Sońǵy jazbalar

SERIKBOL QONDYBAI: KÚN TÁŃIRI JÁNE KÚNTEKTI ADAM ALASh PEN ALAShA
Rýhanııat

SERIKBOL QONDYBAI: KÚN TÁŃIRI JÁNE KÚNTEKTI ADAM ALASh PEN ALAShA

KÚN MIFOLOGIIaSY «Alasha han» esimi qazaq halqynyń shejire ańyzdarynda kezdesip qalady. Qazaqtyń ulttyq sana-sezimindegi ulttyń ekinshi aty bolyp esepteletin «Alash» sóziniń mańyzy tipti de joǵary. Alash qazaq halqynyń tólqujaty, sondyqtan onyń tabıǵatyn túsiný qajettiligin aıtpaı-aq qoıýǵa bolady. Alash týraly tolyqqandy shejire ańyzy biren-saran, olardyń da kópshiligi bir-eki aýyz sóz túrinde […]

Júrsin Erman: Erlik jyry (óleń)
Ádebıet

Júrsin Erman: Erlik jyry (óleń)

Er Jánibek bahadúrdiń 300 jyldyq toıyna arnalǵan jyr mushaırasynda bas júlde alǵan óleń. Abylaıdyń qaıraýly qanjary dep, Zamanynda daýysyń jer jaryp ed. Ata jaýmen aıqasqan arystandaı, Sende de arman bar ma eken Er Jánibek?!   Taralǵyda siri bop qos taqymyń, Jer bermediń jaýyńa taspa – tilim. Namysyńdy túıip ap shúberekke, […]

Nóserhan Qabıhanuly: Kesene aldyndaǵy ant. (О́leń)
Kitaphana

Nóserhan Qabıhanuly: Kesene aldyndaǵy ant. (О́leń)

Er Jánibek baba rýhyna arnalady. Ishinde Alty Alashtyń zatyń dara, Jyr jazdym ózińe arnap batyr baba. Basyńa jınaldy jurt “Jánibek” dep, Attaǵan azattyqpen  ǵasyr jańa.   Azzattyq uıtqysy bop birligimniń, О́zińdi eske alatyn týdy kúnim. Aınalyp altyn qazyq – keseneńdi, Oralyp kelgen men de bir qulynmyn.   Erligi búgingige bolǵan […]

ABAI – JUMBAQ ÁLEM, ZERTTELMEGEN MUHIT, IGERILMEGEN ǴARYSh
Bilim

ABAI – JUMBAQ ÁLEM, ZERTTELMEGEN MUHIT, IGERILMEGEN ǴARYSh

Keńdik. Bıiktik. Tereńdik. Osynaý bir-birinen ajyramas úsh uǵym arqyly Abaı jyryndaǵy, Abaı sózindegi ulylyqty uǵyp, urpaqqa ashyp aıtamyn, ne bıikke shyǵamyn, ne tereńge boılaımyn degen adamnyń ózi joǵary shyqsa, basy aınalary, tómen tússe, tunshyǵary anyq. О́ıtkeni, Abaı rýhy aspandaı asqaq, qara jerdeı qasıetti, aqyn oıy qazaqtyń keń baıtaq dalasyndaı barlyq […]

Myrzabekov Moldahmet: Keıbir qandastardyń ana tilin bilmeýi – jan jaqqa shashyraǵan ult taǵdyry
Jańalyqtar

Myrzabekov Moldahmet: Keıbir qandastardyń ana tilin bilmeýi – jan jaqqa shashyraǵan ult taǵdyry

Elimiz táýelsizdik alǵaly beri shetten kelgen qandastardy qoldaý jumystaryn esh toqtatqan emes. Tarıhı otanyna etnkalyq qazaqtardy shaqyrýdyń taǵy bir joly jas urpaqty Qazaqstanda bilim alýyn qamtamasyz etý. Dál osy salada kóp jyldan beri aıanbaı eńbek etip kele jatqan mamannyń biri – tarıh ǵylymdarynyń kandıdaty, qaýymdastyrylǵan professor, ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ-niń joǵary oqý […]

“Myqtyń úıi” kimniń úıi?
Bilim

“Myqtyń úıi” kimniń úıi?

– Myqtyń úıi, ústin baspańdar, myqtyń úıine qarap qol shyǵarmańdar, myqtyń úıine qarap dáret syndyrmańdar, – deıtin ata-ana sózi es bilgennen qulaǵymyzǵa sińgen. Biz ony buljytpaı oryndaýshy edik. Kóship kele jatqanda, jol boıynan úıilgen tóbe-tóbe tastar kórinse: – Mynaý myqtyń úıi eken-dep kósh aınalyp ótetin. Sodan da biz «Myqtyń úıin» […]

Ábdýaqap Qara: Álem tarıhyn qazaqtyń kózimen qarap, qaıta jazyp jatyrmyn
Rýhanııat

Ábdýaqap Qara: Álem tarıhyn qazaqtyń kózimen qarap, qaıta jazyp jatyrmyn

(Ystambol Mımar Sınan kórkem óner ýnıversıtetiniń professory, tarıhshy Ábdýaqap Qaramen suqbat) Sózdik qorymdy sózdikpen toltyrdym «Adam aıdasa barmaısyń, dám aıdasa qalmaısyń» degendeı, dám tartyp, Ystambul qalasyna kelip qalǵanymyzda, ózińizben kezdesip, keńesýdiń sáti tústi. Shetelde týyp ósken qazaq ǵalymdardyń ómir-baıany eldegi aǵaıynǵa qyzyq bolary sózsiz. Sondyqtan, áýelgi sózdi ózińizdiń ómir-tarıhyńyzdan bastasaq. […]

DALA BOZTORǴAIY (Turan Qusaıynqyzymen suhbat)
Ádebıet

DALA BOZTORǴAIY (Turan Qusaıynqyzymen suhbat)

Dala boztorǵaıy qandaı súıkimdi, qandaı sulý, qandaı jaǵymdy, qandaı aıaýly deseńizshi?! ol qumaıt jerge, qaǵyr tastarǵa qonbaıdy. ol daýyldy nóserlerge qarsy usha alady, aıazdarda tońbaıdy. ol búkil tabıǵat dúnıesine, jan-janýarǵa, adamzatqa sulýlyq sılaıtyn kıeli qus. ol tamyljyta án shyrqaǵanda kóktem aıy erekshe qulpyryp, búkil tirshilik ıesiniń janyn ásem saz kerneıdi. […]

Jalaıyr Shora
Shejire

Jalaıyr Shora

Maqalamyzǵa ózek etip alǵaly otyrǵan keıipkerimiz týraly ańyzdardy 10-12 jasymyzdan bastap estigen shyǵarmyz, sirá. Ertegi ispetti sol áńgimelerdiń aıtar oıy bir ǵana nársege kelip tireletin. Ol – ótken zamanda Jalaıyr Shora degen ǵajap qusbeginiń ómir súrgendigi. Onyń erekshe qasıeti – saıatshylyqtyń nebir qupııalaryn jete meńgerip qana qoımaı, qustardyń da tilin […]

Búgin aqyn Murat Shaımarannyń 50 jasqa tolǵan týǵan kúni
Ádebıet

Búgin aqyn Murat Shaımarannyń 50 jasqa tolǵan týǵan kúni

Búgin Táýelsiz Qazaqstan ádebıetiniń iri ári kórnekti ókilderiniń biri Murat Shaımarannyń 50 jasqa tolǵan mereıli týǵan kúni. Shaıyr, ustaz, abzal aǵa, asyl jar, ardaqty áke… Murat Shaımaran shyǵarmashylyǵy poezııaǵa qumartqan qaýymǵa shyǵys dalasynyń keń tósinde tabıǵat sharapatyna shomylyp shalqaıa, ómir nárin, jyr sýsynyn simirgen  shaıyrdaı kúı keshtiredi. Shaımarandyq kórkem estetıkaǵa […]