Sońǵy jazbalar

“Almaty” telearnasy Ospan batyr týraly fılm túsirýde
Jańalyqtar

“Almaty” telearnasy Ospan batyr týraly fılm túsirýde

Astana. 21 qarasha. Baq.kz – Ospan batyrǵa ózgeshe kózqaras. “Almaty”telearnasy táýelsiz “Islam Shyǵys Túrkistan” avtonomııasyn qurýǵa búkil ǵumyryn sarp etken Altaı oǵlany týraly tyń maǵlumattar tapty. Sonyń negizinde aýqymdy derekti fılm túsirýdi kózdep otyr. Arna tilshileri shet memleketke sapar shegip, batyrdyń kózin kórgen, birge soǵysqan qazirgi qart sarbazben suhbattasyp keldi. […]

“Eline uran bolǵan Er Jánibek” atty halyqaralyq prozalyq shaǵarmalar baıqaýy. Aqyt Úlimji atyndaǵy bas júlde ıegeri Qanat Ábilqaıyr
Ádebıet

“Eline uran bolǵan Er Jánibek” atty halyqaralyq prozalyq shaǵarmalar baıqaýy. Aqyt Úlimji atyndaǵy bas júlde ıegeri Qanat Ábilqaıyr

  «Eline uran bolǵan Er Jánibek» atty halyqaralyq prozalyq shyǵarmalar baıqaýyna!     Qarǵa tamyr (áńgime) – Ata, ata, Qazmoıyn qara úzip birinshi bolyp kele jatyr… – Aqsarbas, aqsarbas, botaqanymdy Baıtoqty babamnyń rýhy jebeı górsin… Sary dalanyń apshysyn qýyrǵan at tuıaǵynyń dúbiri qulaq tundyrady. Qıqý salǵan dúıim jurt pen uran […]

Altyn orda memleketi
Shejire

Altyn orda memleketi

  1227 jyly Joshy ólgen soń onyń ornyna uly Batyı otyrdy. 1235 jyly Monǵol ımperııasynyń astanasy Qaraqorymda bolǵan quryltaıda Batysqa (Eýropaǵa) shapqynshylyq joryq jasaý uıǵaryldy. Bul joryq 1236 jyly bastalady. Altyn Ordanyń astanasy Saraı-Batý, al keıinirek Saraı-Berke qalasy boldy. Túrik derekterinde Batyı hannyń áskerleri qypshaqtar dep ataldy. Sebebi, ulan-ǵaıyr ólkede […]

Shaǵataı tili
Rýhanııat

Shaǵataı tili

Shaǵataı tili (جغتای — Jaǵatoı; uıǵ. چاغاتاي — Chaǵataı; óz. ﭼىﻐﺎتوي — Chigʻatoy) — bir kezderi Ortalyq Azııada keń taralǵan, qazir óli tilge aınalǵan túrki tili. «Shaǵataı» sózi Shaǵataı ulysynyń atynan kelip shyqqan. Shaǵataı handyǵy Shyńǵys hannyń ekinshi uly Shaǵataı hannyń atymen atalǵan. Osy tilde sóılegen kóptegen Shaǵataı túrikteri men tatarlar ózderin […]

HANTAÝ – QAZAQ HANDYǴYNYŃ ALǴAShQY ASTANASY
Jańalyqtar

HANTAÝ – QAZAQ HANDYǴYNYŃ ALǴAShQY ASTANASY

QAZAQ HANDYǴYNYŃ 550 JYLDYǴYNA ARNALǴAN DÚBIRLI TOI ShÝ MEN TALAS ARASYNDAǴY ALQAPTA О́TEDI. BUL TÝRALY QR MƏDENIET JƏNE SPORT MINISTRI ARYSTANBEK MUHAMEDIULY MƏLIM ETTI. ONYŃ AITÝYNShA, BUL ShARAǴA MEMLEKET BASShYSY NURSULTAN NAZARBAEVTYŃ О́ZI KELIP QATYSADY. SONDAI-AQ ATALǴAN MEREITOIǴA HALYQARALYQ DEŃGEIDEGI JOǴARY DƏREJELI QONAQTAR KELEDI. BUL, ƏRINE OBLYSYMYZDYŃ MƏRTEBESIN KО́TERETIN AITÝLY […]

Ǵappar BILÁL atyndaǵy arnaıy syılyq ıegeri Abylaıhan Esimbaı: Eline qorǵan bolǵan Er Jánibek
Ádebıet

Ǵappar BILÁL atyndaǵy arnaıy syılyq ıegeri Abylaıhan Esimbaı: Eline qorǵan bolǵan Er Jánibek

I bólim Bala Jánibek Zeńgir kókti qan qyzyl túske malyndyrǵan qashqyn kún júzi qyzara zańǵar taý artyna jasyryndy. Móldiregen beıkúná aspandy qanǵa bóktirgenine ókine me, sońǵy ret bolsa-daǵy kóz ushynan jer betine órtene syǵalady. Berdáýlet úshin búgingi kún ǵasyrdan da uzaq kórindi. Kelinshegi bosana alar emes. Tań azanynan beri tolǵatyp […]

Qaýsylqan QOZYBAI atyndaǵy arnaıy syılyq ıegeri Saǵadat ORDAЩEVA: Qan maıdanda qaıtys bolǵan qaraǵym… (novella)
Ádebıet

Qaýsylqan QOZYBAI atyndaǵy arnaıy syılyq ıegeri Saǵadat ORDAЩEVA: Qan maıdanda qaıtys bolǵan qaraǵym… (novella)

                                                 Elge esti er kerek!                                                                    (I.Jansigúrov.)  Qara bult kóshkindep baryp uıalas qasqyrdaı kúnbatysqa uılyqty. Qarbarqyn tartqan kúńgeı batys záre quty joq edi qaltyrap bara ma? Iá tońǵan, dúnıe tońǵan myna esirik jelden de, túreńsiz qapyryq kúnnen de… Asyp sasyp asyqqan adamdar da tońǵan. Qalshyldap ıeginen sypyryla bergen shekpenin kóterýge […]

Omarǵazy AITAN atyndaǵy arnaıy syılyq ıegeri Bátıma Ahmetova: Áýlıe bulaq
Ádebıet

Omarǵazy AITAN atyndaǵy arnaıy syılyq ıegeri Bátıma Ahmetova: Áýlıe bulaq

Biz uzyq jol soǵyp Áýlıebulaqqa, batyr babanyń jatqan jerine tań ata jettik. Bulaq basyna kelip toqtaǵan kólikten jasy besten endi asqan egiz ulydarym Kereı men Jánibek túse sala anadaıda turǵan batyrdyń esketkishine qaraı tura júgiristi. Sheshe! Sheshe! Meni shaqyrǵan atam áne tur… alaqaı… ata… ata… Kesenege qaraı tura júgirgen balalarymnyń […]

Qazaq halqynyń Batys Mońǵolııa jerine qonystaný tarıhy
Shejire

Qazaq halqynyń Batys Mońǵolııa jerine qonystaný tarıhy

Qazaq halqynyń Batys Mońǵolııa jerine qonystaný tarıhy Tarıhshylardyń ortaq pikirleri Mońǵolııadaǵy qazaq dıasprosynyń qalyptasýyn 2 úlken kezeń dep qaraıdy. Birinshi kezeń – 1723 jylǵy Jońǵar shapqynshylyǵynan HIH ǵasyrdyń 70-jyldar aralyǵy bolsa, ekinshi kezeń – HIH ǵasyrdyń 70-80-jyldarynan HH ǵasyrdyń 20-jyldaryna deıingi ara-lyǵy. Alaıda, birinshi kezeń aralyǵynda abaq kereıdiń jekelegen rýlary […]

Kúltegin eskertkishi — túrki halyqtardyń baǵa jetpes baılyǵy
Rýhanııat

Kúltegin eskertkishi — túrki halyqtardyń baǵa jetpes baılyǵy

«Túrki halqy joıylmasyn, el bolsyn»                                                         Kúltegin jazýy.         Ár halyqtyń qalyptasý, damý jolynda ózine tán erekshelikteri bar. Bul tarıhı qundylyqty zerdelep jaryqqa shyǵarý qaı memlekette bolmasyn mańyzdy máselelerdiń birine aınalǵan. Keńester Odaǵy kezinde ótken tarıhymyzdy zertteý múmkin bolmady. Sondyqtan bolar ata-babamyzdyń baı murasy Túrki álemin zertteýde ǵalymdarymyzdyń negizgi eńbekteri […]