Шежіре

ЖӘНІБЕК БАСТАҒАН АБАҚ ЕЛІНІҢ ШЫҢҒЫС ТАУЫНАН КӨШУІ 
Шежіре

ЖӘНІБЕК БАСТАҒАН АБАҚ ЕЛІНІҢ ШЫҢҒЫС ТАУЫНАН КӨШУІ 

Жәнібек батырдың Алтай, Тарбағатай, Еренқабырға, Құмыл қатарлы кіндік кесіп, кір жуған байырғы мекеніне елінің керегесін қайта жайып, күлін төгуі өз өміріндегі аса ұлы, ізгі арманы еді. Бұл тек Жәнібектің ғана емес, хан Абылайдың, Қабанбай, Бөгенбай бастаған қазақ қолбасыларының, бүкіл қазақ халқының ортақ тілегі болатын. Ол түсте абақ елі Шыңғыс тауы, Көксала, […]

Нұрғожай батырдың естеліктері және Оспан батыр(5)
Шежіре

Нұрғожай батырдың естеліктері және Оспан батыр(5)

1940 жылдары Қытайдағы ұлт-азаттық күресінің белді сардар батыры, Оспан Ісләмұлының қанды көйлек серіктерінің бірі болған атақты Нұрғожай батырдың естеліктерін назарларыңызға ұсынамыз. Кітапты баспаға дайындап ғылыми түсініктемесін жазған: Ыстамбұлда тұратын ғалым, тарихшы Әбдіуақап Қара. Басы өткен жариялымда АЛТАЙ ТАУЫНА ШЫҒУ Осы кезең үшін жау әскерлерімен үш күн атыстық. Төртінші күні өзіне қараған […]

Нұрғожай батырдың естеліктері және Оспан батыр(4)
Шежіре

Нұрғожай батырдың естеліктері және Оспан батыр(4)

1940 жылдары Қытайдағы ұлт-азаттық күресінің белді сардар батыры, Оспан Ісләмұлының қанды көйлек серіктерінің бірі болған атақты Нұрғожай батырдың естеліктерін назарларыңызға ұсынамыз. Кітапты баспаға дайындап ғылыми түсініктемесін жазған: Ыстамбұлда тұратын ғалым, тарихшы Әбдіуақап Қара. Басы өткен жариялымда КҮРЕСУГЕ АНТТАСУ Жау қолынан қашып шыққан адамдар екі ұдай болды. Ырысхан, Ақтеке тобы: – […]

Нұрғожай батырдың естеліктері және Оспан батыр(3)
Шежіре

Нұрғожай батырдың естеліктері және Оспан батыр(3)

1940 жылдары Қытайдағы ұлт-азаттық күресінің белді сардар батыры, Оспан Ісләмұлының қанды көйлек серіктерінің бірі болған атақты Нұрғожай батырдың естеліктерін назарларыңызға ұсынамыз. Кітапты баспаға дайындап ғылыми түсініктемесін жазған: Ыстамбұлда тұратын ғалым, тарихшы Әбдіуақап Қара. Басы өткен жарияланымда МҰСА МЕРГЕННІҢ ШӘЙІТ БОЛУЫ Үлкен Қаптыққа барсақ, алдымызда Көксеген тобы бар екен. Сонымен мыңға […]

Алтай мен Тәңіртаудың арасы: Көшпелінің даласы Қытай иелігіне қалай өтті?
Шежіре

Алтай мен Тәңіртаудың арасы: Көшпелінің даласы Қытай иелігіне қалай өтті?

Тәңіртау мен Алтай арасы – Қазақтың ата қонысы Бүгінде Қытайдың солтүстік-батысындағы Шынжаң провинциясының Алтай, Тарбағатай, Іле, Үрімжі, Санжы, Баркөл және Бұратала өңірлері бағызы заманнан көшпенділердің, соның ішінде қазақты құрған көшпелі тайпалардың ата мекені болғаны белгілі. 2000 жыл ілгері бұл өлкелерді Сақтар, Нүкүздер, Усүндер (үйсін) мекендеген. Усүндер туралы сол замандағы Қытай […]

Алтай кімге керек?
Шежіре

Алтай кімге керек?

Күллі Түркі жүртының ата мекені, Америкадағы үндістердің «Кіндік Алтайы», табиғаты мен тарихы таңғажайып алып аймақ –  Алтайдың тағдыры кімді болмасын толғандырмай қоймайды. Әсіресе Алтайдың күңгейі мен теріскейін жайлаған Қазақың бұл мәселеде айтары бөтен,  армандары мен дәрмендері  әрқилы. Сенатор, ғалым ағамыз Әділ Ахметовтың сөзімен айтар болсақ: «Алтай күллі Түркінің шыққан жері, ата мекені. […]

Ресей Федерациясындағы қазақ диаспорасының жағдайы
Шежіре

Ресей Федерациясындағы қазақ диаспорасының жағдайы

Baq.kz – Қазіргі кезде Қазақстаннан шет елдерде 4 млн. 500 мың қазақ бұрынғы КСРО-ның 14 елінде және әлемнің 25 елдерінде тұрады. Бұл күнде Ресейдегі қандастарымыздың жағдайы қалай? Төмендегі материал осы сауалдар төңірегінде ой өрбітетін болады. 1995 жылдан бастап Қазақстан Республикасы мен қазақ диаспорасы өкілдері арасындағы өзара қарым-қатынастың жаңа кезеңі басталды. […]

Қазақ халқының Батыс Моңғолия жеріне қоныстану тарихы
Шежіре

Қазақ халқының Батыс Моңғолия жеріне қоныстану тарихы

Тарихшылардың ортақ пікірлері Моңғолиядағы қазақ диаспросының қалыптасуын 2 үлкен кезең деп қарайды. Бірінші кезең – 1723 жылғы Жоңғар шапқыншылығынан ХІХ ғасырдың 70-жылдар аралығы болса, екінші кезең – ХІХ ғасырдың 70-80-жылдарынан ХХ ғасырдың 20-жылдарына дейінгі ара-лығы. Алайда, бірінші кезең аралығында абақ керейдің жекелеген рулары Батыс Моңғолия жеріне барып мекендегені болмаса, нақты […]

Қытайдың Қидан атын жамылғаны қалай немесе қидандар қайда кетті?
Шежіре

Қытайдың Қидан атын жамылғаны қалай немесе қидандар қайда кетті?

Қидандар орта ғасырда Орталық Азия тарихында айтарлықтай із қалдырған халық.  Тегі жағынан Дұңхудан тарайтын Алтай текті, моңғол тілдес, негізінен аңшылықты кәсіп еткен халық. Мекені қазіргі Қытайдағы Ішкі Моңғол провинциясының шығысы мен одан шығысқа қарайғы жерлер. Күлтегін, Білге қаған бітіктасында «қытан» деп жазылған. Этимология Қидан- қытай иероглифінде 契丹(qidan яғни чидан)деп жазылған, […]

ҚАРЖАУБАЙ САРТҚОЖАҰЛЫ: ХАЛЫҚТЫҢ ӨЗІ ЖАСАП КЕТКЕН ТАРИХЫН ӨЗІНЕ ҚАЙТАРУЫМЫЗ КЕРЕК
Шежіре

ҚАРЖАУБАЙ САРТҚОЖАҰЛЫ: ХАЛЫҚТЫҢ ӨЗІ ЖАСАП КЕТКЕН ТАРИХЫН ӨЗІНЕ ҚАЙТАРУЫМЫЗ КЕРЕК

Өткен аптада Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың «Ұлы даланың жеті қыры» атты мақаласы жарық көргені көпке аян. Тарихи тақырыпты қозғаған мақалаға қатысты белгілі түрколог, филология ғылымдарының докторы Қаржаубай Сартқожаұлымен әңгімелескен едік. Мархабат! – Қаржаубай аға, әңгімемізді кеше ғана жарық көрген Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың «Ұлы даланың жеті қыры» атты мақаласынан бастасақ. Тарихи тұжырымдама турасында қазір қоғамда […]