سوڭعى جازبالار

ابدiۋاقاپ قارا: اتاقتى اقىن اقىت قاجى
ادەبيەت

ابدiۋاقاپ قارا: اتاقتى اقىن اقىت قاجى

اقىن ولەڭدەرiنiڭ ەكi تومدىق جيناعى تاياۋدا تۇركيادا كونيا قالاسىندا جارىق كوردi. ونى باسپاعا فيلوسوفيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى گۇلنار وماروۆا دايىنداعان. كiتاپقا اقىت قاجىنىڭ تۇركياداعى قىزى ءماستۋرانىڭ ۇرپاقتارى دەمەۋشi بولعان. 1300 بەتتەن تۇراتىن ەكi تومدىققا اقىننىڭ كوپتەگەن ولەڭدەرiنە قوسا ءومiربايانى جانە عىلىمي قوسىمشالار دا ەنگەن. اقىت ء ۇلىمجى ۇلى جيناعى تۇركيادا كيريلليتسامەن باسپا كورىپ […]

قۋانىش ءىلياس ۇلى: “كوكجالدىڭ سوڭعى داۋىسى” (راديو پەسا)
بەينەماتەريالدار

قۋانىش ءىلياس ۇلى: “كوكجالدىڭ سوڭعى داۋىسى” (راديو پەسا)

اقىن قۋانىش ءىلياس ۇلىنىڭ وسپان باتىردىڭ 120 جىلدىعىنا وراي، باتر بابامىزدىڭ رۋحىنا ارناپ جازعان “كوكجالدىڭ سوڭعى داۋىسى” اتتا راديو پەساسىن نازارلارىڭىزعا ۇسىنىمىز.

قايرات ايدارحان ۇلىنىڭ جاڭا ءۇش تومدىعىنىڭ تۇساۋكەسەرى وتەدى
كىتاپحانا

قايرات ايدارحان ۇلىنىڭ جاڭا ءۇش تومدىعىنىڭ تۇساۋكەسەرى وتەدى

5 تامىز كۇنى الماتى قالاسىنداعى قالالىق ءتورتىنشى  كىتاپحانادا قايرات ايدارحان ۇلىنىڭ جاڭا ءۇش تومدىعىنىڭ تۇساۋكەسەرى وتەدى. كەش بارىسىندا مەديتسينا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، اكادەميك ق.ايدارحان ۇلىنىڭ “قازاق ەمشىلىگى” اتالاتىن جاڭا ەكى تومدىق كىتابىمەن قاتار “قازاق ەمشىلىگى ەنتسيكلوپەدياسىنىڭ” تۇساۋى كەسىلمەك. قايرات ايدارحان ۇلى (1960 جىلى 10 شىلدەدە تۋعان، قىتايدىڭ التاي ايماعى، جەمەنەي اۋدانى، شالشىقاي اۋىلى) — جوعارى […]

باي-ولكەدە قوستانايلىق ونەرپازدار ماراپاتتالدى
جاڭالىقتار

باي-ولكەدە قوستانايلىق ونەرپازدار ماراپاتتالدى

قوستاناي وبلىستىق ءىلياس وماروۆ اتىنداعى قازاق دراما تەاترى “بوتاقارا-شەشەنبيكە” تاريحي دراماسىنىڭ تۇساۋكەسەرىن موڭعوليانىڭ بايان-ولگي قالاسىندا وتكىزدى. تەاتردىڭ كوركەمدىك جەتەكشىسى ءاليا بايماحان ساحنالاعان – اقىن، دراماتۋرگ اسكەرحان اقتايدىڭ تۋىندىسى وتە جوعارى دەڭگەيدە قويىلدى. ەل مەن جەر، بىرلىك تاقىرىبىن تۋ ەتكەن دراما وزگەشە وي سالادى. مۇندا قازاق پەن قالماق اراسىنداعى سوعىس قانا […]

ارىبيبەك ءور التاي: كۇنگە شاپقان كومەسكى كوپ ەرلەر – اي…
ادەبيەت

ارىبيبەك ءور التاي: كۇنگە شاپقان كومەسكى كوپ ەرلەر – اي…

                                «ۇران» (ەر جانىبەك رۋحىنا) ەتىنە دارىمايتىن قىلىش – قىستار، رۋدان ۇل تۋعاندا ۇلىستى ۇستار، توبى تۇسكەن توبەگە تۋ سۇرايتىن. ۇلى حان دا جاسايتىن دۇرىس تۇسپال.   تارىتقاندا تامىرىمەن تال بوسايتىن، ەرتىستەن ەلدى وتكىزەر سال […]

قازاقتاردىڭ التاي رەسپۋبليكاسىنا قونىستانۋى
شەجىرە

قازاقتاردىڭ التاي رەسپۋبليكاسىنا قونىستانۋى

قازىرگى التاي رەسپۋبليكاسى تەرريتورياسىنداعى قازاقتار سوڭعى ەكى عاسىر بويىندا وسى اۋماقتا التاي، ورىس حالىقتارىمەن بىرگە تۇراقتى ءومىر سۇرۋدە التاي رەسپۋبليكاسىنىڭ قوشاعاش اۋدانىنداعى قازاقتار ءوزىنىڭ ءتىلىن، سالت- ساناسىن، داستۇرلى مادەنيەتىن ۇرپاقتان-ۇرپاققا جالعاستىرىپ، ۇلتتىق بولمىسىن   ساقتاپ وتىر. سەبەبى، مۇنداعى قازاقتار بەلگىلى ءبىر اۋماققا شوعىرلانا ورنالاسىپ، اۋداننىڭ باسىم بولىگىن قۇرايدى. قوشاعاش اۋدانىنىڭ توراعاسى بولعان اۋەلحان جازيت ۇلى: «رەسەي  قۇرامىنداعى التاي رەسپۋبليكاسى […]

اباق كەرەي سامىرات رۋى جانە ولاردىڭ قونىستانۋ تاريحى
شەجىرە

اباق كەرەي سامىرات رۋى جانە ولاردىڭ قونىستانۋ تاريحى

سامىرات شەجىرەسى حالقىمىزدىڭ ۇلت تاريحى مەن رۋ شەجىرەسى ءبىر-بىرىمەن تىعىز بايلانىسىپ جاتاتىنى كىم-كىمگە دە ءمالىم. قازاق تاريحى دەگەنىمىز رۋ-تايپالاردان تۇرادى.اۋمالى-توكپەلى زامانداردى باسىنان كەشىرە وتىرىپ،زامانىمىزعا جەتكەن تاريح. قازىرگى ۇرپاقتار مەن قازاق حالقىن بىلگىسى كەلەتىن مامانداردىڭ قىمبات بايلىعى.تاريح عىلىمدارىنىڭ ءبىر تارماعى سانالاتىن شەجىرەحالىقتىڭ شىعۋ تەگڭ مەن تاريحىن ءبىلىۋ.قازاق شەجىرەسى قازاق حالقىنىڭ عاسىرلار بويعى […]

بورتە توبى جاڭا بەينەبايان “التاي”
جاڭالىقتار

بورتە توبى جاڭا بەينەبايان “التاي”

ALTAI – بۇل مونعوليانىڭ بورتە توبىنىڭ /Boerte band/ ءبىر جىلعى ەڭبەگىنىڭ جەمىسى. اتالمىش تۋىندى موڭعوليانىڭ ەڭ بيىك شىڭى ورنالاسقان بايان-ولگي ايماعىنىڭ التاي بەس-بوگدا تاۋى، كورىكتى مەكەن سىرعالى ولكەسىندە جاسالعان. بەينەباياندا اسەم تابيعاتتىڭ كورىنىستەرى مەن موڭعوليانى مەكەن ەتكەن كوشپەندىلەر تۋرالى، ۇلتتىق سالت-داستۇرلەرىمىز جايلى باياندالادى. بورتە توبى بەينەبايانعا ارنايى Eagle Huntress ءفيلمى […]

قۇرمانبەك پەن جامالحان (ايتىس)
بەينەماتەريالدار

قۇرمانبەك پەن جامالحان (ايتىس)

قۇرمانبەك زەيتىنعازى ۇلى مەن جامالحان قاراباتىرقىزىنىڭ 1998 جىلى مەن 2013 جىلدارى بولعان ايتىسىنىڭ تولىق نۇسقاسى.

مۇزتاۋ جايلى نە بىلەسىز
كىتاپحانا

مۇزتاۋ جايلى نە بىلەسىز

مۇزتاۋ، بەلۋحا –  قاتىن تاۋلار تىزبەگىندە ورنالاسقان. مۇزتاۋ – التاي تاۋلارىنىڭ ەڭ بيىك شىڭى. سونىمەن قاتار بۇل تاۋ – «التايدىڭ التىن تاۋلارى» بۇكىل الەمدىك مۇراسىنىڭ ءبىر بولىگى. مۇزتاۋعا اپاراتىن ەڭ قىسقا جول تۇنگىر اۋىلىنان باستاپ، كاتۋننىڭ وڭ جاق ساعاسىمەن، ودان كەيىن اككەم وزەنىمەن جوعارى (نەمەسە كوشىرلى اۋىلى ارقىلى 1513 مەترلىك جالعىزاياق جولمەن، اككەم وزەنىنە […]