قازاق ءباسپاسوزى مەن كىتاپتاردا سوڭعى جيىرما-وتىز جىلدا «تۇركىلەر»، «تۇركى حالىقتارى»، «تۇركى قاعاناتى» دەيتىن اتاۋلى سوزدەر كەڭىنەن قولدانىلىپ ءجۇر. قازاق ءتىلىنىڭ ىشكى ۇيلەسىمى بويىنشا، «تۇركى» دەيتىن ءسوزدىڭ ەشبىر وعاشى جوق، بىراق بۇل – زات ەسىم ەمەس، سىن ەسىم – «قازاقى» دەگەن ءتارىزدى; ادامي، كاسىبي، عىلىمي – ءبارى ءبىر ورايدا. سوندىقتان «تۇركى» – […]
وسىدان 153 جىل بۇرىن، ياعني 1864 جىلى قازان ايىنىڭ 7-ءسى كۇنى رەسەي مەن قىتاي اراسىندا “شاۋەشەك كەلىسىمىنە” قول قويىلدى. تاريحشى ءنابيجان مۇقامەتحان ۇلى 153 جىل بۇرىن قول قويىلعان وسى “شاۋەشەك كەلىسىمى” قازىرگى قازاق-قىتاي شەكاراسىنىڭ نەگىزى بولعانىن” ايتادى. ازاتتىق ءتىلشىسى رەسەي جانە قازاق زەرتتەۋشىلەرىنىڭ عىلىمي دەرەكتەرى مەن پىكىرلەرىنە سۇيەنىپ، قازاقستاننىڭ شىعىس شەكاراسىنىڭ […]
ايگىلى اقىن-جازۋشى، دراماتورگ ماعاز رازدان ۇلى 1924 جىلى، التاي ايماعى، بۋىرشىن اۋدانى، دۋلايتى اۋىلدىعىندا ءومىر ەسگىن اشقان. 1998 جىلى، 74 جاسىندا بۋىرشىن وڭىرىندە ومىردەن وزعان. شىعارمالارى: «اسۋلار تولعاۋى» ولەڭدەر جيناعى، «ەرتەڭ» ولەڭ جيناعى، «بوساعا» ولەڭ جيناعى، «ۋاقىتقا جاۋاپ» ولەڭ جيناعى، «سارى بەل) » ولەڭ رومان، «اتا زامان سويلەيدى» پوەستتەر جيناعى، «التاي […]
بۇگىن قازاقتىڭ كورنەكتى جازۋشىسى، عالىم، ادەبيەتتانۋشى، فيلوسوف اقسەلەۋ سەيدىمبەكتىڭ ومىردەن وزعان كۇنى. ەگەر كوزى ءتىرى بولسا، جازۋشى 78 جاسقا تولار ەدى. 2009 جىلدىڭ 16-قىركۇيەگىندە و دۇنيەگە اتتانعان اقسەلەۋ سەيدىمبەكتىڭ “شىننىڭ ءجۇزى” باعدارلاماسىنداعى سۇحباتىن تىڭداي وتىرىڭىزدار!
حاكىم ابايدىڭ پوەزياسى مەن قوعامدىق قىزمەتىن اجىراتىپ قاراۋ مۇمكىن ەمەس. ويتكەنى ولەڭ – ءوز ءداۋىرىنىڭ ايناسى، اقىننىڭ تۇتاستاي عۇمىرىمەن ساباقتاسىپ تۇراتىن قۇبىلىس. اباي ەل بيلەۋ ىسىنە بەلسەنە ارالاسىپ، بولىستىق قىزمەتكە بىرنەشە رەت سايلانعانىن بىلەمىز. تولعىراق ايتساق، 1866 جىلى جانە 1872-1874 جىلدارى كۇشىك-توبىقتى ەلىنىڭ بولىسى، 1876-1878 جىلدارى قوڭىر-كوكشە ەلىنىڭ بولىسى، 1893 […]
ءبىز سەگىز سەرىدەن ءسوز قوزعاۋىمىز كەرەكتى. الايدا، قازىرگى باسپاسوزبەتتەرىندەگى اتالمىش سەرىنىڭ اينالاسىنداعى داۋ-داماي ءبىز ايتار اڭگىمەنىڭ قيسىنىنا كەدەرگى بولارى حاق. بىراق داۋدىڭ باسى – سەگىزدى ومىردە بولدى- بولمادى دەۋگە ءبىر تىرەلەدى دە، ەكىنشى قايتا ومىردە جاساعان سەرىنىڭ شىعارماشىلىعىنا ءبىر كۇمان كەلتىرەدى. داۋلاردىڭ تاڭىرەگىندە داقپىرت كوپ. ايتىلعان ۋاجدەردىڭ ايعاعىنان كۇمانى باسىم […]
2016 جىلى جازدا موريدا ەدىم. سەيىتحان، جاناس، قابىلقاق دەگەن ازاماتتار قاليبەك اعانىڭ وتباسىنا قوسىپ، بىزدەردى باركول مەن موريدىڭ شەكاراسىنداعى اقشوقىعا الىپ باردى. مۇندا موري اۋدانىنا قاراستى تاماشا دەمالىس ءۇيى بار ەكەن. بۇل جەرگە «ۇكىلى بەيت» جاقىن دەپ ەستۋشى ەدىم. قاسىمداعى جاناستان «ۇكىلى بەيىتتى» بىلەسىڭ بە؟ -دەپ سۇرادىم. – بىلەمىن، وسى […]
جازۋشى ن.ابۋتاليەۆتىڭ گازەتىمىزدىڭ وتكەن جىلعى 15 يۋلدەگى نومەرىندە جاريالانعان “سەگىز سەرى” اتتى ماقالاسىندا XIX عاسىردا ءومىر سۇرگەن ايتۋلى اقىن، ۇلكەن ونەرپاز سەگىز سەرى شاقشاقوۆتىڭ ءومىرى مەن تۆورچەستۆوسى جونىندە ءبىرشاما ماعلۇمات بەرىلگەنى ءمالىم. وسى ماقالاعا وراي رەداكتسيامىزعا تۇسكەن كەيبىر حاتتاردا، “ماقپال”، “قارعاش”، “عايني”، ت.ب. اندەردى سەگىز شىعاردى دەگەنگە سەنىمسىزدىك بىلدىرگەندەر دە […]
ارقانىڭ ەسكەن جەلدەي، كوشكەنسەندەي كوكىرەگىن ءان تەربەگەن كوپ ءدۇلد ۇلىنىڭ ىشىندە سەگىز سەرى باھرام ۇلى شاقشاقوۆتىڭ الار ورنى الابوتەن. تاعدىرلى تۇلعا. ونىڭ سەگىز قىرلى قاسيەتىن سانامالاپ بەرمەس بۇرىن تۋعان جەرىن، وسكەن ورتاسىن الدىمەن اۋىزعا الساق دەيمىز. سەگىزدىڭ ءاۋ باستا ازان شاقىرىپ قويعان نىسپىسى – مۇحاممەد-قانافيا. كىندىك كەسكەن ولكەسى جايلى ءوزى “بوزقاراعان” اتتى […]
قىتايداعى قازاققا عانا ەمەس، ميللياردتار ەلىنە كەڭىنەن تانىس، كەزىندەگى الامان جارىستىڭ بايگە بەرمەس ارىستانى اتانعان، 130 كەلى سالماقتاعى تۇيە پالۋان، اقىن سولتىكەن كوكىش ۇلىنىڭ جاقسىلىق ۇشكەمپىروۆتى جوقتاۋ جىرى. ەل ءۇشىن تۋعان ارسىم قايعىردى قازاق ۇلىنا، ماقتانعان ەدى بۋىنا. تۇڭعىش ىرەت جاقسىلىق، سپورتتىڭ شىققان شىڭىنا! ەل ءۇشىن تۋعان ارىسىم، ارناعان ەلگە […]
|
|
سوڭعى پىكىرلەر