Өр Алтайдағы керейлер мен Құнанбай ауылының байланысы ежелден ел ауызында бар ескі әңгіме. Құнекең туралы сөз болғанда ауыл ақсақалдарының «аға баласы ғой» деп әлгіге құрмет қылатынын өз құлағымызбен естіп өстік. Тіпті 1931 жылы Шәкерім қажы атылып, арғы бет асқан ұлы Зият пен Әзімбайұлы Бердеш те сол ескі тарихтың тамырын жақындыққа […]
Мөде, Едіге дəуірінен Шыңғысхан арқылы жеткен ежелгі ерлік іздеріміз бен ертегі-аңыздардың алтын өзегі болған – Алпамыс, Ер Тарғын, Қамбар, Ертөстік сынды баһадүрлерімізді айтпаған күннің өзінде XVIII ғасырдағы жоңғар жаугершілігі тұсындағы қазақ батырларының тарихы да талай томға жүк болып келеді. Сондықтан «Абылай дəуірі – қазақтың ерлігі мен серілігінің ғасыры» деген Шоқан […]
Қазақ тарихында елі мен жері үшін күрескен ерлер баршылық. Өкінішке орай, олардың көпшілігінің ерлік істері туралы мағлұматтар бүгінгі ұрпаққа беймәлім. Осындай «ақтаңдақтардың» орнын толтыру бүгінгі тарихшылар мен әдебиеттанушылардың өзекті міндеті. Толарсақтан саз кешіп, шыбын жанын шүберекке түйіп, қазақ халқының тәуелсіздігі үшін өмірлерін жорықпен өткізген ұлы аталарымыздың есімдері қандай да құрметке […]
Бүгінгі күн тәртібінде тұратын мәселелердің ең мәртебелісі – ұлт мәселесі. Дүние әлемнің бір үлкен мүйісінде қазақ деген бір шоғыр этнос қалыптасты. Өзіндік мәдениеті мен менталитеті бар, өзіне тағдырдан берілген қасиеті бар осы қазақтар. Ұлы шежіреші Мұхтар Мағауин бұны «…ежелгі түрік жұртының қыпшақ тектес руларын біріктірген ұлы мемлекет…» деді. Күре тамыры […]
Арқалық батыр Абақ керейдің әйгілі батырларының бірі. Ол «Арқалық батыр» жыры арқылы күллі қазаққа әйгіленген тұлға. «Арқалық батыр» жыры – қазақ халқының өткен тарихынан, салт дәстүрінен хабар беретін, танымдық-тәрбиелік, көркемдік маңызы аса зор рухани мұраға айналды. Жырға арқау болған оқиғалар нақты тарихи оқиғалар негізінде өмірге келді және керей елінің 18- […]
Керей тайпасына негізделіп, 10-11 ғасырлар шамасында үстемдік етіп, Моңғол империясы құрамына кірген және 18-19 ғасырларда өмір сүріп Қазақ хандығы құрамына кіретін «Керей хандығы» атты екі ұлыстың бұл жолы соңғысы туралы әңгіме етеміз. Қазақ хандығының Орта жүз құрамына қыпшақ, қоңырат, керей, уақ, арғын, найман атты алты арыс ел кіретіні белгілі. Орта азия […]
ШӘКӘРІМ МЕН ЗИЯД ҚЫТАЙДА Арғы шақ аласапыранының әңгімелері Қытай қазақтары ішіндегі үлкендердің еске алуынша, өткен ғасырдың басқы онжылдықтарында, Абай ғана емес, Шәкәрім Құдайбердіұлының (1858 ж. 11 шілде. Семей. Кеңбұлақ. – 1931ж. 2 қазан. Шыңғыстау) ақындығы, жазушылығы, философтығы, тарихшылығы, композиторлығы, текті атаның ұрпағы екені, отаршыл империяның қырына алынған […]
Шыңжандағы ұлт азаттық күрестің қолбасшысы, күрделі тұлға Оспан батыр туралы тарих ғылымдарының докторы Р.Болд жазған бұл байсалды зерттеу Моңғолияның «Өнөөдөр» («Бүгін») газетінде (2012.05.16. №113) жарық көрген болатын. Дала көкжалының Америка барлаушысымен әріптес болғандығы бүгінгі әскерилерге де бір ой салатындай. АҚШ Орталық барлау басқармасының (ЦРУ) директоры М.Хайден «Шын мәнісінде қызметтік міндетін атқарып […]
Оспан 1899 ж. Алтайдың Көктоғай ауданы, Өңдіқара өңірінде туылған. Оспан өмір сүрген уақыт ұлтаралық текетірестерге толы заман болмысын сол кезде өмір сүрген Оспан батырдың рухани ұстазы, шығармалары Оспан батырға дем берген ағартушы ақын Ақыт өлеңдерінен байқалады. Шыңжаңды басқарып отырған гоминдаң үкімет басшысы Шэн Шицай өзінің «алты дұрыс саясат» деп аталатын […]
Қазақ даласы басынан талай жаугершілік заманды өткерді. Найзаның ұшымен, білектің күшімен киелі еліміз мен жеріміздің біртұтастығы мен ауызбірлігін сақтап, қорғаған хас батырлардың арқасында қазақ халқы тарихта аман сақталып қалды. Бес қаруын асынып, елдің мызғымас тыныштығы үшін басын бәйгеге тіккен жаужүрек ерлердің бірінің атын білсек, бірін білмейміз. Бір білетініміз, батырлық замандарда […]
|
|
Соңғы пікірлер