قازاقتاي ازاپ شەگىپ، تاريحى قان مەن قاسىرەتتەن جازىلعان حالىق جوق شىعار، ءسىرا… الايدا سۇعا بەرگەنگە بۇعا بەرەتىن حالىق ەمەسپىز! تۇلپار تۇياعىمەن تاريحىمىز جازىلعان، سۇڭقار قاناتىمەن ءتالىمىمىز ءنار العان ۇلى بابالاردىڭ ۇرپاعىمىز! الدىنان كەلگەنىن شايناپ، ارتىنان كەلگەنىن كىسەنەي تەپكەن سال جۇيرىكتىڭ قىمىزىنان رۋح الىپ، بابالار جىرىنان جاندانعان قازاق ەشقاشان قۇل بولعان […]
2019 جىلى، 16 ساۋىردە نۇر-سۇلتان قالاسىندا، «ەر جانىبەك» حالىقارالىق، قوعامدىق قورىنىڭ ۆيتسە پرەزيدەنتى تولقىن اقان ۇلى «وتانداستار» قورىنىڭ ۆيتسە پرەزيدەنتى تالعات مۇباراك ۇلىمەن كەزدەستى،-دەپ حابارلايدى قوردىڭ رەسىمي سايتى- erjanibek.kz «وتانداستار» قورى، پرەزيدەنتتىڭ شەتەلدەگى قازاقتاردى قولداۋ بويىنشا بەرىلگەن تاپسىرمالارى نەگىزىندە دۇنيەجۇزى قازاقتارىنىڭ قاۋىمداستىعى جانىنان قۇرىلعان. حالىقارالىق «ەر جانىبەك» قورى بىرقانشا جىلداردان بەرى دۇنيەجۇزى […]
13-ءشى عاسىردا مونعول قىسىمىنان ىعىسىپ، ەرتىستى بويلاي، سولتۇستىك-باتىسقا اۋىپ، ودان توبىلعا جەتكەن كەرەيلەردىڭ بولىگى. توبىلدان وتكەن شاعىن توبى XV عاسىردا كىشى ءجۇز قۇرامىنا ەنگەن. اشامايلى كەرەيلەر قاراقالپاق، وزبەك حالىقتارىنىڭ قۇرامىندا دا بار. XIX عاسىردا اشامايلى كەرەيلەر تايپاسى سەمەي، پاۆلودار، قارقارالى، پەتروپاۆل، ومبى، اقمولا ۋەزدەرىن مەكەندەگەن. اشامايلى كەرەي ۇلكەندى-كىشىلى مىنا رۋلاردان […]
گەرمانيادا تۇراتىن قازاقتار جانە ولاردىڭ بۇگىنگى تۇرمىس-تىرشىلىكتەرى جايىندا ءباسپاسوز بەتتەرىندە جانە ەلەكتروندى باق-تا ءبىرشاما ايتىلىپ، جازىلىپ ءجۇر. دەگەنمەن بۇگىنگى گەرمانيا فەدەراتيۆتىك رەسپۋبليكاسى اتالاتىن ەلدىڭ توپىراعىن قازاق بالاسى ءدال قاي كەزدەن اياق باسىپ، قالاي قونىستانا باستاعانى – وسى ۋاقىتقا دەيىن جاقسى زەرتتەلە قويماعان تاقىرىپتاردىڭ ءبىرى. تاريح پاراقشاسىن اقتارار بولساق، وسىدان 773 […]
2019 جىلى، 22 ءساۋىرى كۇنى، ساعات 15.00-دە الماتىداعى ۇلتتىق كىتاپحانانىڭ ۇلكەن زالىندا «ەر-جانىبەك» قوعامدىق قورىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن، وسپان باتىردىڭ 120-جىلدىق مەرەيتويى اياسىندا كورنەكتى اقىن، قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى، حالىقارالىق «الاش»، اباي، ماحامبەت سىيلىقتارىنىڭ لاۋرەاتى عالىم جايلىبايدىڭ «سۇلۋبايدىڭ ءانى» كىتابىنىڭ تۇساۋكەسەر ءراسىمى وتەدى. اتالمىش پوەما قازاق، اعىلشىن، ورىس، تۇرىك تىلدەرىندە جاريالانىپ وتىر. […]
2019 جىلى ءساۋىردىڭ 11 كۇنى الماتىداعى جازۋشىلار وداعىنىڭ ادەبيەتشىلەر ۇيىندە، جازۋشى ءجادي شاكەن ۇلىنىڭ بەس بىردەي كىتابىنىڭ تۇساۋكەسەرى بولىپ ءوتتى. عىلىمي زەررتەۋ ەڭبەكتەر مەن كوركەم ادەبيەتكە بىردەي قالام تەربەپ، ەڭبەك ەتىپ جۇرگەن جازۋشى وسى جولى دا وقىرمان قاۋىمعا «بوزمۇنار» رومان-حيكاياتتار كىتابى مەن قاتار «التاي الىپتارى»، «وسپان باتىر جانە شىعىس تۇركىستان ماسەلەلەرى» […]
اباق كەرەيدىڭ ىشىندەگى شۇبارايعىر رۋى 1400–1500 جىلدارى ارالىعىندا قالىپتاسقان ەكەن. شۇبارايعىردان — وتەس، ونىڭ ۇرپاعى — دəۋلەن. دəۋلەننەن — əيگىلى تولىباي سىنشى. ول كەزىندە ءəرى بي، ءəرى اتاقتى سىنشى بولىپتى. تولىباي سىنشى دەگەن اتاعى جايىلىپ، ودان كوپ ۇرپاق وربىگەن ەكەن. ەڭ كەنجەسى — قوجابەرگەن تەك شۇبارايعىر رۋىنىڭ ۇرانى عانا ەمەس، […]
كونە تۇركى تىلىندە «-ت» قوسىمشاسى «-لار»، «-لەر» دەگەن ماعىنادا جۇمسالعان. دەمەك، «كەرەيت» — «كەرەيلەر» دەگەن ءسوز. وسىنىڭ ءوزى-اق كەرەيلەر مەن كەرەيتتەردىڭ تاريحي تامىرلارىنىڭ ورتاق ەكەندىگىن اڭعارتادى. 12 عاسىردىڭ اياعىندا كەرەيلەر (كەرەيتتەر) مونعولدارعا قارسى كۇرەسىپ، ولاردان جەڭىلدى. كەرەيلەردىڭ ءبىر بولىگى شىڭعىس حانعا باعىنعىسى كەلمەي، دەشتى قىپشاق دالاسىنا اۋىپ بارىپ، جوشى ۇلىسىنا […]
دەربەس ەل، تاۋەلسىز مەملەكەت رەتىندە شىعىس قازاقياداعى ساياسي قۋعىن-سۇرگىن تۋرالى بۇگىنگى كۇنگە دەيىن عىلمي ساراپتاما جۇرگىزە الدىق پا؟ نە ءۇشىن قازاق سسر-داعى قازاقتاردىڭ ساياسي قۋعىن-سۇرگىنگە ۇشىراۋى شىعىس قازاقيامەن ءبىر ۋاقىتقا سايكەس كەلەدى؟ نە سەبەپتى قازاق سسر-دىڭ نكۆد تەرگەۋشىلەرى ءۇرىمجى، قۇلجا، شاۋەشەك پەن التايدا قۇپيا تەرگەۋ وپەراتسياسىن جۇرگىزەدى؟ ەڭ، وكىنىشتىسى، قازىر […]
ءاليحان نۇرمۇحامەد ۇلى بوكەيحان (1866-1937) قازاق حالقىنىڭ ازاتتىق جولىنداعى كۇرەستە الداسپانى بولعان اياۋلى تۇلعا. بۇرىنعى سەمەي (قازىرگى شىعىس قازاقستان) وبلىسى، قارقارالى ۋەزىندە دۇنيەگە كەلگەن اردا ازامات 71 جاسىندا كەڭەس قوعامىنىڭ ەڭ ءبىر قاسىرەتتى «حالىق جاۋى» دەگەن جالعان جالاسىمەن ماسكەۋ قالاسىندا مەرت بولدى. اسا كورنەكتى مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرى ءا.بوكەيحانوۆ XX […]
|
|
سوڭعى پىكىرلەر