وتارشى “اق پاتشانىڭ” شەندى شەكپەنى ءۇشىن (كەيدە ءتىپتى ۇلكەن كۇمىس تاباق پەن ارتىق قاداق كۇرىش ءۇشىن) تورەلەرى ۇساقتالىپ، باتىرلارى ءبىر-ءبىرىن شاۋىپ، سوڭعى حاندارىن ۇستاپ بەرىپ، “زار-زامان” جىراۋلارى ەسكى ءىزدى شيىرلاپ، از-ماز زيالىسى يا شوقىنىپ، يا ءبىلىم ىزدەپ شەتكە كەتىپ، باتىستاعى اعارتۋشىلىق پەن يندۋسترياليزاتسيادان ماقۇرىم قوعامى كوشپەلىدەن اگرارلىق قۇرىلىمعا ءوتىپ ۇلگەرمەي […]
قازاق ادەبيەتىنىڭ جوقتاۋشىلارى مەن جانكۇيەرلەرىنە، قازاق ولەڭ ونەرىنىڭ قاداۋ-قاداۋ بيىكتەرىنىڭ ءبىرى، حالىقارالىق “الاش” ادەبي سىيلىعىنىڭ يەگەرى، تۇركى تىلدەس ەلدەرى پوەزياسى II فەستيۆالىنىڭ لاۋرەاتى، قازاق پوەزياسىنا “جۇلدىزعا ورىنىن اي بەرمەس”، “جۇلدىزتاس”، ء“بورىنىڭ اسىعى”، “ەمەندەر تۇندە بۇرلەيدى” قاتارلى جىر جيناقتارىن سىيلاعان زامانا جىراۋى جاركەن بودەش ۇلىمەن بولعان اڭگىمەمىزدى ۇسىنىپ وتىرمىز. – تاۋەلسىزدىكتىڭ التىن تاڭىن كورگەن باقىتتى […]
قحر پرەزيدەنتى شي جينپيڭ (قازاقشا وسىلاي جازىلاتىن اتتى ورىسشا سي تسزنپين دەپ جازعاندارعا تاڭ قالماۋ مۇمكىن ەمەس) 2013 جىلدى استانا ساپارى كەزىندە ازيا مەن ەۋروپا اراسىنداعى تاريحي ساۋدا جولى “جىبەك جولىن” جاڭعىرتۋ جونىندەگى ء“بىر بەلدەۋ – ءبىر جول” جوباسىن الەمگە پاش ەتكەن ەدى. قىتايمەن ورتالىق ازيا، رەسەي، ەۋروپا مەن افريكانى […]
XI-XIII عاسىرلاردا قىپشاقتاردىڭ ىشىندە قانداي اۋلەت باسقارعانى وتە شيەلەنىستى ماسەلە. بۇل سۇراققا بايلانىستى تاريحشى عالىمداردىڭ اراسىندا ەشقانداي باتۋالاستىق جوق. ونسىز دا قىپشاقتاردىڭ ىشىندە قانشا اۋلەت باسقارعانى تۇسىنىكسىز. قىپشاق حاندارى تۋرالى كۋالاندىراتىن بىرقاتار تۇپكى دەرەكتەر بار. ورىس شەجىرەلەرى شارۋكانيد اۋلەتى تۋرالى ايعاقتايدى. حورەزم شەجىرەلەرى حورەزمشاحتارعا قىزمەت ەتكەن قىپشاق حاندارى اۋلەتى تۋرالى […]
ابايدىڭ ءتالىم-تاربيەسىن كورىپ، ءومىرىن بىلىممەن ورنەكتەگەن، الەم ويشىلدارىنىڭ ەڭبەكتەرىن جاتا-جاستانا وقىپ، پاراسات بيىگىنە شىققان، الاشقا العاش رەت «ۇجدان» فيلوسوفياسىن ەڭگىزگەن ءھام الپىستان اسقان شاعىندا قۋ تىرشىلىك قىسپاعىنان قاشىپ، تۇران دالانى اڭساعان ءتۇز تاعىسىنداي تاقۋا عۇمىر كەشكەن، ادامزاتتىڭ اياۋلى اقىنى – شاكارىم قۇدايبەردى ۇلى. دانا حالقىمىز: «ءبىلىم – ينەمەن قۇدىق قازعانداي»، – […]
تۇركى حالىقتارى الەم ءوركەنيەتىنىڭ دامۋىنا ۇلكەن ۇلەس قوسىپ، جالپىاداميلىق دامۋ، مادەني جانە رۋحاني فاكتورلاردىڭ دامۋىن دا قامتاماسىز ەتىپ كەلگەنى تاريحتان جاقسى بەلگىلى. ءتۇركىلەر شىن مانىندە ءوز دارا تۇلعالارىن ماقتان ەتىپ، ولاردىڭ اتتارىن تاريحي يدەولوگيادا ساقتاپ كەلۋمەن بىرگە، ولاردىڭ قىزمەتىن پاش ەتۋ سەزىمىنە بولەنگەنى دە قۋانارلىق جايت. لاقايلار وزبەك ۇلتى قۇرامىنداعى […]
حاسەن ورالتاي اعامىزدىڭ ومىردەن وتكەنىنە جەتى جىلعا اياق باسسا دا ەسىمىزگە ءجيى ورالادى. ول كىسىنى قازاقستانداعى سوڭعى كورگەندەردىڭ ءبىرى مەن ەدىم. حاسەكەڭ زەينەت دەمالىسىنا شىققاننان كەيىن ون ءتورت جىلداي گەرمانيادا ءومىر ءسۇرىپ، جازعا سالىم تۇركيادا جۇرگەن كەزدەرىندە ءالسىن-ءالسىن حابارلاسىپ، حات جازىسىپ، پىكىرلەسىپ تۇردىق. حاسەن اعا مەنىڭ كەلىپ قايتۋىمدى ءوتىنىپ، ءجيى […]
بۇگىنگى كۇنى قازاقتىڭ مازاسىن قاشىرىپ، ۇرەيىن تۋدىرىپ وتىرعان ماسەلەنىڭ ءبىرى – قىتاي. سوناۋ عۇن پاتشالىقتارى، تۇركى قاعاناتى داۋىرىندەگى تەكەتىرەس پەن شايقاستاردان باستالىپ، سۇلەيمەن باقىرعاني كەزىندە «اقىرزامان بولاردا قارا قىتاي قاپتايدى» كونتسەپتسياسىنا اينالعان وسى ۇرەي ۋاقىت وتە سەيىلەر ەمەس. كەرىسىنشە، ۇرپاق قۋالايتىن، قانعا سىڭگەن ينستينكتتىك، بەيسانالىق دارەجەدەگى ۇرەيگە اينالىپ بارادى. قىتايدىڭ […]
الەمگە تارىداي شاشىلعان قازاق حالقىنىڭ باسىم ءبىر بولىگى موڭعوليا قازاقتارى. اباق كەرەيدەن تاراعان وسىناۋ كوشپەندى قازاقتاردىڭ باسىنان ءبىر قاتار اۋىر كەزەڭدەر مەن قيىن كۇندەر دە ءوتتى. ەل باستاعان باتىر بابالارىمىز ۇرپاعىنىڭ بولاشاعى مەن بەيبىت كۇندى اڭساپ، بەيقۇت مەكەن ىزدەپ بايىرعى مەكەنى بولعان التايدىڭ كۇنگەي بىتىنەن تەرىسكەي بەتىنە ياعني قوبدا ولكەسىنە […]
مۇتافا وزتۇرىكىتىڭ ۇلكەن ناعاشىسى ايگىلى پالۋان، شاقاباي باتىردىڭ ۇرپاعى قايىسباي ءيىس ۇلى. تاريحتا وتكەن ءىرى تۇلعالاردىڭ ءومىرىن زەرتتەپ-زەردەلەگەندە «جاقسىدان جاقسى تۋار» نەمەسە «ەر تاعايىنا تارتىپ تۋادى»، «تەگىندە بار» دەگەن سەكىلدى سوزدەر قولدانادى. بۇگىنگى مەديتسينا عىلىمىنىڭ بيولوگيالىق-گەندىك تالداۋلارى دا بۇل تۇجىرىمدى راستايدى. شاقاباي باتىر ەسەنتاي ۇلى تاريحتا وتكەن ءىرى تۇلعالاردىڭ ءبىرى. ول ءىرى بولماسا […]
|
|
سوڭعى پىكىرلەر