاتاي ۇلىسىنىڭ اتىنان كەلىپ شىققان. شاعاتاي حاندىعى شىڭعىس حاننىڭ ەكىنشى ۇلى شاعاتاي حاننىڭ اتىمەن اتالعان. وسى تىلدە سويلەگەن كوپتەگەن شاعاتاي تۇرىكتەرى مەن تاتارلار وزدەرىن […]
قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىنا ارنالعان ءدۇبىرلى توي شۋ مەن تالاس اراسىنداعى القاپتا وتەدى. بۇل تۋرالى قر مƏدەنيەت جƏنە سپورت ءمينيسترى ارىستانبەك مۇحامەدي ۇلى ءمƏلىم ەتتى. ونىڭ ايتۋىنشا، بۇل شاراعا مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ ءوزى كەلىپ قاتىسادى. سونداي-اق اتالعان مەرەيتويعا حالىقارالىق دەڭگەيدەگى جوعارى دƏرەجەلى قوناقتار كەلەدى. بۇل، Əرينە وبلىسىمىزدىڭ مƏرتەبەسىن كوتەرەتىن ايتۋلى […]
I ءبولىم بالا جانىبەك زەڭگىر كوكتى قان قىزىل تۇسكە مالىندىرعان قاشقىن كۇن ءجۇزى قىزارا زاڭعار تاۋ ارتىنا جاسىرىندى. مولدىرەگەن بەيكۇنا اسپاندى قانعا بوكتىرگەنىنە وكىنە مە، سوڭعى رەت بولسا-داعى كوز ۇشىنان جەر بەتىنە ورتەنە سىعالادى. بەرداۋلەت ءۇشىن بۇگىنگى كۇن عاسىردان دا ۇزاق كورىندى. كەلىنشەگى بوسانا الار ەمەس. تاڭ ازانىنان بەرى تولعاتىپ […]
ەلگە ەستى ەر كەرەك! ء(ى.جانسىگۇروۆ.) قارا بۇلت كوشكىندەپ بارىپ ۇيالاس قاسقىرداي كۇنباتىسقا ۇيلىقتى. قاربارقىن تارتقان كۇڭگەي باتىس زارە قۇتى جوق ەدى قالتىراپ بارا ما؟ ءيا توڭعان، دۇنيە توڭعان مىنا ەسىرىك جەلدەن دە، تۇرەڭسىز قاپىرىق كۇننەن دە… اسىپ ساسىپ اسىققان ادامدار دا توڭعان. قالشىلداپ يەگىنەن سىپىرىلا بەرگەن شەكپەنىن كوتەرۋگە […]
ءبىز ۇزىق جول سوعىپ اۋليەبۇلاققا، باتىر بابانىڭ جاتقان جەرىنە تاڭ اتا جەتتىك. بۇلاق باسىنا كەلىپ توقتاعان كولىكتەن جاسى بەستەن ەندى اسقان ەگىز ۇلىدارىم كەرەي مەن جانىبەك تۇسە سالا انادايدا تۇرعان باتىردىڭ ەسكەتكىشىنە قاراي تۇرا جۇگىرىستى. شەشە! شەشە! مەنى شاقىرعان اتام انە تۇر… الاقاي… اتا… اتا… كەسەنەگە قاراي تۇرا جۇگىرگەن بالالارىمنىڭ […]
قازاق حالقىنىڭ باتىس موڭعوليا جەرىنە قونىستانۋ تاريحى تاريحشىلاردىڭ ورتاق پىكىرلەرى موڭعولياداعى قازاق دياسپروسىنىڭ قالىپتاسۋىن 2 ۇلكەن كەزەڭ دەپ قارايدى. ءبىرىنشى كەزەڭ – 1723 جىلعى جوڭعار شاپقىنشىلىعىنان ءحىح عاسىردىڭ 70-جىلدار ارالىعى بولسا، ەكىنشى كەزەڭ – ءحىح عاسىردىڭ 70-80-جىلدارىنان حح عاسىردىڭ 20-جىلدارىنا دەيىنگى ارا-لىعى. الايدا، ءبىرىنشى كەزەڭ ارالىعىندا اباق كەرەيدىڭ جەكەلەگەن رۋلارى […]
«تۇركi حالقى جويىلماسىن، ەل بولسىن» كۇلتەگىن جازۋى. ءار حالىقتىڭ قالىپتاسۋ، دامۋ جولىندا وزىنە ءتان ەرەكشەلىكتەرى بار. بۇل تاريحي قۇندىلىقتى زەردەلەپ جارىققا شىعارۋ قاي مەملەكەتتە بولماسىن ماڭىزدى ماسەلەلەردىڭ بىرىنە اينالعان. كەڭەستەر وداعى كەزىندە وتكەن تاريحىمىزدى زەرتتەۋ مۇمكىن بولمادى. سوندىقتان بولار اتا-بابامىزدىڭ باي مۇراسى تۇركى الەمىن زەرتتەۋدە عالىمدارىمىزدىڭ نەگىزگى ەڭبەكتەرى […]
|
|
سوڭعى پىكىرلەر