سوڭعى جازبالار
جاڭالىقتار
اۋا رايى قۇبىلىسىنىڭ قازاقشا اتاۋى جانە حالىقتىق بولجامدار.
حالقىمىز تابيعات تىلسىمىن ەرتە زاماننان-اق ءتۇسىنىپ، ونى ءوزىنىڭ تۇرمىس-تىرشىلىگىنە ارقاۋ ەتىپ، كولدانا بىلگەن. سولاردىڭ ءبىرى – حالىقتىڭ اۋا رايىن بولجاۋ تاسىلدەرى. قىسى-جازى دالالىك ومىردە تىرشىلىك ەتكەن حالكىمىز وزدەرى تۇرعان ولكەنىڭ تابيعي ەرەكشەلىگى مەن قۇپياسىن تەرەڭ بىلگەندىگى سونداي، ايسىز تۇندە جۇلدىزعا قاراپ جول تاۋىپ، كوز اشتىرماس بوراندا جەردىڭ شوبىنە كاراپ ەل […]
رۋحانيات
ورازحان احمەت: «ماعاۋيننىڭ ەۆتۋشەنكودان نەسى كەم؟!..»
ورازحان راحمانبەك ۇلى احمەت – 1938 جىلدىڭ تامىزىندا قىتايدىڭ ىلە ايماعى قورعاس (بۇرىنعى ءسۇيدىن) اۋدانىنىڭ ساربۇلاق اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. 1955-58 جىلدارى شىنجاڭ ينستيتۋتىنىڭ ءتىل-ادەبيەت فاكۋلتەتىن بىتىرگەن. سول جىلى «جەرلىك ۇلتشىل» اتانىپ، تارىمعا ايدالادى. كەيىن تۋعان جەرىنە ورالىپ، جەرگىلىكتى بيلىك وكىلدەرىنىڭ باقىلاۋى استىندا ەڭبەك ەتەدى.تەك 1980 جىلى عانا تولىق اقتالىپ، شىعارماشىلىقپەن ەمىن-ەركىن […]
شەجىرە
جۇمات شانين جانە «ارقالىق باتىر»
سىلدىراي اققان بۇلاقتىڭ باستاۋدان باستالاتىنى سياقتى، «تەاتر» ونەرى، قازاقتان شىققان تۇڭعىش كاسىبي رەجيسسەر جۇمات شانينگە سوقپاي وتپەيتىنى شىندىق. قازاق ساحاراسىندا «تەاتر» ونەرىنىڭ قيەلى ءدانىن ەگىلىپ، قادالعان جاس شىبىعى – بايتەرەككە اينالىپ، كورەرمەنىن بىردە كۇلدىرسە، بىردە مۇڭايتىپ، ىشىندەگى شەرىن شىعارتاتىن بەكزات ونەردىڭ باستاۋى قالاي باستالعان ەدى؟ قانداي جولداردار ءوتىپ، قانداي اسۋلاردان […]
جاڭالىقتار
قازۇۋ-دا «ماڭگىلىك ەل» ساعات ستەللاسى اشىلدى
الماتىداعى ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى قالاشىعىندا تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ 30 جىلدىعىنا وراي «ماڭگىلىك ەل» ساعاتى ارحيتەكتۋرالىق قۇرىلىسىنىڭ سالتاناتتى اشىلۋ ءراسىمى ءوتتى. جوو-عا دەيىنگى دايىندىق فاكۋلتەتىنىڭ وقىتۋشىلارى: باپاي ۇلان ماعاز رەتبەك
بەينەماتەريالدار
ءاليپا قابىلبايقىزى: “جاۋ دۇڭگەندەر اكە – شەشەمدى كوز الدىمدا ءولتىردى” (ۆيدەو)
بۇل شىعارىلىمدا باركولدەگى بۇگىندە جاسى توقسانعا كەلگەن ءاليپا قابىلبايقىزى اجەمىز وتكەن عاسىردىڭ ناۋبەتتەرىن ءوزى باسىنان كەشكەن، كوزمەن كورگەن وقيعالارمەن بىرلەستىرە ايتىپ بەرەدى.
جاڭالىقتار
الماتىدا قۇرمان المەرەك ۇلىنىڭ كەسەنەسى اشىلدى
31 قاراشا كۇنى، الماتى قالاسى، الاتاۋ اۋدانىنىڭ «شاڭىراق-2» ىقشام اۋدانىندا قۇرمان المەرەك ۇلىنىڭ (1688-1736) جاتقان جەرىنە تۇرعىزىلعان كەسەنەنىڭ سالتاناتتى اشىلۋى بولدى. سالتاناتتى شارانىڭ اشلۋىندا ءسوز باستاعان الاتاۋ اۋدانىنىڭ اكىمى ازامات قالدىبەكوۆ تاۋەلسىزدىگىنىڭ 30 جىلدىعىنا وراي الماتى قالاسى الاتاۋ ادانى اكىمدىگى بۇل تاريحي ورىنعا كوڭىل ءبولىپ، كەسەنە اينالاسىن اباتتاندىرىپ، حالىققا پايدالى تاريحي-رۋحاني […]
ادەبيەت
ولەڭگە سۇيەنگەن اقىن(جاركەن بودەش ۇلىنىڭ جان سىرى)
ەگەر اتاقتى اقىن-جازۋشىلار اراسىندا ادام بويىنداعى قاراپايىمدىلىق بويىنشا جارىس ۇيىمداستىرسا، باس بايگەنى ءسوزسىز كەسەك دارىن يەسى جاركەن بودەش ۇلى الار ەدى دەپ ويلاپ قويامىن. كەيدە بۇ كىسىنىڭ كىشىپەيىلدىگى، ءتىپتى، شەكتەن تىس سياقتاناتىنى دا جوق ەمەس… وسى اعامنىڭ پەندە بالاسىنا جاساعان قىلداي قياناتى جوق شىعار-اۋ; ودان سوڭ جاكەڭدى جان الەمى سۋداي تۇنىق، […]
ادەبيەت
اسحات كاۋكەر ۇلى: سارىارقا – ءدان تولقىعان داستارقانىم.
اسقات كاۋكەر ۇلى. 1965 جىلى، 17 قازاندا، قحر-دىڭ قۇتىبي اۋدانىندا تۋىلعان، جوعارى ءبىلىمدى، ەڭبەك جولىن اۋىلىندا جەكەشە كاسىپكەرلىكپەن اينالىسا ءجۇرىپ 2003 جىل وتانعا ءبىر جولاتا ورالعان. 1984 جىلدان باستاپ ءوزىنىڭ جەكە تالانتتىنىڭ ارقاسىندا سول كەزدەگى ادەبي، قوعامدىق باسىلىمداردا كوپتەگەن ماقالارىمەن ولەڭ، اڭگىمەلەرى جانە جەر-سۋ اتاۋلارىنا بايلانىستى زەرتتەۋ ماقالالارى جارىق كورەدى، اۋداندىق تاريحي […]
بەينەماتەريالدار
“سارا ءسوز” باعدارلاماسىندا تۇرسىنحان زاكەن ۇلى.(ۆيدەو)
گۇلتەگىن قۇلپىتاسى – ءبىزدىڭ عۇمىرلىق قۇندىلىعىمىز. بۇل ۇلكەن تاعدىرلى جازۋ. تاريحي سانانىڭ نەگىزى كونە تۇرىك ەسكەرتكىشتەرىندە جاتىر. ونداي ەسكەرتكىش ەش ەلدە جوق. سول زاماننىڭ وزىندە مەملەكەتتىكتى قوزعاعان، ەلدىكتى دارىپتەگەن تاسقا جازىلعان ساياسي قۇجات. قازىرگى ءبىزدىڭ دە مەملەكەتتىگىمىزدى ايقىندايتىن نەگىزگى قۇجات. ەشقاشان وزگەرمەيتىن بىزگە جەتكەن بابالاردىڭ ءتول ءسوزى. “ۇستىدە كوك اسپان، استىدا قارا جەر جارالعاندا، ەكەۋىنىڭ اراسىندا ادام بالاسى جارالعان. ادام بالاسىنىڭ ۇستىندە بۋمىن قاعاندار وتىرعان”،-دەيدى. ءبىز قازىر وسى ءسوزدى ايتا الامىز با؟ ول كەزدە ولار ايتا العان…
سوڭعى پىكىرلەر