سوڭعى جازبالار

جۇمات شانين جانە «ارقالىق باتىر»
شەجىرە

جۇمات شانين جانە «ارقالىق باتىر»

سىلدىراي اققان بۇلاقتىڭ باستاۋدان باستالاتىنى سياقتى، «تەاتر» ونەرى، قازاقتان شىققان تۇڭعىش كاسىبي رەجيسسەر جۇمات شانينگە سوقپاي وتپەيتىنى شىندىق. قازاق ساحاراسىندا «تەاتر» ونەرىنىڭ قيەلى ءدانىن ەگىلىپ، قادالعان جاس شىبىعى – بايتەرەككە اينالىپ، كورەرمەنىن بىردە كۇلدىرسە، بىردە مۇڭايتىپ، ىشىندەگى شەرىن شىعارتاتىن بەكزات ونەردىڭ باستاۋى قالاي باستالعان ەدى؟ قانداي جولداردار ءوتىپ، قانداي اسۋلاردان […]

قازۇۋ-دا «ماڭگىلىك ەل» ساعات ستەللاسى اشىلدى
جاڭالىقتار

قازۇۋ-دا «ماڭگىلىك ەل» ساعات ستەللاسى اشىلدى

الماتىداعى ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋني­ۆەرسيتەتى قالاشىعىندا تاۋەل­سىزدىگىمىزدىڭ 30 جىل­دىعى­نا وراي «ماڭگىلىك ەل» ساعاتى ارحيتەكتۋرالىق قۇرى­لىسىنىڭ سالتاناتتى اشىلۋ ءراسىمى ءوتتى. جوو-عا دەيىنگى دايىندىق فاكۋلتەتىنىڭ وقىتۋشىلارى: باپاي ۇلان ماعاز رەتبەك

بەينەماتەريالدار

ءاليپا قابىلبايقىزى: “جاۋ دۇڭگەندەر اكە – شەشەمدى كوز الدىمدا ءولتىردى” (ۆيدەو)

بۇل شىعارىلىمدا باركولدەگى  بۇگىندە جاسى توقسانعا كەلگەن ءاليپا قابىلبايقىزى اجەمىز وتكەن عاسىردىڭ ناۋبەتتەرىن ءوزى باسىنان كەشكەن، كوزمەن كورگەن وقيعالارمەن بىرلەستىرە ايتىپ بەرەدى.

الماتىدا قۇرمان المەرەك ۇلىنىڭ كەسەنەسى اشىلدى
جاڭالىقتار

الماتىدا قۇرمان المەرەك ۇلىنىڭ كەسەنەسى اشىلدى

31 قاراشا كۇنى، الماتى قالاسى، الاتاۋ اۋدانىنىڭ «شاڭىراق-2» ىقشام اۋدانىندا قۇرمان المەرەك ۇلىنىڭ (1688-1736) جاتقان جەرىنە تۇرعىزىلعان كەسەنەنىڭ سالتاناتتى اشىلۋى بولدى. سالتاناتتى شارانىڭ اشلۋىندا ءسوز باستاعان الاتاۋ اۋدانىنىڭ اكىمى ازامات قالدىبەكوۆ تاۋەلسىزدىگىنىڭ 30 جىلدىعىنا وراي الماتى قالاسى الاتاۋ ادانى اكىمدىگى بۇل تاريحي ورىنعا كوڭىل ءبولىپ، كەسەنە اينالاسىن اباتتاندىرىپ، حالىققا پايدالى تاريحي-رۋحاني […]

ولەڭگە سۇيەنگەن اقىن(جاركەن بودەش ۇلىنىڭ جان سىرى)
ادەبيەت

ولەڭگە سۇيەنگەن اقىن(جاركەن بودەش ۇلىنىڭ جان سىرى)

ەگەر اتاقتى اقىن-جازۋشىلار اراسىندا ادام بويىنداعى قاراپايىمدىلىق بويىنشا جارىس ۇيىمداستىرسا، باس بايگەنى ءسوزسىز كەسەك دارىن يەسى جاركەن بودەش ۇلى الار ەدى دەپ ويلاپ قويامىن. كەيدە بۇ كىسىنىڭ كىشىپەيىلدىگى، ءتىپتى، شەكتەن تىس سياقتاناتىنى دا جوق ەمەس… وسى اعامنىڭ پەندە بالاسىنا جاساعان قىلداي قياناتى جوق شىعار-اۋ; ودان سوڭ جاكەڭدى جان الەمى سۋداي تۇنىق، […]

اسحات كاۋكەر ۇلى: سارىارقا – ءدان تولقىعان داستارقانىم.
ادەبيەت

اسحات كاۋكەر ۇلى: سارىارقا – ءدان تولقىعان داستارقانىم.

اسقات كاۋكەر ۇلى. 1965 جىلى، 17 قازاندا، قحر-دىڭ قۇتىبي اۋدانىندا تۋىلعان، جوعارى ءبىلىمدى، ەڭبەك جولىن اۋىلىندا جەكەشە كاسىپكەرلىكپەن اينالىسا ءجۇرىپ 2003 جىل وتانعا ءبىر جولاتا ورالعان. 1984 جىلدان باستاپ ءوزىنىڭ جەكە تالانتتىنىڭ ارقاسىندا سول كەزدەگى ادەبي، قوعامدىق باسىلىمداردا  كوپتەگەن ماقالارىمەن ولەڭ، اڭگىمەلەرى جانە جەر-سۋ اتاۋلارىنا بايلانىستى زەرتتەۋ ماقالالارى  جارىق كورەدى، اۋداندىق تاريحي […]

“سارا ءسوز” باعدارلاماسىندا تۇرسىنحان زاكەن ۇلى.(ۆيدەو)
بەينەماتەريالدار

“سارا ءسوز” باعدارلاماسىندا تۇرسىنحان زاكەن ۇلى.(ۆيدەو)

گۇلتەگىن قۇلپىتاسى – ءبىزدىڭ عۇمىرلىق قۇندىلىعىمىز. بۇل ۇلكەن تاعدىرلى جازۋ. تاريحي سانانىڭ نەگىزى كونە تۇرىك ەسكەرتكىشتەرىندە جاتىر. ونداي ەسكەرتكىش ەش ەلدە جوق. سول زاماننىڭ وزىندە مەملەكەتتىكتى قوزعاعان، ەلدىكتى دارىپتەگەن تاسقا جازىلعان ساياسي قۇجات. قازىرگى ءبىزدىڭ دە مەملەكەتتىگىمىزدى ايقىندايتىن نەگىزگى قۇجات. ەشقاشان وزگەرمەيتىن بىزگە جەتكەن بابالاردىڭ ءتول ءسوزى. “ۇستىدە كوك اسپان، استىدا قارا جەر جارالعاندا، ەكەۋىنىڭ اراسىندا ادام بالاسى جارالعان. ادام  بالاسىنىڭ ۇستىندە بۋمىن قاعاندار وتىرعان”،-دەيدى. ءبىز قازىر وسى ءسوزدى ايتا الامىز با؟ ول كەزدە ولار ايتا العان…

مىرزاعالي توقتاۋباي: “جۇرەكتەن مىڭ ءبىر ءتىل قاتىپ…” نە دەيدى؟
كىتاپحانا

مىرزاعالي توقتاۋباي: “جۇرەكتەن مىڭ ءبىر ءتىل قاتىپ…” نە دەيدى؟

بۇل تالانتتى اقىن تالاپبەك ازانبايدىڭ تىرناق الدى جىر جيناعى. قولىما تيىسىمەن تاپتەشتەپ وقىپ شىقتىم. جيناق ءۇش بولىمنەن تۇرادى ەكەن: ءبىرىنشى ءبولىمى – ولەڭدەر; ەكىنشى ءبولىمى – توعاۋ جانە باللادا; ءۇشىنشى ءبولىمى – پوەمالار مەن داستاندار. اقىننىڭ داستاندارى تاريحي تاقىرىپتارعا جازىلىپتى، ءارى سايىتتاردا، پورتالداردا جاريالانىپ جۇرتتىڭ تالقىسىنا ءتۇسىپ ءجۇر، وقىرماننىڭ بەرگەن […]

التاي تاۋ بوكتەرىندە وسپان باتىر ءسىلام ۇلىنىڭ اتىندا مەشىت اشىلدى.
جاڭالىقتار

التاي تاۋ بوكتەرىندە وسپان باتىر ءسىلام ۇلىنىڭ اتىندا مەشىت اشىلدى.

قازان ايىنىڭ 8 كۇنى، شقو، وسكەمەن قالاسىنا قاراستى گلۋبوكي اۋدانى ورتالىعىندا وسپان باتىر اتىنداعى مەشىتتىڭ اشىلۋ سالتاناتى ءوتتى. اتالعان مەشىتتى سالۋعا تالاپحان مۇقيحان ۇلى سەبەپكەر بولىپ، باتىر بابا ۇرپاقتارىمەن بىرگە حالىقتى ۇيىمداستىرۋ جولىمەن جەتەكشىلىك ەتتى. سونىمەن قاتار ءدىنىم، ءدىلىم  دەگەن كوپتەگەن ازاماتتار ات سالىستى. «ەر جانىبەك» حالىقارالىق قوعامدىق قورى مەن «تۇعىرىل […]

بولات قۇرمانعاجى ۇلى اكەجان: جارق ەتكەن جاسىن جان ەدىڭ (ەسسە)
ادەبيەت

بولات قۇرمانعاجى ۇلى اكەجان: جارق ەتكەن جاسىن جان ەدىڭ (ەسسە)

ءابدىراحمان ءارىپ ۇلىنىڭ رۋحىنا ارنايمىن. اۆتور جىل (2021ج.) جەردەن اۋىر بولدى! الەمدى جايلاعان دەرت قازاق ەلىنىڭ قاراپايىم حالقىنان تىس، بەت جۇزدىگى بولعان قايماقتارىنان، ساڭلاق قالامگەرلەرىنەن، ونەر جۇلدىزدارىنان، عالىمدارىنان، ۇستازدارىنان، ونەرلى، ونەگەلى ادامدارىنان ءبىرازىن قىرقاي جالمادى. ءساۋىر ايىنىڭ وزىندە ق. ءجۇمادىلوۆ، ە. قاسەنعالي، ە. راۋشان سىندى ادەبيەت پەن ونەر جانبوزدارىن  جۇتىپ تىندى. […]