Қазақ халқы бір жылдың 365 күнін әрқайсысы 90 күннен тұратын төрт мезгілге (кейбір зерттеушілер мұны төрт дүлей деп атап жүр) бөліп қарастырады Бұларды күнделікті өмірде көктем, жаз, күз және қыс деп шартты түрде атағанымызбен бұрынғылар бұл мезгілдерді су, от, топырақ және ауа секілді төрт жаратылыстың үстемдік құратын уақыты деп санаған. […]
Жарқын Есімбекұлы 1967 жылы Қытайдың Алтай қаласында дүниеге келген. 1985-1990 жылдары Шыңжаң университетінің физика факультетінде оқыған. 2006 жылы Бейжің университетінде астрономия ғылымдарының докторы атағын алды. 2008-2009 жылдары АҚШ-тың Гарвард университеті Симпсон астрофизика зерттеу орталығында ғылыми зерттеу жұмыстарымен айналысты.
Бүгін, XX ғасырдағы қазақ ұлт азаттық қозғалысының жетекшілерінің бірі, дала көкжалы Оспан батыр Сіләмұлының ұлт азаттығы жолында шаһит кешкеніне 70 жыл. 1951 жылдың 29 сәуірінде Оспан батыр Үрімжіде Қытай коммунистері жағынан атылды.
Жәркен жырау өмірден өткелі Алтай мен Арқадығы, Тәңір тау мен Оралтаудың ортасындағы барша халқы жоқтап, ақындары жоқтау жырларын селдетіп жатыр. солардың бір парасын бүгін назарларыңызға ұсынуды жөн көрдік.
Осыдан 70 жыл бұрын, сәуір айының 29 күні, ХХ ғасырдағы ұлт қаһарманы, қолбасшы, баты Оспан Сіләмұлы қытай коммунистерінің тұтқынында ату жазасына кесілген күн еді. Батыр бабамыздың сол сәттегі тәкапар бейнесін, асқақ рухын, батыр тұлғасын төрт шумақ өлеңмен өрнектеп берген, Жайыр таудың жырауы, аяулы асыл, аңғал ақын ағамыз Жәркен Бөдешұлы да күні кеше ғана, осы сәуір айында мәңгілік келмес сапарға аттана берді. Бүгін халқы ардақты ұлын арулап жер қойынына тапсырып қайтты. Жәніңіз жаннатта болғай алаштың айбоз ұлы.
Жәркен кеткенде… Мұрат Шаймаран Өшіпті дейді бір шырақ, бататын күндей қан қызыл. Көшіпті дейді тым жырақ Жайырдан келген жалғыз ұл. Қар жауған сәуір қаралы, шомғандай шүңет мың ойға, Жалғыздар керек екен ғой өзі де жалғыз Құдайға. Ажалдың жүзін көремін – безбүйрек беті бозарып… Кеткендей болды өлеңнің өмірге ғашық көзі […]
Адамдар өздерін қысқа мерзімде жаңа қала тұрғыза алатын немесе керісінше мыңдаған ядролық қару арқылы планетадағы барлық тіршілікті құрта алатын қуатты күш иесіміз деп санайды. Біз табиғатқа әмірімізді жүргіземіз деп ойлаймыз. Бірақ табиғат олай ойламайды және үнемі адамзат баласын Жер бетінен “жоюға” тырысады. Әзірге барлық әрекеті нәтижесіз. Қазіргі коронавирус індетінің болуы да сол әрекеттің бір көрінісі…
АҚШ азаматы Крейг Портелл отбасымен 1998 жылы Моңғолияның Баян-Өлгей аймағына барып, ондағы жергілікті қазақтарға ағылшын тілінен сабақ бере бастайды. Кейін Портелл отбасы осы аймаққа көшіп келіп, 8 жыл ішінде NovaLingua білім орталығын ашып, Баян-Өлгей табиғатын қызықтау үшін келген шетел туристеріне қазақ тілін үйретумен айналысқан. Қазіргі уақытта Ұланбатыр қаласында оқытушы болып еңбек ететін ерлі-зайыпты Крейг пен Сара келешекте Қазақстанға қоныс аударғысы келеді. Қазақстаннан басқа елде қазақ тілін үйретіп жүрген Крейг мырзаны әңгімеге тарттық.
Бұдан бұрынғы жылдары өмілдірік құйысқаны күнмен көмкеріліп кісінеп ерте жететін кербесті көктемнің биылғы келісі кештеу болды. Көкек шақырып үлгермей, Арқаның ақ түтек ақпа бораны аяғын аптаға созып жатқанда, солығы басылмай іле-шала жетіп, құс қанаты ән салатын Алматы аспаны да ашық емес-ті. Жауып жырғатпаған жамауы көп жасық бұлттар түспей жатып жесір […]
Қарт Алтайдың қалың жынысты, қарлы жоталарының биігінде көз тамшысындай болып мөлдіреп жатқан Марқакөл дейтін ғажап бір көл бар. Тау басындағы таңғажайып көлде мамандардың айтуынша, әлемде біздің елде ғана ұшырасатын майқан балықтары тіршілік құрады. Сонау мұз дәуірінің көзі тірі символы деп жүрген майқан балығы жайында сіз не білесіз?
|
|
Соңғы пікірлер