M.Maǵaýın: “Eń ádil saılaý” (Aýdıo)

«Bul saılaý búkil álemdik máni bar oqıǵa. Jer júziniń ash-jalańashtary, kedeı-epshikteri osy bizdiń saılaýdan ǵana úmit kútip otyr. О́ıtkeni bizdiń saılaý – eń ádil saılaý.» (Úzindi)

Saýyr-Saıqan derekteri: Er Balapan ólimi 

Merkit kishi atasy Tólemis aýylynyn shyqqan Er Balapan 1834 jyly qaıtys bolyp, Sárseke bulaǵy, taý bóketiniń batys jaq  jaǵasyna jerlengen. sol dáýirde osy Lasty ózenin Sárseke bulaǵy dep ataǵan.  Súıinbaı árseke rýynyń kishi atasyTúkibaı Tastemir aýylynan Sameke degenniń Zeıneke, Másken, Bátıma degendegen úsh qyzy Sálim degen kisi bolgan eken. Másken […]

Naıman elinin Saýyrǵa kóshýi nemese Kerimjannyń joqtaýy

tarrıhtan Kereıeli eli ishinde uzyn ýaqyt qudandaly bolyp kelgen Tórtýyl  Naıman, úsh Báıjigit Qaıqy aýyldyry 1883 jyly Jáke bıdiń artynan 92 tútin kóship  Saýyrdyń Maılybaı beketi (keden turǵan jer) qazirgi kóne Jemeneı  taǵanyna shoǵyrlana, jazbaı qonystanǵan eken. О́z ishinen uıymdasyp, egin salypTúkibaı Sámeke toǵanynan sý alyp, arpa, suly, tary, sarykendir salyp jergilikti halyqqa […]

Umaı ana kim bolǵan?

Qazaqstannyń qalyptasý tarıhynda mádenıeti men qosa beıneleý óneriniń turleri de asa mańyzdy orynǵa ıe. Tól tarıhymyzdan bastaý alatyn qazaq beıneleý óneriniń bir túri – músin óneri. Ol – táýelsiz Qazaqstanmen birge damyp, qatar órkendep keldi. Músin óneriniń tarıhy alǵashqy qaýymdyq qurylys kezeńinde tastan jasalǵan jaýyngerlerdi, balaly analardy somdaǵannan bastap tanymal […]

Omarǵazy Aıtanuly: Meniń shyǵysym (poema)

                Shyǵys, Dúnıe Shyǵysy, Meniń Shyǵysym! Men Shyǵys shatqaldarynyń qońyr aıýymyn Qyzyl tiken úńgirin aralap erjetken. Esimimdi fantazııa avtorlarynan sura, Famılııam «Beıjıń sınantroptary» zamanynda ótken.   Shyǵys! Shyǵys! Shyǵys sýlary qandaı tátti?! Shyǵys taýlary joq men qydyryp aralamaǵan. Orangýtan mańdaıy áli maǵan uqsaıdy, […]

Saýyr-Saıqan taýlary (vıdeo)

Serikbaı Ábilmájinuly: Jaqsylyq Sámıtulynyń «Altyn qazyǵy»

Jazýshy Jaqsylyq Sámıtuly qalamynan týǵan shyǵarmalar ishinde «Qaharly Altaı» trılogııasynan keıingi júgi aýyr, bógenaıy da bólek, aýqymdy taqyrypty qamtylǵan povesi – «Altyn qazyq». Álem-jálem boıamasyz sıýjet jelisi, syldyr sóz emes, syńǵyrly tirkeske toly til. Jandy sýret. Kórkem obraz. Bylaı qaraǵanda bir adamnyń taǵdyry, týǵanynan ólgenine deıingi ómir joly, ósýi, kórgen […]

Talapbek Azanbaı: Bahadúr Botaqara (Dastan)

  BAHADÚR BOTAQARA (Dastan) Álqıssa Syrymdy aıtam álqıssa tyńda ǵalam, Qalamymdy sııa emes, jyrǵa malam. Asa qamqor, pák, uly, meıirimdy, Basqa meniń ıem joq bir Alladan.   Túbim túrik bolǵanda, tegim adam, Júregime ber ALLA senim maǵan. Alty alashym qorǵady Qazaq bolyp, Birlik týyn kóterip elin aman.   Tamyrda aqqan […]

QYTAIDAǴY BAÝYRLARDYŃ RÝHANIIaTY (Qytaı saparynan estelik)

Búgingi qazaq ádebıeti sóz bolǵanda Shynjańdaǵy qazaqtardyń ádebıeti týraly aýyz ashpaý múmkin emes. Alys ta bolsa jaqyn, jaqyn da bolsa alystap bara jatqan asylymyzdyń qıyǵy, altynymyzdyń synyǵy bolǵan ondaǵy el men jerdiń taǵdyry bizdi de alańdatatyn edi. Myń estigennen bir kórgen artyq. Ondaǵy aǵaıynnyń sońǵy hal-kúıi qalaı, ásirese mádenıeti men […]

Ahmet Toqtabaı: Ospan batyrdyń Aqboz aty

Ospannyń birneshe súıikti attary bolǵan. «Qaıqaıa shapqan qarager» atymen túsken batyrdyń sýretinde, aýyzdyǵymen alysyp turǵan teke muryn, talys tanaý, qulja moıyn, keń keýde, salpy omyraý turpatynan qazaqı Altaı jylqysy ekenin kóremiz. Batyrdyń tarıhta qalǵan 2-shi sáıgúligi áıgili Aqbozaty. Aqbozatty kórgenderdiń aıtýynsha «aıǵaı shyqsa, myltyq, zeńbirek daýysy estilse qulaǵyn eleńdetip jata […]