Шежіре
Мына фотоның тарихы естіген адамды ынтықтырары хақ. Мұнда төрт адамның сол жақ шетінде отырған ұлты түрік Мехмет Гүл дейтін ыстанбұлдық кәсіпкер екен. Одан кейінгі басына қозы терісінен тігілген сеңсең тымақ киген жағалы палтолы адам – Жанымхан Тілеубайұлы. Бұл кісі 1888 жылы Шыңжаң-Алтай өлкесінде туған. 1945 жылдары Шығыс Түркістан жұмқыриятының қаржы министрі болған. 1952 жылы Үрімші қаласында атылған. Ал оң жақта шетте отырған қияқ мұрты сұсты адам – Қапан Жәңгірұлы. Бұл жігіт Жанымханның аталас ағайыны. Артқы жақта түрегеп тұрған бозбала – түркиялық қазақ ақсақалы, Дүниежүзі қазақтары қaуымдaстығының Төрaлқa мүшесi болған, «Парасат» орденінің иегері – Дәлелxaн Жaнымxaнұлы Жaнaлтaй. Дәкең 1922 жылы Шыңжаң-Aлтaй жерінде дүниеге келіп, 2012 жылы Түркияда дүниеден өтті.
Шежіре
Мақаланың басын мына жерден оқыңыз Оспан 1899-жылы Көктоғай ауданының Өндірқара деген жерінде туған. 18 жасқа толар-толмас та Зуқа батырдың кезіне түскен. Зуқа — Оспанның қаруына, ерлігіне ақылы сай жігіт болатынын сезіп, оны қолына ұстағысы да келген. Оспанның әкесі Исламға кісі жіберіп, Оспанды тәрбиелегісі келетінін де білдірген. Бірақ Оспан өзінің сабырлылығымен, […]
Шежіре
Асқар Татанайұлы — 1906 жылы 6-қазан күні Шығыс Түркістанның Алтай аймағындағы Қыран өзені бойында дүниеге келген. Жазушы, ақын, шежіреші, оқу-ағарту саласының белгілі қайраткері. 1935 жылы 27-желтоқсаннан бастап шығарылған “Алтай” газеті баспаханасын ұйымдастырушы баспагер, газет қаламгері. Шығыс Түркістандағы тарихи оқиғалардың тікелей куәгерлері. Алтай тарихы туралы әфсаналардың, “Бір ғасыр” атты өлеңмен жазылған […]
Шежіре
by erjanibek × 2020 ж. Қыркүйек 27, 13:37 +06 |
Қазақ баспасөзі мен кітаптарда соңғы жиырма-отыз жылда «түркілер», «түркі халықтары», «Түркі қағанаты» дейтін атаулы сөздер кеңінен қолданылып жүр. Қазақ тілінің ішкі үйлесімі бойынша, «түркі» дейтін сөздің ешбір оғашы жоқ, бірақ бұл – зат есім емес, сын есім – «қазақы» деген тәрізді; адами, кәсіби, ғылыми – бәрі бір орайда. Сондықтан «түркі» – […]
Шежіре
by erjanibek × 2020 ж. Қыркүйек 25, 20:06 +06 |
Осыдан 153 жыл бұрын, яғни 1864 жылы қазан айының 7-сі күні Ресей мен Қытай арасында “Шәуешек келісіміне” қол қойылды. Тарихшы Нәбижан Мұқаметханұлы 153 жыл бұрын қол қойылған осы “Шәуешек келісімі” қазіргі қазақ-қытай шекарасының негізі болғанын” айтады. Азаттық тілшісі Ресей және қазақ зерттеушілерінің ғылыми деректері мен пікірлеріне сүйеніп, Қазақстанның шығыс шекарасының […]
Шежіре
by erjanibek × 2020 ж. Қыркүйек 10, 11:55 +06 |
2016 жылы жазда Морида едім. Сейітхан, Жанас, Қабылқақ деген азаматтар Қалибек ағаның отбасына қосып, біздерді Баркөл мен Моридың шекарасындағы Ақшоқыға алып барды. Мұнда Мори ауданына қарасты тамаша демаліс үйі бар екен. Бұл жерге «Үкілі бейт» жақын деп естушы едім. Қасымдағы Жанастан «Үкілі бейітті» білесің бе? -деп сұрадым. – Білемін, осы […]
Шежіре
Сұлубай батыр Сапыұлы. 1907 жылы туылып, 1944 жылы өмірден озған. ХХ ғасырдағы Оспан батыр бастаған Алтай қазақтарынның ұлт азаттық көтерілісінде ерлігімен елге тенылған батыр, әскербасы болған. Сұлубайдың азан шақырып қойған аты Сұлыбай болған деседі. Сұлубайды шешесі Мәмила батырды босанған кезде толғағы үшкүнге созылып, жаны қатты қиналғасын, сол кездегі ауыл емшілері […]
Шежіре
«Арқалық батыр» жырын бала күнімізде көп тыңдадық. Ол кезде мектеп оқулығында да жырдан үзінді бар еді. Азамат болып, осы тақырыпқа қызығушылық танытқан кезде жырдың нұсқаларының көп екенін білдік. Қазірде қолымызда жырдың жиырмаға тарта үлгісі бар. Бұдан тыс, жырдың сюжетіне құрылған төрт пьеса, бір киноцинарий, бір тарихи романның куәсі болып келеміз. […]
Шежіре
Қазақ халқының салт- дәстүрі сарқылмайтын көзді бүлақ,таусылмайтын кен, арылмайтын бағалы байлық. Ол – ғасырлар бойына туып қалыптасты, жатталып жалғасты,сақталып сабақтасты, дәуірлеп дамыды. Бейне теңізден інжу маржан сүзгендей реттеліп іріленіп бізге жетті. Көк мүхиттай түнып жатқан халық қазынасына үңілер болсақ, заман- заманан үзілмей үрдісін үзбей , қалпын сақтап , ғасыр […]
Шежіре
Жа, Мағаз Разданұлы хақында көп сөз айтып көпірудің , артық айтып ділгірсудің , көсемсіп шешенсудің қажеті жоқ. Мағаз бір беткей адам, алып ақын, ақ иық Алтай қыраны. Мақаңның үш кезеңдегі үш шумақ өлеңін тілге тйек етіп ,аз тарқатсақ та аржағынан бір ғасырдың ғаламат жүгін арқалап тұрған арда ақынның ақ жарқын […]
Соңғы пікірлер