Articles written by: erjanibek

Абақ керейдің төре іздеуі
Руханият

Абақ керейдің төре іздеуі

Абақ керейдің төре іздеуі (Асқар Татанайұлы) XVIII ғасырдың екінші жартысында Шыңғыс тауынан қоныс аударып, Қалба тауына орын тепкен Абақ елі бұл жерде көп жыл тұрды. Көршілес монғолдардан басқа Найман, Уақ, Арғын руларымен жер дауы, жесір дауы, құн дауы тағы молаяды. Қалбаны бұрыннан мекендеп келген ел, «көмген іргесі, орнатқан ошағы жоқ, […]

Көгедай ордасы
Шежіре

Көгедай ордасы

Қытай дерегінде: «Көгедай қазақтың гүңі (сұлтаны), Әбілпейіздің алтыншы ұлы, Цяньлүнның 55 жылы (1790 ж.) патшаға сәлем бере келген, патшамыз оған асыл тас тағылған қос көзді тәж кигізген» делінген КӨГЕДАЙДЫҢ ОРДАСЫ Ресми түрде Шыңғыс қаған ұрпақтары билеген соңғы орда. Көгедай, Найман елін билеген Әбілпейіз сұлтанның алтыншы ұлы. 1785 жылы 12 жасында […]

ШҚО-да наурыз айынан бері 500 қандасымызға Қазақстан азаматтығы берілді
Жаңалықтар

ШҚО-да наурыз айынан бері 500 қандасымызға Қазақстан азаматтығы берілді

НҰР-СҰЛТАН. ҚазАқпарат – 2019 жылдың наурыз айынан бері ШҚО-да 500 оралман Қазақстан Республикасының азаматтығын алды, деп хабарлайды ҚазАқпарат облыстық полиция департаментіне сілтеме жасап. «Оралман мәртебесін алған этникалық қазақтарға бір жылдың ішінде оңтайландырылған тәртіппен ҚР азаматтығын алу мүмкіндігі беріледі. Бірақ, осы уақыт аралығында олар көбінде азаматтық алмайды. 2019 жылдың 31 желтоқсанына […]

Рюноскэ Акутагава: НАНКИНДІК ИСА ПАЙҒАМБАР (новелла)
Әдебиет

Рюноскэ Акутагава: НАНКИНДІК ИСА ПАЙҒАМБАР (новелла)

Рюноскэ Акутагава: НАНКИНДІК ИСА ПАЙҒАМБАР (новелла) Аударған Б. Қожабекова 1 Күз кезі, түн ортасы. Нанкиндегі Циван − цзе көшесіндегі бір үйде көне үстелді шынтақтап, бейжай кейіппен қарбыздың шекілдеуігін шағып боп-боз қытай қызы отырды. Үстел үстіндегі шам сығырайып, болымсыз ғана жарық шашады. Оның жарығы қараңғылықты сейілтпек түгілі, бөлменің тұнжыраған, тозыңқы қалпын […]

Алтай туралы екі аңыз
Алтай аңызы

Алтай туралы екі аңыз

1 Бұрынғы өткен заманда бір шал мен кемпір өмір сүріпті. Олардың дәулеті шағын болғанымен, ақыл-парасатқа, ойға бай адамдар екен. Солардың жан дегенде жалғыз бір баласы бар екен. Уақыт өз дегенін алмай қоя ма. Жасы жетіп қартайған шал мен кемпір күндердің бір күнінде ауруға шалдығыпты. Бірте-бірте аурулары меңдеп, асқынып, екеуі де […]

Шығыс табиғаты жайлы бес аңыз
Шежіре

Шығыс табиғаты жайлы бес аңыз

Табиғаты көркем, шұрайлы өңірдің бірі – Шығыс Қазақстан облысы. Халық аузында мұндағы әрбір тау мен тастың, өзен мен көлдің шығу тарихы жайлы аңыздар жүреді.  «Бөрітостаған» тасының жұмбағы Шығыс Қазақстан облысы, Тарбағатай ауданында тұрған жұмбақ «Бөрітостаған» тасы туралы халық арасында тараған бірнеше аңыздар бар (Оны кейде «Бөрітастаған» деп те атап жатады). Ен […]

“Шәуешек келісімі” қазақ-қытай шекарасының негізі
Шежіре

“Шәуешек келісімі” қазақ-қытай шекарасының негізі

Осыдан 153 жыл бұрын, яғни 1864 жылы қазан айының 7-сі күні Ресей мен Қытай арасында “Шәуешек келісіміне” қол қойылды. Тарихшы Нәбижан Мұқаметханұлы 153 жыл бұрын қол қойылған осы “Шәуешек келісімі” қазіргі қазақ-қытай шекарасының негізі болғанын” айтады. Азаттық тілшісі Ресей және қазақ зерттеушілерінің ғылыми деректері мен пікірлеріне сүйеніп, Қазақстанның шығыс шекарасының […]

Бабақұмар Хинаят. Жауырыншылық тарихы
Руханият

Бабақұмар Хинаят. Жауырыншылық тарихы

Қазақтардың дәстүрлi идеологиялық таным-түсiнiгiнде маңызды орын алатын төрт түлiк пен олардың дене мүшелерiне қатысты сипаттаманың пайда болуы бағзы дәуiрлер еншiсiнде. Остеологиялық деректер зерттеулерiнiң нәтижелерi көрсеткендей неолит дәуiрiнен басталған үй жануарларын қолға үйрету iсi қола дәуiрiнде қарқынды дамығандығы және түлiктiң құрамына да елеулi өзгерiстер енгенi белгiлi. Қоланың соңғы кезеңiнде Еуразия көшпелiлерiнде […]

Қайрат Зарыпхан: Жер ұйығы Жеменей
Шежіре

Қайрат Зарыпхан: Жер ұйығы Жеменей

(Жалғасы. Басы мына сілтемеде) Қазіргі Тарбағатай, Зайсан, Жеменей аймақтары ежелгі Найман хандығының территориясы болған еді. Найман шежіресінің бір нұсқасында күллі найманның анасы деген Ақсұлу – адайдың қызы деп айтылады. Осымен қатар, шежірешілер Найман хандығын адайлардың да құрысқандарын айтады. Найман елінің бір тармағының атасы Елтай еді. Бұл Елтай шеттен келген бала деседі. […]

Қайрат Зарыпхан: Жер ұйығы Жеменей
Шежіре

Қайрат Зарыпхан: Жер ұйығы Жеменей

 «Всякий древний эпос представляет собой своего рода шифр,                                                  ключ к которому давно утерян и должен быть найден заново»                                                                                                                                      / В.И.Абаев./ «Аулақпын дерегі жоқ болжамдардан, Әр жұртта ұмытылып олжаң қалған» деп ақын Есенғали Раушанов айтқандай, дерексіз, тиянақсыз сөйлегеннен аулақ екенімізді оқырман қауым білер. Алдыңғы жазғандарымызда біздер дала ауыз тарихы […]