Білім

Адамзаттың Таулы Алтайды қоныстануы және Алтай тілді қауымдар мәдениетінің сипаты
Білім

Адамзаттың Таулы Алтайды қоныстануы және Алтай тілді қауымдар мәдениетінің сипаты

Табиғат жаратылысы. Адамзат, алғашқы тіршілік тынысы жайлы сөз қозғағанда әлемдегі аса қасиетті аймақ, өңірдің қатарында Таулы Алтай жотасы да қоса аталады. Себебі, дүние жүзі ғұлама ғалым, ойшылдарының ортақ тұжырымы бойынша адамзаттың түпкі тегі әуелі Африкада пайда болып, содан өсіпөніп, бұдан екі миллион жылдай бұрын олар Азия мен Еуропаға қарай көше бастайды. […]

Р.С.Каренов: Əбу Насыр әл-Фараби мұрасының əдебиетке, поэзияға қатысты қырлары
Білім

Р.С.Каренов: Əбу Насыр әл-Фараби мұрасының əдебиетке, поэзияға қатысты қырлары

Кіріспе Шығыстық ғұлама Əбу Насыр əл-Фарабидің классикалық ғылымның барлық саласын дерлік қамтитын мұрасы жайлы өзі туған түркі əлемі немесе өмір сүрген ортасы араб елдерінде ғана емес, Батыс пен АҚШ, Канада, сондай-ақ Жапония, Қытай сияқты Қиыр Шығыс елдерінде жүздеген ғылыми-зерттеу еңбектер күні бүгінге дейін жазылып келеді. Бұл ерекшелік осы ойшыл ғалым […]

Алаша xaн
Білім

Алаша xaн

Aтaлмыш макала Отандық тapиxтa қазақ хандығының қальштасу кезені,оның ішінде жүмбақ тұсы Алаша ханға байланысты фольклорлық материалдар карастырады. Алаша хан фольклорлық деректерде негізінен Шыңғысхан деп сипаталады, Фольклорлық деректер жазба және материалдық деректермен салыстырмалы қарастырылады. Қазақ хандыгы атауының пайда болуы “алаш”, Алаш хан және Алынша хан атауымен тығыз баЙланыста, бүгінде осы ел […]

АБАЙ – ЖҰМБАҚ ӘЛЕМ, ЗЕРТТЕЛМЕГЕН МҰХИТ, ИГЕРІЛМЕГЕН ҒАРЫШ
Білім

АБАЙ – ЖҰМБАҚ ӘЛЕМ, ЗЕРТТЕЛМЕГЕН МҰХИТ, ИГЕРІЛМЕГЕН ҒАРЫШ

Кеңдік. Биіктік. Тереңдік. Осынау бір-бірінен ажырамас үш ұғым арқылы Абай жырындағы, Абай сөзіндегі ұлылықты ұғып, ұрпаққа ашып айтамын, не биікке шығамын, не тереңге бойлаймын деген адамның өзі жоғары шықса, басы айналары, төмен түссе, тұншығары анық. Өйткені, Абай рухы аспандай асқақ, қара жердей қасиетті, ақын ойы қазақтың кең байтақ даласындай барлық […]

“Мықтың үйі” кімнің үйі?
Білім

“Мықтың үйі” кімнің үйі?

– Мықтың үйі, үстін баспаңдар, мықтың үйіне қарап қол шығармаңдар, мықтың үйіне қарап дәрет сындырмаңдар, – дейтін ата-ана сөзі ес білгеннен құлағымызға сіңген. Біз оны бұлжытпай орындаушы едік. Көшіп келе жатқанда, жол бойынан үйілген төбе-төбе тастар көрінсе: – Мынау мықтың үйі екен-деп көш айналып өтетін. Содан да біз «Мықтың үйін» […]

Тұрсын ЖҰРТБАЙ: «ӨМІР ІШІНЕН – ӨЛІМ, ӨЛІМ ІШІНЕН – ӨМІР ІЗДЕГЕН…» ЖАНКЕШТІЛЕР
Білім

Тұрсын ЖҰРТБАЙ: «ӨМІР ІШІНЕН – ӨЛІМ, ӨЛІМ ІШІНЕН – ӨМІР ІЗДЕГЕН…» ЖАНКЕШТІЛЕР

ОСПАН БАТЫР ИСЛАМҰЛЫНЫҢТУҒАНЫНА 110 ЖЫЛ («Азаттықтың өшпес рухы» атты халықаралық ғылыми-тəжірибелік конференциясында жасалған баяндама) Шығыс Түркістандағы ұлт-азаттық қозғалысы туралы біз құрастырған үш томдық басылымның барысында əр қоғамның, əр ұлттың, əр мемлекеттің, əр түрлі көзқарас иелерінің мүддесін, қарама-қайшы пікірлер мен тұжырымдардың барлығын қамту, əрине, мүмкін болмады. Алайда «ұмытылған мемлекеттің тари- хы» […]

Əбдіуақап ҚАРА: ОСПАН БАТЫР ТУРАЛЫ ҒЫЛЫМИ ЗЕРТТЕУЛЕР ЖƏНЕ ШЕТЕЛ ҒАЛЫМДАРЫНЫҢ ПІКІРЛЕРІ
Білім

Əбдіуақап ҚАРА: ОСПАН БАТЫР ТУРАЛЫ ҒЫЛЫМИ ЗЕРТТЕУЛЕР ЖƏНЕ ШЕТЕЛ ҒАЛЫМДАРЫНЫҢ ПІКІРЛЕРІ

ОСПАН БАТЫР ИСЛАМҰЛЫНЫҢТУҒАНЫНА 110 ЖЫЛ («Азаттықтың өшпес рухы» атты халықаралық ғылыми-тəжірибелік конференциясында жасалған баяндама) Оспан батыр жəне Іле көтерілісі жайында зерттеулер мен ма- териалдар шетелдерде айтарлықтай баршылық. Оларсыз Оспан батыр мен оның күресін толық танып білу мүмкін емес. Ол ту- ралы шетел ғалымдарының маңызды зерттеулерін атап өтпес бұрын, шетелдерде Оспан […]

Керей қойының тұқымы…
Білім

Керей қойының тұқымы…

Қазақ халқының тұрмыс-тіршілік, салт-дәстүрінің бір ұшы мал шаруашылығымен тіке қайнасып жатыр. Мал шаруашылығын қолға алып, төрт түлік малды өсіруге айрықша көңіл бөлген қазақ халқы үшін әсіресе «қой шаруашылығының» орны ерекше. Қазақта «Мал өсірсең – қой өсір, өнімі оның көл-көсір» немесе «Асық ойнаған азар, доп ойнаған тозар, бәрінен де қой бағып, […]

ҚЫТАЙДАҒЫ БАУЫРЛАРДЫҢ РУХАНИЯТЫ (Қытай сапарынан естелік)
Білім

ҚЫТАЙДАҒЫ БАУЫРЛАРДЫҢ РУХАНИЯТЫ (Қытай сапарынан естелік)

Бүгінгі қазақ әдебиеті сөз болғанда Шынжаңдағы қазақтардың әдебиеті туралы ауыз ашпау мүмкін емес. Алыс та болса жақын, жақын да болса алыстап бара жатқан асылымыздың қиығы, алтынымыздың сынығы болған ондағы ел мен жердің тағдыры бізді де алаңдататын еді. Мың естігеннен бір көрген артық. Ондағы ағайынның соңғы хал-күйі қалай, әсіресе мәдениеті мен […]

Миллиард ішіндегі миллион
Білім

Миллиард ішіндегі миллион

Қазақтың үштен бірі әлемнің 40-тан аса елінде әр алуан тірлікте өмір сүріп жатыр. Сол қандастарымыздың атамекенде басын қосып келе жатқан Құрыл­тай туралы айтқанда, ең алдымен осы күнге жеткізген тәуелсіздік ойыңа ора­лады. Иә, әлем қазақтарының І, ІІ, ІІІ, ІV қауымдастық жиынын өткізуге қа­сиетті де қастерлі ұғым – тәуелсіздіктің арқасында жетіп отырмыз. […]