سوڭعى جازبالار

اباي ماۋقارا: “باندى” دەپ جۇرگەنىمىز باتىر بولىپ شىقتى” (تاريحي ەسسە)
شەجىرە

اباي ماۋقارا: “باندى” دەپ جۇرگەنىمىز باتىر بولىپ شىقتى” (تاريحي ەسسە)

توقسانىنشى جىلدىڭ باسى ما، الدە سەكسەن توعىزىنشى جىلدىڭ اياق كەزى مە ەكەن، موڭعولياداعى قازاقتار تۇراتىن بايان-ولگەي ايماعىندا شىعاتىن «جاڭا ءومىر» دەگەن قازاق تىلىندەگى گازەتتىڭ موڭعولشا قوسىمشاسىندا «حاراال ەرولوور سوليگدوح ن چ بي»  دەگەن شاعىن ماقالا شىقتى. وسپان يسلام ۇلىنىڭ  تۋعانىنا 120 جىل تولۋىنا وراي (تاريحي ەسسە) بىراق، وسى شاپ-شاعىن ماقالانىڭ اسەرى […]

اقىن باقىتبەك ءبامىش ۇلىنىڭ شىعارماشىلىق كەشى ءوتتى
جاڭالىقتار

اقىن باقىتبەك ءبامىش ۇلىنىڭ شىعارماشىلىق كەشى ءوتتى

ماۋسىمنىڭ 19 كۇنى، الماتىداعى قر ۇلتتىق كىتاپحاناسىندا بەلگىلى اقىن-جازۋشى، پۋبليتسيست، اۋدارماشى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ جانە قازاقستان جۋرناليستەر وداعىنىڭ مۇشەسى باقىتبەك ءبامىش ۇلىنىڭ شىعارماشىلىق كەشى ءوتتى. كەش اقىننىڭ اسقارالى 60 جاسقا تولعان مەرەيتويى قارساڭىندا ءوتتى. كەشكە اقىننىڭ عىلىم مەن ادەبيەتتەگى ۇستازدارى، قالامداس-زامانداس سەرىكتەرى، اۋىلداس اعايىن-جۇرتى، وقىرماندارى جانە ونەرپازدار مەن […]

تۇعىرىل حاننىڭ “توندى بالاسى” جانە ولاردىڭ اراسىنداعى قايشىلىق.
رۋحانيات

تۇعىرىل حاننىڭ “توندى بالاسى” جانە ولاردىڭ اراسىنداعى قايشىلىق.

تاريحي ادەبيەتتەردە، مۇندا راشيد اد-ءديننىڭ ايگىلى ەڭبەگىندە، «موڭعولدىڭ قۇپيا شەجىرەسىندە»، «يۋان شي» (يۋان پاتشالىعى تاريحى) كىتابىندا كەرەيدىڭ توعۇرىل وڭ حانى مەن تەمۇجىننىڭ قارىم-قاتىناسىنا توقتالعان كەزدە، اتتوبەلىندەي ازعانا موڭعولدىڭ ەسۋگەي ەسىمدى ءباھادۇرىنىڭ جەتىمى – تەمۇجىننىڭ ءوز اعايىندارى تايشىعۇتتاردان ءجابىر كورىپ، «كولەڭكەنى جارشى قىپ، قىلقۇيرىقتى قامشى قىپ» تاعدىردىڭ تالكەگىنە ۇشىراپ، توعۇرىل حانى […]

ۇمتىل زارىققان. جاسىل تۇنمەن تىستالعان كىتاپ
رۋحانيات

ۇمتىل زارىققان. جاسىل تۇنمەن تىستالعان كىتاپ

جاقسى كورىپ وقيتىن جازۋشىلارىمنىڭ ءبىرى ورحان پامۋكتىڭ «ءبىر كۇنى ءومىرىمدى وزگەرتكەن كىتاپ وقىدىم» دەپ اقتارىلعانى بار. اۋىر ما، جەڭىل مە؟ جاقسى ما، جامان با؟ تارازىسىن تاپ باسا الماساڭ دا تاعدىرىڭا اينالعان مۇنداي سيقىرلى كىتاپتار كىم-كىمنىڭ دە كوڭىل كوكجيەگىندە كۇلتەلەنىپ تۇراتىنى انىق. ول كىتاپتار – جان دۇنيەڭمەن بىتە قايناسىپ، بىرگە تۋىپ، […]

قىتايعا قازاق باتىرىنىڭ ءولىمى نە ءۇشىن كەرەك بولدى؟(ۆيدەو)
بەينەماتەريالدار

قىتايعا قازاق باتىرىنىڭ ءولىمى نە ءۇشىن كەرەك بولدى؟(ۆيدەو)

بيىل وسپان باتىردىڭ 120 جىلدىعى. قىتايداعى شىڭجاڭ ولكەسىندە بولعان ۇلت-ازاتتىق قوزعالىسىنىڭ باسشىسى، حالىق باتىرى – وسپان باتىر ءسىلام ۇلى. قولعا ءتۇسىپ، 1951 جىلى 29 ساۋىردە قىتايداعى ءۇرىمجى تۇرمەسىندە اتىلعان. ءبىز وسپان باتىردىڭ ەرلىگى تۋرالى نە بىلەمىز؟ باتىردىڭ ءومىر سۇرگەن زامانى نەلىكتەن الاساپىران بولدى؟ وسپان باتىر تۋرالى اششى اقيقات نەگە ايتىلماي ءجۇر؟ […]

مۇرات شايماران ۇلى “جۇمەكەن ناجىمەدەنوۆ” اتىنداعى سىيلىقتىڭ يەگەرى اتاندى.
جاڭالىقتار

مۇرات شايماران ۇلى “جۇمەكەن ناجىمەدەنوۆ” اتىنداعى سىيلىقتىڭ يەگەرى اتاندى.

ماۋسىمنىڭ 13 كۇنى، قازاقستان جازۋشىلار وداعىندا اتىراۋ وبلىسى مەن جازۋشىلار وداعى بىرلەسىپ تاعايىنداعان جۇمەكەن ناجىمەدەنوۆ اتىنداعى پوەزيا جانە عابدول سلانوۆ اتىنداعى پروزا سىيلىقتارى ءبىر توپ قالامگەرگە تابىستالدى. بۇل سىيلىقتار بيىل العاش تابىستالىپ وتىر.  پوەزيا نوميناتسياسى بويىنشا جۇمەكەن اتىنداعى سىيلىققا اقىندار مەيىرحان اقداۋلەت ۇلى، باۋىرجان جاقىپ، سۇراعان راحمەت ۇلى، مۇرات شايماران جانە نۇرتاس […]

وسپان باتىر 120 جىل: باقىتبەك ءبامىش ۇلىنىڭ شىعارماشىلىق كەشى وتەدى.
كىتاپحانا

وسپان باتىر 120 جىل: باقىتبەك ءبامىش ۇلىنىڭ شىعارماشىلىق كەشى وتەدى.

بيىل وسپان باتىردىڭ تۋعانىنا 120 جىل تولۋىنا بايلانىستى “ەر جانىبەك باتىر” اتىنداعى حالىقارالىق قوعامدىق قورى جىل باسىنان بەرى قازاقستان جازۋشىلار وداعىمەن بىرلەسىپ بىرقاتار مادەني ءىس-شارالار وتكىزىپ كەلەدى. الداعى كۇندەرى قور ۇجىمى جازۋشىلار وداعىمەن بىرلەسىپ،  اتالمىش شارالاردىڭ كوشىن جالعاستىرىپ، ونەر سۇيەر جۇرتشىلىقتى ماۋسىمنىڭ 19 كۇنى وتەتىن بەلگىلى اقىن-جازۋشى، پۋبليتسيس، اۋدارماشى، فيلرلرگيا […]

م.ماعاۋين: “ەڭ ءادىل سايلاۋ” (اۋديو)
بەينەماتەريالدار

م.ماعاۋين: “ەڭ ءادىل سايلاۋ” (اۋديو)

«بۇل سايلاۋ بۇكىل الەمدىك ءمانى بار وقيعا. جەر ءجۇزىنىڭ اش-جالاڭاشتارى، كەدەي-ەپشىكتەرى وسى ءبىزدىڭ سايلاۋدان عانا ءۇمىت كۇتىپ وتىر. ويتكەنى ءبىزدىڭ سايلاۋ – ەڭ ءادىل سايلاۋ.» ء(ۇزىندى)

ساۋىر-سايقان دەرەكتەرى: ەر بالاپان ولىمى 
شەجىرە

ساۋىر-سايقان دەرەكتەرى: ەر بالاپان ولىمى 

مەركىت كىشى اتاسى تولەمىس اۋىلىنىن شىققان ەر بالاپان 1834 جىلى قايتىس بولىپ، سارسەكە بۇلاعى، تاۋ بوكەتىنىڭ باتىس جاق  جاعاسىنا جەرلەنگەن. سول داۋىردە وسى لاستى وزەنىن سارسەكە بۇلاعى دەپ اتاعان.  ءسۇيىنباي ارسەكە رۋىنىڭ كىشى اتاسىتۇكىباي تاستەمىر اۋىلىنان سامەكە دەگەننىڭ زەينەكە، ماسكەن، ءباتيما دەگەندەگەن ءۇش قىزى ءسالىم دەگەن كىسى بولگان ەكەن. ماسكەن […]

نايمان ەلىنىن ساۋىرعا كوشۋى نەمەسە كەرىمجاننىڭ جوقتاۋى
شەجىرە

نايمان ەلىنىن ساۋىرعا كوشۋى نەمەسە كەرىمجاننىڭ جوقتاۋى

تارريحتان كەرەيەلى ەلى ىشىندە ۇزىن ۋاقىت قۇداندالى بولىپ كەلگەن ءتورتۋىل  نايمان، ءۇش بايجىگىت قايقى اۋىلدىرى 1883 جىلى جاكە ءبيدىڭ ارتىنان 92 ءتۇتىن كوشىپ  ساۋىردىڭ مايلىباي بەكەتى (كەدەن تۇرعان جەر) قازىرگى كونە جەمەنەي  تاعانىنا شوعىرلانا، جازباي قونىستانعان ەكەن. ءوز ىشىنەن ۇيىمداسىپ، ەگىن سالىپتۇكىباي سامەكە توعانىنان سۋ الىپ، ارپا، س ۇلى، تارى، سارىكەندىر سالىپ جەرگىلىكتى حالىققا […]