سوڭعى جازبالار

حح عاسىرداعى قىتاي ادەبيەتىنىڭ ءلايلىسى
كىتاپحانا

حح عاسىرداعى قىتاي ادەبيەتىنىڭ ءلايلىسى

حح عاسىرداعى قىتاي ادەبيەتىنىڭ ءلايلىسى جاڭاگۇل قادايقىزى ول ءوزىنىڭ جان قۇرساعىنان بۇلقىنىپ تۋعان ء‹‹ساۋىردىڭ تاڭى ءوزىڭسىڭ، مىناۋ عاپىل جالعاندا›› دەپ كەلەتىن جىر جولدارىنداي تاياۋ زامان قىتاي ادەبيەتىنىڭ ايدىك ‹‹لايلىسىنە›› ايلانا ءبىلدى. ونىڭ ناركەس جانارىنان كۇن شۋاعى توگىلىپ تۇراتىن.   ونىڭ جاس سابيدەي ۇلبىرەگەن جۇزىنەن جان دۇنيەسىنىڭ كىرشىكسىزدىگى مەن اڭعال مىنەزى […]

سۇراعان راحمەت ۇلى: جارقا* ەلبۋرسى
رۋحانيات

سۇراعان راحمەت ۇلى: جارقا* ەلبۋرسى

جارقا* ەلبۋرسى (ەر جانىبەك بابا رۋحىنا ارنالعان جىر) ءجاواني تارتىستار سورعالاپ، ءتاڭىردىڭ ءنارى مە؟! تۇزەمدە تۋعان ەر، ادىرلى دالانىڭ پەرىسى – قاھارلى قاسيەت، كيەلى جانىبەك، سانامدا ۇليدى ەكى ارلان ءبورىسى!!! ايبارلى اسقاعىم ءالى دە; قامشىمەن قاق جارىپ ۇرعانداي وگىزدىڭ تەرىسىن… و، و، و، زامانا پەرىسى؟! ۇلاسقان ۇلى ايبىن، بۋراداي جاراعان، […]

عازەز رايىس: وسپان توڭكەرىسى
رۋحانيات

عازەز رايىس: وسپان توڭكەرىسى

وسپان باتىر يسلام ۇلىنىڭتۋعانىنا 110 جىل («ازاتتىقتىڭ وشپەس رۋحى» اتتى حالىقارالىق عىلىمي-تəجىريبەلىك كونفەرەنتسياسىندا جاسالعان بايانداما) وسپان توڭكەرىسى حح عاسىردىڭ 30–50 جىلدارى بولعان، قىتايدىڭ گومينداڭ ۇكىمەتىنىڭ شىڭجان بيلەۋشىسى شىڭ شىسايدىڭ ۇلتتىق وتارشىلىق ەزگىسىنە قارسى، كەڭەستىك يمپەرياليزم شىعىس تۇركىستان رەسپۋبليكاسىنىڭ قىتايعا قارسى قارۋلى كوتەرىلىسىن پايدالانىپ، شىڭجاندى وتارشىلدىعىنا الۋعا جəنە ەڭ سوڭىندا مونعوليا تəۋەلسىزدىگىنە […]

اقەدىل تويشان: مونعوليا دەرەكتەمەلەرىندەگى وسپان باتىر
كىتاپحانا

اقەدىل تويشان: مونعوليا دەرەكتەمەلەرىندەگى وسپان باتىر

وسپان باتىر يسلام ۇلىنىڭتۋعانىنا 110 جىل («ازاتتىقتىڭ وشپەس رۋحى» اتتى حالىقارالىق عىلىمي-تəجىريبەلىك كونفەرەنتسياسىندا جاسالعان بايانداما) وسپان باتىرعا قاتىستى دەرەكتەر مەن قۇجاتتار كوممۋنيستىك دəۋىردە مونعوليادا جابىق تاقىرىپ بولىپ كەلدى. 1981 جىلى مونعول حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ باتىرى، ارميا گەنەرالى ب.دورج «وتان ءۇشىن سوققان جۇرەك» مەمۋارىن جاريا ەتتى [1]. بۇل ەڭبەكتە وسپان تۋرالى مəلىمەتتەر مۇراعات […]

ادىلەت احمەت ۇلى: جەلتوقساننىڭ رۋحى
كىتاپحانا

ادىلەت احمەت ۇلى: جەلتوقساننىڭ رۋحى

«جەلتوقسان» دۇنيەنى سىلكىندىردى، بۇعاۋداعى وتاندى بۇلقىندىردى. قىرعىندى ۇناتاتىن يمپەريا ءوز قولىمەن وڭەشىن قىلقىندىردى. ءىرى «كەڭەس» ىرگەسىن سەتىنەتتى، نە ازات كۇندى كورەر، نە تۇنەكتى. كوك تايعاقتا كوپ جاۋعا قارسى كەردى، كوك تۇرىكتەن جالعاسقان كوكىرەكتى. جەلتوقساندا مايدانعا جاستار شىقتى، سەبەبى، جۇرت سەنىمىن جاسقا ارتىپتى. سەسى ءور، سەرتى سەمسەر حاس باتىرلار، جىلى-جۇمساق اجالدان […]

ۇمتىل زارىققان: جەلتوقسان دەگەن اي ەمەس …
ادەبيەت

ۇمتىل زارىققان: جەلتوقسان دەگەن اي ەمەس …

ەركىندىك دەيدى بۇل قۇستىڭ اتىن قاناتى كۇيىك قارعام-اۋ. جەلتوقسان سايىن جانىما مەنىڭ قوسىلار ىلعي ءبىر جاماۋ. قۇدايدىڭ ءوزى ۇمىتقان ەلمىز قاشانعى ءتاڭىر ساقتاسىن. ازاتتىق دەيتىن اسىل ۇعىمدى يمانعا وراپ ساتقاسىن. ساداعا دەيمىن ءبىزدىڭ بۇل تىرلىك يتكە دە قيماس ءومىرىم. الاشتىڭ باسىن كورىنەن قازىپ بورىدەي شۋلاپ كەمىردىم. قۋاتى قايدا ءتىلىمنىڭ قۇرعىر […]

شەجىرە

ءسادۋ ماشاقوۆ: اق جۇرەكتى ادام

«ولگەندەر قايتىپ كەلمەيدى» دەگەن ۇعىم سانامىزعا ابدەن ءسىڭىپ قالعانداي ەدى. جارتى عاسىرداي ۋاقىت توپىراق استىندا «سۇيەكتەرى قۋراپ قالعان» شاكارىم، ماعجان، احاڭ، جۇسىپبەك قايتا ءتىرىلىپ، قاتارعا قوسىلار دەپ كىم ويلاعان. ايتەۋىر، 1988 جىل قازاق حالقىنىڭ ومىرىندە «ولگەنى ءتىرىلىپ، وشكەنى جانعان» عاجايىپ تاماشا قۇتتى جىل بولدى. ىلايىم سونداي جىلدار كوبەيە بەرسىن. شىنىمدى […]

“بۇركىت” -1992 جىلى التاي تاۋىندا تۇسىرىلگەن دەرەكتى فيلم
بەينەماتەريالدار

“بۇركىت” -1992 جىلى التاي تاۋىندا تۇسىرىلگەن دەرەكتى فيلم

نۇرسəۋلە مەشەل: وسپان باتىر مەن ح.چويبالساننىڭ كەلىسىم شارتتارى
رۋحانيات

نۇرسəۋلە مەشەل: وسپان باتىر مەن ح.چويبالساننىڭ كەلىسىم شارتتارى

نۇرسəۋلە مەشەل، قازاق مەملەكەتتىك قىزدار پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ اسپيرانتى. (وسپان باتىر يسلام ۇلىنىڭتۋعانىنا 110 جىل («ازاتتىقتىڭ وشپەس رۋحى» اتتى حالىقارالىق عىلىمي-تəجىريبەلىك كونفەرەنتسياسىندا جاسالعان بايانداما) كەرەيدىڭ قول باستاعان باتىرلارىنىڭ ءبىرى وسپان يسلام ۇلى قىتايداعى قازاقتاردى باستاپ، ۇلت-ازاتتىق كوتەرىلىستى ۇيىمداستىرىپ، قىتاي ۇكىمەتىمەن كسرو ۇستەمدىگىنە جəنەونىڭ ىقپالىنداعى مونعولياعا قارسى كۇرەسكەن ەرجۇرەك دارا تۇلعا. وسپان باتىردىڭ سول […]

سۆەتقالي نۇرجان: اقىندار كوشسە، – كوشەدى اققۋلارعا ەرىپ…
جاڭالىقتار

سۆەتقالي نۇرجان: اقىندار كوشسە، – كوشەدى اققۋلارعا ەرىپ…

29 قاراشا كۇنى الماتىداعى قازاقستان جازۋشىلار وداعىندا اقىن مۇرات شايماران ۇلىنىڭ “تالپىنعان شالعايعا شايىردىڭ جانى – قۇس” اتتى 50 جاستىق مەرەيتويىنا ارنالعان ءدۇبىرلى كەشى ءوتتى. كەشكە قازاق ادەبيەتىندە ءوز جولدارىن سالعان بەلگىلى قالامگەر تۇلعالار قاتىناسىپ وداقتىڭ كيەلى ءتورىنىڭ كوركىن اسىردى. سوناۋ ماڭعىستاۋدان ارنايى ات شالدىرىپ، ارتىنان ەرگەن اقىن ىنىسىنە اعالىق مەيىرىمىنە قوسا […]