Arqalyq batyr Abaq kereıdiń áıgili batyrlarynyń biri. Ol «Arqalyq batyr» jyry arqyly kúlli qazaqqa áıgilengen tulǵa. «Arqalyq batyr» jyry – qazaq halqynyń ótken tarıhynan, salt dástúrinen habar beretin, tanymdyq-tárbıelik, kórkemdik mańyzy asa zor rýhanı muraǵa aınaldy. Jyrǵa arqaý bolǵan oqıǵalar naqty tarıhı oqıǵalar negizinde ómirge keldi jáne kereı eliniń 18- […]
Kereı taıpasyna negizdelip, 10-11 ǵasyrlar shamasynda ústemdik etip, Mońǵol ımperııasy quramyna kirgen jáne 18-19 ǵasyrlarda ómir súrip Qazaq handyǵy quramyna kiretin «Kereı handyǵy» atty eki ulystyń bul joly sońǵysy týraly áńgime etemiz. Qazaq handyǵynyń Orta júz quramyna qypshaq, qońyrat, kereı, ýaq, arǵyn, naıman atty alty arys el kiretini belgili. Orta azııa […]
Keshe Ulttyq akademııalyq kitaphanada «Qansonar» jýrnalynyń tusaýkeser rásimi saltanatty jaǵdaıda ótti. Sharany basylym demeýshisi – «Qansonar» respýblıkalyq qaýymdastyǵynyń tóraǵasy Oralbaı Ábdikárimov ashyp, júrgizip otyrdy. Alǵashqy sany oqyrmanǵa jol tartqan basylymnyń bas redaktory – Saǵıdolla Kóshimbaev. Qazaq baspasózin tyń taqyryppen tolyqtyrǵan únjarııa ańshylar men tabıǵat janashyrlaryna arnalǵan. Onda saıatshylyq, ańshylyq ónerdiń […]
SANANYŃ KÚIZELISI Ashtyqtyń saldarynan adamnyń ishki dúnıesi, kisilik salttary, búkil moraldyq tulǵasy ońalmas, túbegeıli ózgeristerge ushyraıdy. Uzaqqa sozylǵan ashtyq adamnyń rýhanı kelbetin azdyrady. Birtutas «men» bir-birine kereǵar birneshe «men»-ge ydyraıdy. «Ashtyq kóp jaǵdaıda «ashtyqtyń sandyraǵy» dep atalatyn psıhıkalyq kúızeliske ákelip soǵady. Árıne, ashyǵý belgili bir dárejege deıin psıhıkalyq sımptomsyz-aq óristeı […]
ShÁKÁRIM MEN ZIIaD QYTAIDA Arǵy shaq alasapyranynyń áńgimeleri Qytaı qazaqtary ishindegi úlkenderdiń eske alýynsha, ótken ǵasyrdyń basqy onjyldyqtarynda, Abaı ǵana emes, Shákárim Qudaıberdiulynyń (1858 j. 11 shilde. Semeı. Keńbulaq. – 1931j. 2 qazan. Shyńǵystaý) aqyndyǵy, jazýshylyǵy, fılosoftyǵy, tarıhshylyǵy, kompozıtorlyǵy, tekti atanyń urpaǵy ekeni, otarshyl ımperııanyń qyryna alynǵan […]
Shyńjandaǵy ult azattyq kúrestiń qolbasshysy, kúrdeli tulǵa Ospan batyr týraly tarıh ǵylymdarynyń doktory R.Bold jazǵan bul baısaldy zertteý Mońǵolııanyń «О́nóódór» («Búgin») gazetinde (2012.05.16. №113) jaryq kórgen bolatyn. Dala kókjalynyń Amerıka barlaýshysymen áriptes bolǵandyǵy búgingi áskerılerge de bir oı salatyndaı. AQSh Ortalyq barlaý basqarmasynyń (RÝ) dırektory M.Haıden «Shyn mánisinde qyzmettik mindetin atqaryp […]
HH ǵasyr basyndaǵy eleýli progressıvti qubylys Alash qozǵalysy edi. Bul qazaq halqynyń ult-azattyq qozǵalysynyń jańa da sapaly deńgeıge kóterilip, halyqty batystyq úlgide bilim alǵan ulttyq ıntellıgenııa ókilderi bastaıtyn dárejege jetkendiginiń belgisi edi. Eldik múddeni qorǵaý jolynda ulttyq saıası partııa quryp, memlekettik deńgeıge umtylǵan Alash arystarynyń aldyna qoıǵan mańyzdy mindetteriniń biri […]
Shynynda, olar kimder edi? Olar negizinen XIX ǵasyrdyń sońy XX ǵasyrdyń basynda patshalyq Reseıdiń Peterbor, Máskeý, Saratov, Omby, Tomsk, Orynbor, Ýfa, Qazan, sondaı-aq shet eldiń Kaır, Stambul, Varshava tárizdi úlkendi-kishili qalalarynda joǵary zaıyrly jáne dinı, arnaıy kásiptik orta oqý oryndaryn bitirgen alǵashqy qazaq oqyǵandary bolatyn. Jalpy qazaq qoǵamynda tuńǵysh ulttyq […]
Ospan 1899 j. Altaıdyń Kóktoǵaı aýdany, О́ńdiqara óńirinde týylǵan. Ospan ómir súrgen ýaqyt ultaralyq teketiresterge toly zaman bolmysyn sol kezde ómir súrgen Ospan batyrdyń rýhanı ustazy, shyǵarmalary Ospan batyrǵa dem bergen aǵartýshy aqyn Aqyt óleńderinen baıqalady. Shyńjańdy basqaryp otyrǵan gomındań úkimet basshysy Shen Shıaı óziniń «alty durys saıasat» dep atalatyn […]
Qazaq dalasy basynan talaı jaýgershilik zamandy ótkerdi. Naızanyń ushymen, bilektiń kúshimen kıeli elimiz men jerimizdiń birtutastyǵy men aýyzbirligin saqtap, qorǵaǵan has batyrlardyń arqasynda qazaq halqy tarıhta aman saqtalyp qaldy. Bes qarýyn asynyp, eldiń myzǵymas tynyshtyǵy úshin basyn báıgege tikken jaýjúrek erlerdiń biriniń atyn bilsek, birin bilmeımiz. Bir biletinimiz, batyrlyq zamandarda […]
|
|
Sońǵy pikirler