Sońǵy jazbalar

GERMANIIaDAǴY QAZAQTAR
Shejire

GERMANIIaDAǴY QAZAQTAR

Germanııada turatyn qazaqtar jáne olardyń búgingi turmys-tirshilikteri jaıynda baspasóz betterinde jáne elektrondy BAQ-ta birshama aıtylyp, jazylyp júr. Degenmen búgingi Germanııa Federatıvtik Respýblıkasy atalatyn eldiń topyraǵyn  qazaq balasy dál qaı kezden aıaq basyp, qalaı  qonystana bastaǵany – osy ýaqytqa deıin jaqsy zerttele qoımaǵan  taqyryptardyń biri.  Tarıh paraqshasyn aqtarar bolsaq, osydan 773 […]

Ǵalym Jaılybaıdyń «Sulýbaıdyń áni» kitabynyń tusaýkeseri ótedi
Jańalyqtar

Ǵalym Jaılybaıdyń «Sulýbaıdyń áni» kitabynyń tusaýkeseri ótedi

2019 jyly, 22 sáýiri kúni, saǵat 15.00-de Almatydaǵy Ulttyq kitaphananyń úlken zalynda «Er-Jánibek» qoǵamdyq qorynyń uıymdastyrýymen, Ospan batyrdyń 120-jyldyq mereıtoıy aıasynda kórnekti aqyn, Qazaqstannyń eńbek sińirgen qaıratkeri, Halyqaralyq «Alash», Abaı, Mahambet syılyqtarynyń laýreaty Ǵalym Jaılybaıdyń «Sulýbaıdyń áni» kitabynyń tusaýkeser rásimi ótedi. Atalmysh poema qazaq, aǵylshyn, orys, túrik tilderinde jarııalanyp otyr. […]

Jádı Shákenulynyń jańa bes kitabynyń tusaýy kesildi.
Kitaphana

Jádı Shákenulynyń jańa bes kitabynyń tusaýy kesildi.

2019 jyly sáýirdiń 11 kúni Almatydaǵy Jazýshylar odaǵynyń ádebıetshiler úıinde, Jazýshy Jádı Shákenulynyń Bes birdeı kitabynyń tusaýkeseri bolyp ótti. Ǵylymı zerrteý eńbekter men kórkem ádebıetke birdeı qalam terbep, eńbek etip júrgen jazýshy osy joly da oqyrman qaýymǵa «Bozmunar» roman-hıkaıattar kitaby men qatar «Altaı alyptary», «Ospan batyr jáne Shyǵys túrkistan máseleleri» […]

Qojabergen jyraý Tolybaısynshyuly (1663–1763)
Rýhanııat

Qojabergen jyraý Tolybaısynshyuly (1663–1763)

Abaq Kereıdiń ishindegi Shubaraıǵyr rýy 1400–1500 jyldary aralyǵynda qalyptasqan eken. Shubaraıǵyrdan — О́tes, onyń urpaǵy — Dəýlen. Dəýlennen — əıgili Tolybaı synshy. Ol kezinde əri bı, əri ataqty synshy bolypty. Tolybaı synshy degen ataǵy jaıylyp, odan kóp urpaq órbigen eken. Eń kenjesi — Qojabergen tek Shubaraıǵyr rýynyń urany ǵana emes, […]

Kereı men Kereıtter qalaı bólindi?
Shejire

Kereı men Kereıtter qalaı bólindi?

Kóne túrki tilinde «-t» qosymshasy «-lar», «-ler» degen maǵynada jumsalǵan. Demek,   «Kereıt» — «Kereıler» degen sóz. Osynyń ózi-aq Kereıler men Kereıtterdiń tarıhı tamyrlarynyń ortaq ekendigin ańǵartady. 12 ǵasyrdyń aıaǵynda Kereıler (Kereıtter) monǵoldarǵa qarsy kúresip, olardan jeńildi. Kereılerdiń bir bóligi Shyńǵys hanǵa baǵynǵysy kelmeı, Deshti Qypshaq dalasyna aýyp baryp, Joshy ulysyna […]

Shyǵys Qazaqııadaǵy Saıası Qýǵyn-Súrgin (1937-1939)
Shejire

Shyǵys Qazaqııadaǵy Saıası Qýǵyn-Súrgin (1937-1939)

Derbes el, táýelsiz memleket retinde Shyǵys Qazaqııadaǵy saıası qýǵyn-súrgin týraly búgingi kúnge deıin ǵylmı saraptama júrgize aldyq pa? Ne úshin Qazaq SSR-daǵy Qazaqtardyń saıası qýǵyn-súrginge ushyraýy Shyǵys Qazaqııamen bir ýaqytqa sáıkes keledi? Ne sebepti Qazaq SSR-dyń NKVD tergeýshileri Úrimji, Qulja, Sháýeshek pen Altaıda qupııa tergeý operaııasyn júrgizedi? Eń, ókinishtisi, qazir […]

Álıhan hám táýelsizdik taǵlymy
Rýhanııat

Álıhan hám táýelsizdik taǵlymy

Álıhan Nurmuhameduly Bókeıhan (1866-1937) qazaq halqynyń azattyq jolyndaǵy kúreste aldaspany bolǵan aıaýly tulǵa. Burynǵy Semeı (qazirgi Shyǵys Qazaqstan) oblysy, Qarqaraly ýezinde dúnıege kelgen arda azamat 71 jasynda keńes qoǵamynyń eń bir qasiretti «halyq jaýy» degen jalǵan jalasymen Máskeý qalasynda mert boldy.   Asa kórnekti memleket jáne qoǵam qaıratkeri Á.Bókeıhanov  XX […]

Qazaq ániniń “Mańmańgeri” Shyǵystyta sharyqtady.
Jańalyqtar

Qazaq ániniń “Mańmańgeri” Shyǵystyta sharyqtady.

2019 jyldyń 4 sáiri men 5 sáýir kúnderi Shyǵys Qazaqstan oblysy Mádenıet, arhıvter jáne qujattama basqarmasynyń qoldaýymen Semeı jáne О́skemen qalasynyń mádenıet saraılarynda, qazaqtyń dástúrli jáne halyq ánderin keńinen nasıhattap júrgen Qazaqstannyń eńbek sińirgen qaıratkeri, Qazaqstan Respýblıkasynyń tuńǵysh Prezıdenti – Elbasy qory syılyǵynyń laýreaty, Memlekettik stıpendııanyń ıegeri, dástúrli ánshi Erlan […]

Baıahmet Jumabaıulynyń etnografııalyq 7 kitabynyń tusaýy kesildi
Kitaphana

Baıahmet Jumabaıulynyń etnografııalyq 7 kitabynyń tusaýy kesildi

5 sáýir kúni Almatydaǵy Jazýshylar odaǵynyń kitaphanasynda jazýshy, etnograf ǵalym Baıahmet Jumabaıuly etnografııa taqyrybyndaǵy jeti birdeı kitabynyń tusaýyn kesti. Kitaptyń tusaýyn «Juldyz» jýrnalynyń bas redaktory, aqyn Ǵalym Jaılybaı, tarıhshy ǵalym Nábıjan Muhammedhanuly, jýrnalıst, qoǵam qaıratkeri Nurtileý Imanǵalıuly, ádebıet tanýshy ǵalym Temirhan Tebegenov qatarly qalamger-ǵalymdar kesti. Tusaý keserge qatysqan qalamger, tarıhshy […]

At synshynyń balasyn
Rýhanııat

At synshynyń balasyn

Ertede ataqty Tanabaı degen synshy ómir súripti. Tanabaıdyń bir ul, bir qyzy bar eken. Uly 11 jasqa kelgennen bastap ákesiniń synshylyq ónerin úırenip, jylqy ishinde júripti. Bir jyly jylqyǵa jaý tıip, Qalmaqtar jylqyny aıdaǵanda ishinde júrgen bala da jylqymen birge ketipti. Eline barǵannan keıin qalmaqtyń batyrlary: – Qazaqtan ákelgen jylqymen […]