Еділден Құбы шөліне, Сібірдің нулы жиегінен Қызылқұмға дейінгі байтақ қазақ әлемін бүгіндері алты мемлекеттің шекара сызығы бөліп жатыр. Атажұртты қоса алғанда, әр елдегі қазақтың өзіне ғана тән тіршілік сипаты, өз жыры, өз мұңы бар. Ұланбайтақ Даладағы бұл қазақтарды ортақтастырып, тұтастырып тұрған ділдік, тілдік, діндік тұрғыдағы біртектілік ұлтымыздың басынан өткен қаншама […]
Биыл XX ғасырдың алғашқы жартысында Шығыс Түркістанның тәуелсіздігі үшін күрескен, ұлт азаттық қозғалысының қолбасшысы Оспан батыр Сіләмұлының (1899-1951) туғанына 120 жыл толды. Осыған орай «Ер Жәнібек» халықаралық қоғамдық қоры ҚР Жазушылар одағымен бірлесіп, даңықты батырдың 120 жылдығына арнап халықаралық деңгейде ауқымды шаралар ұйымдастырып отыр. Соның бірі – «Елім деген Ер […]
Дала өркениетінде тал бесік қай уақытта да қажеттілігі жойылмайтын, уақыт қанша өтсе де қасиеті өзгермейтін, тұрпаты қайталанбайтын дара мәдениеттің жемісі. Бесіктің табиғилығы мен жасампаздығы тепе- тең, міне сол жайлы бір үзік әңгіме: Солтүстіктегі бұрын Кереку деп аталатын қаланың мұражайына қойылған бесікке «Оралманның бесігі» деген анықтама беріліпті. Қашан жасалғаны және иесінің […]
Абақ Керейдің ішіндегі Шұбарайғыр руы 1400–1500 жылдары аралығында қалыптасқан екен. Шұбарайғырдан — Өтес, оның ұрпағы — Дəулен. Дəуленнен — əйгілі Толыбай сыншы. Ол кезінде əрі би, əрі атақты сыншы болыпты. Толыбай сыншы деген атағы жайылып, одан көп ұрпақ өрбіген екен. Ең кенжесі — Қожаберген тек Шұбарайғыр руының ұраны ғана емес, […]
Әлихан Нұрмұхамедұлы Бөкейхан (1866-1937) қазақ халқының азаттық жолындағы күресте алдаспаны болған аяулы тұлға. Бұрынғы Семей (қазіргі Шығыс Қазақстан) облысы, Қарқаралы уезінде дүниеге келген арда азамат 71 жасында кеңес қоғамының ең бір қасіретті «халық жауы» деген жалған жаласымен Мәскеу қаласында мерт болды. Аса көрнекті мемлекет және қоғам қайраткері Ә.Бөкейханов XX […]
Ертеде атақты Танабай деген сыншы өмір сүріпті. Танабайдың бір ұл, бір қызы бар екен. Ұлы 11 жасқа келгеннен бастап әкесінің сыншылық өнерін үйреніп, жылқы ішінде жүріпті. Бір жылы жылқыға жау тиіп, Қалмақтар жылқыны айдағанда ішінде жүрген бала да жылқымен бірге кетіпті. Еліне барғаннан кейін қалмақтың батырлары: – Қазақтан әкелген жылқымен […]
Сәменбет ата үш әйел алған адам екен.Үлкен әйелі Сұқсұр, ортаншысы Тасбике, ал кішісінің аты Бадан екен. Бадан ана сұңғақ бойлы, сұлу-сымбатты, сергек жан болыпты. Бірақ, алғашқы өмір жолы тосыңқы болса керек. Әу баста Сары деген бабамыз үлкен ұлына Баданды атастырып алып беріпті. Бадан сұлу балаға жүкті бола алмай, Сары атамыздың […]
Жәнібек қол басқаруда аруақты батыр, ел басқаруда әділ болып, Абылайдың санаттарының қатарына қосылғаннан кейін керей еліне иелік етіп, басқа өскен рулардың алмандас етіп пайдалануынан елді қорғап, Шыңғыс тауына ірге теуіп, керей елінің басын қосып, сардарын сайлап, сарбаздарын сығайлап, ру-ру бойынша қолбасы батырларын іріктеп, керей қосынын құрады. Сөйтіп, найманның қаракерей Қабанбай […]
Ежелгі заманның қатпарлы қойнауынан сыр шертетін көне жәдігерлер мен ғасырлар шежіресінің мұражайындай болып сақталған ескі қорымдардың маңызы ерекше. Оны табу, зерттеп сырына үңілу тарихи көкжиегімізді кеңейте түсері анық. Міне, осындай құнды ескерткіштердің бірегейі Алтай тауының алыс бір қойнауында жатыр. Олай болса, жергілікті халық «Хан мазары» атап кеткен осы алып қорым […]
Шығыс Қазақстан облысы, Зайсан ауданында дүние есігін ашып, 22 жыл өмірі арғы бетте өткен Уақап Қыдырханұлы ақсақалдан біраз нəрсенің жай-жапсарын сұрауға негіз бар. Жасаған жасына сай, көргені де көп. «Балапан басына, тұрымтай тұсына кеткен» сонау жылдардың ауыр естеліктерін айтатын абыздардың қатары сиреген осы күндері өкінішіміз де жоқ емес. «Біз осы […]
|
|
Соңғы пікірлер