Sońǵy jazbalar

Bórte toby jańa beınebaıan “ALTAI”
Jańalyqtar

Bórte toby jańa beınebaıan “ALTAI”

ALTAI – bul Monǵolııanyń Bórte tobynyń /Boerte band/ bir jylǵy eńbeginiń jemisi. Atalmysh týyndy mońǵolııanyń eń bıik shyńy ornalasqan Baıan-О́lgıı aımaǵynyń Altaı Bes-bogda taýy, kórikti meken Syrǵaly ólkesinde jasalǵan. Beınebaıanda ásem tabıǵattyń kórinisteri men Mońǵolııany meken etken kóshpendiler týraly, ulttyq salt-dástúrlerimiz jaıly baıandalady. Bórte toby beınebaıanǵa arnaıy Eagle Huntress fılmi […]

Qurmanbek pen Jamalhan (Aıtys)
Beınematerıaldar

Qurmanbek pen Jamalhan (Aıtys)

Qurmanbek Zeıtinǵazyuly men Jamalhan Qarabatyrqyzynyń 1998 jyly men 2013 jyldary bolǵan aıtysynyń tolyq nusqasy.

Muztaý jaıly ne bilesiz
Kitaphana

Muztaý jaıly ne bilesiz

Muztaý, Belýha –  Qatyn taýlar tizbeginde ornalasqan. Muztaý – Altaı taýlarynyń eń bıik shyńy. Sonymen qatar bul taý – «Altaıdyń altyn taýlary» búkil álemdik murasynyń bir bóligi. Muztaýǵa aparatyn eń qysqa jol Túngir aýylynan bastap, Katýnnyń oń jaq saǵasymen, odan keıin Akkem ózenimen joǵary (nemese Kóshirli aýyly arqyly 1513 metrlik jalǵyzaıaq jolmen, Akkem ózenine […]

Baıqabaıuly Baı О́lkeden bas júlde aldy
Jańalyqtar

Baıqabaıuly Baı О́lkeden bas júlde aldy

24 shilde kúni Baı О́lkede buryn sońdy bolmaǵan toı boldy. Batyr Botaqara babamyzdyń urpaǵy Qazybaıuly Baıtemirdiń 75 jyldyǵyna arnalyp Alty Alashqa saýyn aıtylǵan dúbirli as ótti. Asty Qazirgi kezde Qazaqstan respýblıkasynda turatyn balasy Ermurat arnaıy uıymdastyrǵan blolatyn. Asta at báıgesi, aqyndar aıtysy jáne jigittiń bilegi de júregi de synalatyn palýandar […]

Berel qorymy
Shejire

Berel qorymy

Berel qorymy – saq dáýirinen saqtalǵan tarıhı eskertkish. Shyǵys Qazaqstan oblysy Katonqaraǵaı aýdanynda Buqtyrma ózeniniń oń jaǵalaýynda Berel aýylynan ońtústik-batysqa qaraı 7-8 km jerde ornalasqan. Qorym soltústiginde Berel jáne Buqtyrma ózenderiniń qosylǵan jerimen, ońtústiginde Qansý ózenimen, al batysy men shyǵysynda taýlarmen shektelgen Buqtyrma ózeniniń oń jaǵasyndaǵy alańda ornalasqan. Qorymdaǵy eń erte obalar b.z.b. 4-3 ǵasyrlardaúıilgen (2400-2300 jyldary buryn), […]

????????????????????????????????????
Rýhanııat

Semeıdegi “Alash arystarynyń” úıi

Qazaqstan tarıhyndaǵy tuńǵysh ádebı murajaı. Abaı zamanynda Ánııar Moldabaevtyń úıi bolǵan. Abaı Semeıge kelgen saparynda osy úıge kelip toqtaǵan. Ánııar Moldabaev1856-1934 jyldary aralyǵynda ómir súrgen. Abaı aýylynyń azamaty, Shyńǵys bolysy, Tobyqty ishinde Ánet rýynan. Ákesi Qojabaı aǵashtan túıin túıgen besaspap sheber bolǵan. Ánııar uly Abaıdyń tárbıesin kórgen adam. Danyshpan aqyn […]

“Qalybek batyr” memorıaldyq kesheni ashylyp, as berildi
Jańalyqtar

“Qalybek batyr” memorıaldyq kesheni ashylyp, as berildi

Memlekettiń “Bolashaqqa baǵdar: Rýhanı jańǵyrý” jáne “Uly dalanyń jeti qyry” baǵdarlamalaryn júzege asyrý maqsatynda, Shildeniń 20 kúni Almaty oblysynyń Kegen aýdany Qaıqy asýyna qoıylǵan “Qalybek batyr” memorıaldyq kesheniniń saltanatty ashylýy bolyp ótti. Ashylý rásimine О́zbekstan men Qyrǵyzstannan, Qytaı halyq respýbıkasynan jáne oblys-aýdandardan qonaqtar keldi. Eskertkishtiń ashylý rásimine oraı Almaty oblysy […]

Kúshikbaı batyr kezeńi
Shejire

Kúshikbaı batyr kezeńi

«Kúshikbaı kezeńi» Semeı qalasynan Abaı eline deıin 60 shaqyrymdaı, Arqalyq taýynan asatyn tusta. Semeı men Shyńǵystaý arasyndaǵy Abaı san ret toqtap, basynda túnegen beket. Arqalyq taýynyń bıik tóbe basynda Kúshikbaı batyr jerlengen. M.Áýezov «Qorǵansyzdyń kúni» degen áńgimesinde Kúshikbaı kezeńinde bolǵan qaıǵyly oqıǵany shynaıy beınelegen. Kúshikbaı – HVIII ǵasyrdyń sońynda ómir súrgen qazaq batyry. Orta júz Ýaq taıpasynan shyqqan. Batyr jaıyn­daǵy naqty derekter mardymsyz […]

Alyp áıeldiń urshyǵy
Altaı ańyzy

Alyp áıeldiń urshyǵy

Tarbaǵataı taýynyń soltústiktegi hám Qalba taýynyń ońtústik bókterleriniń arasynda Sarydala degen jer bar. Bul dalanyń ortasynda japadan-jalǵyz nedáýir bıik taý turady. Sol taýdyń basynda uıma-juıma bolyp jatqan tastardy kóresiz. Tastar osy arada zikir salǵan baıaǵy shamandar  zamanynan qalǵan eken. Al jalǵyz taýdyń paıda bolýy jóninde mynadaı ańyz aıtylady. Burynǵy zamanda […]

Barqy bı urpaqtary Saryarqa tórinde bas qosty
Jańalyqtar / Fotogalereıa / Shejire

Barqy bı urpaqtary Saryarqa tórinde bas qosty

Barqy bı urpaqtary Saryarqa tórinde bas qosty. 6 shildede el ordamyz Nur-Sultan qalasynda bas qosqan Barqy bı urpaqtary 7-8 shilde kúnderi Saryarqanyń altyn monshaǵy kósheniń baýraıyndaǵy Býrabaıdyń boıyna baryp “Barqy Bı”  halyqaralyq qoǵamdyq qorynyń qurylǵandyǵyn quttyqtap mańdaıshaǵyn ildi. Atalmysh sharaǵa arysy Eýropanyń Franııa, Túrkııadan, berisi elimizdiń ár oblsynda qonystanǵan Barqy […]