Жәнібек Бердәулетұлы(1714-1792) Абылай хан дәуіріндегі әйгілі батыр. Оның ел қорғаудағы ерен ерліктеріне қарай есімінің алдына «Ер» деген атау қосылып, «Ер Жәнібек» атанған. Кейде «Керей Жәнібек», «Ақыр Жәнібек» деп те айтылады. Құрбанғали Халидтың (1843-1913) «Тауарих Хамса» аталатын еңбегінде: «Абылай заманында батыр, сардар болғандар: Қаракерей Қабанбай, Алтыбай батыр, Ақтамберді батыр, Еспенбет батыр, […]
КҮРЕС. Осы сөзді айтқанда шаршы алаңда белдесіп, бір-бірінің кірпік қаққан сәтін аңдыған қос палуан көз алдыңа келе қалады. Бұдан күрес өнерінің ерекше қаситке ие екендігін бірден аңғарсың. Ерте аңыздардар мен батырлар жырында, тарихи туындыларда, тіпті археологиялық қазба деректерден біз адамзат тарихында күрес өнерінің бірнеше түрі болғандығы туралы мол мәлметтер кездестіреміз. […]
Ер жаңылып қолға түседі Құс жаңылып торға түседі Дүркіреп Өр Алтайдан ел көшті ғой Қадірі қайран жердің енді өтті ғой Боғдаға қу медиен көшіп барып Зарлатып көздің жасын көлдетті ғой Өр Алтай Бәйтік, Қаптық Қобда басың Бұлдырап қалды-ау шіркін тау мен тасың Алтайым алтын бесік ең […]
…Міржақып Дулатұлы қаламынан туған сондай бір сөз-шақпақ азаматтың намыс отын тұтатып, қайраттандырғанын сөзіміздің тиісті тарауында айтқан едік. Қазақ «Жақсының аты өлмейді, ғалымның хаты өлмейді» дегенді бекер айтпаған ғой. Шын ақын сөзі ұрпақтармен бірге жасасып, олардың қайғы-мұңын қозғап, жалпы көңіл күйін шертетінін үлкенді-кішілі жиындарда айтылған сөздерден, олардың тыңдаушыға әсерінен көріп, куәгер […]
1890 жылдың қазан айында Қажымұқан тұңғыш рет үлкен күреске түседі, күрес 1891 жылдың наурыз айына дейін созылады. Осы күресте Иван Зайкин секілді бірнеше белді балуандарды жығады. Иван Поддубныймен бас бәйгеге таласып, одан жеңіледі. Қажымұқан өмірінің соңына дейін Поддубныймен достығын, оның адамгершілігін мақтап өткен адам. 1892 жылы Қазан қаласында циркте күресіп, […]
2006 жылғы «Еліне ұран болған Ер Жәнібек» Атты ғылыми конференцияда сөз алған Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық университетінің(ол кезде инситут) Қазақстан тарихы кафедрасының доценті, тарих ғылымдарының кандидаты Ердәулет Тұрбекұлы Берлібаев осындай тақырыппен сөз бастап еді. Жоңғар заманындағы алапат соғыстарды тілге тиек еткен ғалым: «Дәл осы кезеңдегі ерекше маңызды тарихи мәселе казақ […]
Жаңабек Жақсығалиев, М.Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік университетінің аға оқытушысы, тарих ғылымдарының кандидаты Тектіден текті туады, Тектілік тұқым қуады. Тектілердің тұяғы, Таңдайды құз-қияны. Шын тектілер халқы үшін, Өлімге басын қияды. Жақсы, жаман деместен, Жанына жұртын жияды… Бекасыл әулие (1822-1915) Сөз басы Отан тарихы ғылымында зерттеушілердің дендеп бойлай алмай жүрген ділгірлігінің […]
Ер Жәнібек жасаған дәуір жоңғар шапқыншыларының қазақ да-ласына талай рет қанды жорық жасаған кезеңіне тура келеді. «Жәңгір хан дәуірінде қазақтар мен ойрат жоңғарлары арасында үш ірі шайқас – біріншісі 1635 жылы, екіншісі – 1643 жылы, үшіншісі– 1652 жылы болған». (Н. Мыңжани «Қазақтың қысқаша тарихы» Үрімжі 1987 жыл, 395 бет). Міне, осы […]
Былтырғы Наурыз мерекесіне 1-2 күн қалған. Шымкенттегі «Айқап» деп аталатын мөлтек ауданында Нәзір Төреқұлов атындағы № 62 жалпы білім беретін орта мектеп бар. Сол білім ордасының оқушыларын мұғалімдері бастап көшеге алып шығыпты. Қолдарында сыпырғы, күрек. «Айқаптағы» орталық көшелердің бірін тазалап келе жатыр. Біз сүйсіне қарап тұрғанбыз. Осы кезде жанымызға жақындаған […]
Жер жүзіндегі жұрттардың бәрінің де түрлі-түрлі мейрамдары болады. Мәселен, дін мейрамы, ұлт мейрамы, мемлекет мейрамы секілді. Өзгелерді былай қоя тұрып, өзіміздің сыбайласымыз орыс жұртын алсақ, бұл туралы қазақтың мақалы да бар: «Орыста мейрам көп, қазақта айран көп». Біздің қазақ айранға бай болғанымен, мейрамға жарлы екендігі осыдан да көрінеді. Жалпы мұсылман […]
|
|
Соңғы пікірлер