Sońǵy jazbalar

«JARMAQ» ROMANYNDAǴY «QAZAQ» MAKROKONEPTISI
Kitaphana

«JARMAQ» ROMANYNDAǴY «QAZAQ» MAKROKONEPTISI

Aıman NAIZABAEVA Zertteý nysanyna alynyp otyrǵan M.Maǵaýınniń «Jarmaq» romanyndaǵy makrokoneptini anyqtap almaqpyz. Romandaǵy óziniń qoldanylý jıiligimen de, jeke mándik belgilerimen de ıadrolyq órisi keń qoldanystardyń qatarynan oryn alǵan «Qazaq» koneptisin bólip aıta alamyz.  «Qazaq» makrokoneptisi. M.Maǵaýınniń «Jarmaq» romanyndaǵyózekti kognıtıvti birlik – bizdiń paıymdaýymyzsha, «qazaq»koneptisi. Qazaq týraly tanymdyq aqparat MEN/OLantıpozıııalyq konteksinde aıqyndalady. Men – bul jerdeqazaqtyń ózin-ózi baǵalaýy. Ol – qarsy jaq, qazaq úshin jat, tiptiqas, jaý bolyp esepteletin qazaq halqynyń óz ishinen shyqqan«jarymjan jarmaqtar». M.Maǵaýınniń «Jarmaq» romanynda qazaqkoneptisiniń MEN/OL konteksinde sıpattalýyn arnaıy dıskýrsnegizinde taldap kórsetemiz. «Qazaq» koneptisi «Men» konteksinde: «Qazaq» koneptisi «Ol» konteksinde: 1. «Men kirme emes, taza qazaqpyn, jáne atap kórsettim, […]

Qazaqstandyq rejısser Kenesary han týraly derekti fılm túsirdi
Jańalyqtar

Qazaqstandyq rejısser Kenesary han týraly derekti fılm túsirdi

Qazaqstandyq derekti kıno rejısseri Qalıla Omarov Kenesary hannyń basy qaıda ekenin topshylaıdy. Ol bul qupııany óziniń ulymen birge túsiretin jańa kartınasynda aıtyp bermekshi, dep jazady «Ekspress-K» gazeti. Qalıla Kenesary han jóninde fılm túsiretin alǵashqy rejısser emes. Ol týraly lentany Jańabek Jetirýov pen Marat Qońyrov ta túsirgen, degenmen Omarovtar bul jaıtqa […]

Serik Ábikenuly. Keýdemnen janym shyqpasa…(Er Jánibek 300 jyl)
Rýhanııat

Serik Ábikenuly. Keýdemnen janym shyqpasa…(Er Jánibek 300 jyl)

Qarakereı Qabanbaı, Qanjyǵaly Bógenbaı. Kereıde batyr Jánibek, Qaz daýysty Qazybek. Ormandaı kóp orta júz Odan shyqqan tórt tirek»                                    Buqar jyraý   Qazaq tarıhynda erekshe iz qaldyrǵan ataqty úsh Jánibek bar – Áz-Jánibek han, […]

Tursynbek Kákishuly. Qazaqqa ultjandylyq, ultyn súıý jetispeıdi
Shejire

Tursynbek Kákishuly. Qazaqqa ultjandylyq, ultyn súıý jetispeıdi

Biz jaqsy bolsyn, jaman bolsyn, ótirik bolsyn, shyn bolsyn, sol eski jolmen júrip kele jatqan elmiz. Sondyqtan soıalızm zamanynda kórgen qorlyqtarymyzdy aıtýǵa júreksinemiz. Neden qorqatynymyzdy ózi­miz de bilmeımiz. Al endi, ashtyq pen qýǵyn-súrgin jaıyndaǵy Talas Omarbekovtyń zert­teýleri durys. Basqalary kınogerler, t.b. osy salada júrgender bir nárseni kóredi de sodan órbitip […]

Nesipbek Aıtuly: Otanshyl rýhtyń aqyny – Járken jyraý
Rýhanııat

Nesipbek Aıtuly: Otanshyl rýhtyń aqyny – Járken jyraý

Búginde bireý bilip, bireý bilmes. О́tken ǵasyrda Sálimǵazy Ábeev degen aqyn ótti. Bizden úsh-tórt jas úlkendigi bar edi. Baıaǵy Kóktuma sııazynda Abaımen sóz jarystyrǵan ataqty – ári bı, ári sheshen Otynshynyń úrim-butaǵy. Qyrǵı tildi, qyrypsalma aqyn edi, marqum. О́leńderin baspasózde jarııalaǵany bolmasa, pyshaqtyń qyryndaı kitabyn da shyǵara almaı, ómirden erte […]

Eskiniń kózi
Jańalyqtar / Fotogalereıa

Eskiniń kózi

Qazaq halqynyń bir týar uldarynyń beınesiniń ózi kóp nárseni meńzeıdi eken. Myna eski sýret Altaı taýynyń kúngeıinde jaılaýda túsirilipti. Ázirge fotografy belgisiz. Ǵalamtorǵa jarııalaǵan baýyrymyz Asqar Shaımardan eken. Oń jaqt aotyrǵan: Aqyt Úlimjiulynyń balasy Ǵazez de sol jaqaǵy ataqty tarıhshy, aqyn-jazýshy Asqar Tatanaı.

Qanat Islam
Jańalyqtar

QANAT ISLAM álemniń eń qarqyndy boksshylary tiziminde

Qazaqstannyń kásipqoı boksshysy Qanat Islam kolýmblııalyq Franısko Korderony jeńgennen keıin bylǵary qolǵap sheberleriniń reıtınginde birden 24 satyǵa kóterildi, dep habarlaıdy Baq.kz. Qazirgi ýaqytta Qanat jalpy esepte 82-orynda keledi, al orta salmaq dárejesinde úzdik ondyqqa engen. Boxrec.com portaly óziniń dástúrli álemniń eń jyldam qarqyn alyp kele jatqan boksshylary tizimine qazaqstandyq kásipqoı […]

Saıası qýǵyn-súrgin qurbandaryna arnalǵan tuńǵysh dıskiler jınaǵy jaryq kórdi
Jańalyqtar

Saıası qýǵyn-súrgin qurbandaryna arnalǵan tuńǵysh dıskiler jınaǵy jaryq kórdi

Búgin Qazaq memlekettik Qyzdar pedagogıkalyq ýnıversıtetinde 1937-1938 jyldardaǵy saıası qýǵyn-súrgin qurbandaryna arnalǵan «Taýqymet pen taǵzym» atty dıskiler jınaǵynyń tusaýy kesildi.Tarıhı jınaq «Jeruıyq» qoǵamdyq birlestiginiń uıymdastyrýymen jáne Almaty qalasy Ishki saıasat basqarmasynyń qoldaýymen jaryqqa shyqty. Bul týraly QazAqparat tilshisine Qyzdar ýnıversıtetiniń baspasóz hatshysy Názıra Jumaǵulova habarlady. Úsh dıskiden turatyn jınaqtyń birinshi […]

«Eline uran bolǵan Er Jánibek» – prozalyq shyǵarmalarǵa arnalǵan baıqaý
Jańalyqtar

«Eline uran bolǵan Er Jánibek» – prozalyq shyǵarmalarǵa arnalǵan baıqaý

«Eline uran bolǵan Er Jánibek» atty halyqaralyq prozalyq shyǵarmalarǵa arnalǵan baıqaýynyń jalpy erejesi Qazaq halqynyń jońǵar shapqynshylyǵyna qarsy soǵysynda erekshe erlik kórsetip eline uran bolǵan ataqty batyr, qolbasshy, ádil bı, dilmar sheshen Er Jánibek Berdáýletulynyń (1714-1792) týǵanyna 300 jyl tolýyna oraı «Eline uran bolǵan Er Jánibek» atty halyqaralyq prozalyq shyǵarmalarǵa baıqaý jarııalanady! […]

ER JÁNIBEK JAIYNDAǴY BIZGE JETKEN DEREKTER
Shejire

ER JÁNIBEK JAIYNDAǴY BIZGE JETKEN DEREKTER

Aqyn Baıbosynuly, batyrdyń tike urpaǵy Ári batyr ári sheshen Er Jánibek óziniń taqpaqtap aıtqan ósıetinde: – Shashylǵan abaq elin jımaq bolyp, Esime osy oralyp jata almadym. On eki zor joryqta júlde aldym, On ekińe birden bolsyn ataǵanym, – degende, bul kıeli on eki sanǵa jyldy, músheni, músheldi, balaǵatty, ımamdy*, tús […]