اقپارات حات قۇرمەتتى ارىپتەستەر! ەر جانىبەك اتىنداعى قورى 2014 جىلدىڭ 19 ماۋسىم كۇنى قازاق ەلىن جوڭعار شاپقىنشىلىعىنان قورعاۋعا اسا ۇلكەن ەڭبەك ەتكەن ابىلاي حاننىڭ باس باتىرلارىنىڭ ءبىرى، ءارى بىرەگەيى بولعان بەرداۋلەت ۇلى ەر جانىبەكتىڭ 300 جىلدىق مەرەي تويىنا وراي «ماڭگىلىك ەل مۇراتى جانە ەر جانىبەك » اتتى حالىقارالىق عىلىمي-تاجىريبەلىك كونفەرەنتسيا […]
قازاقتىڭ ۇلى عالىمى ش.ءۋاليحانوۆ ابىلاي حانعا ارنالعان ءوز ەڭبەگىندە XVIII عاسىردىڭ قازاق تاريحى ءۇشىن اسا ءبىر اۋىر كەزەڭ بولعاندىعىن اشىپ ايتادى. قازاقتى قان جىلاتقان «اقتابان شۇبىرىندى» جىلداردىڭ حالىق ەسىنەن كوتەرىلە قويماعىنىن دا تىلگە تيەك ەتەدى. قازاق حالقى ءۇشىن قاتەرلى سىن-ساعاتتا ابىلايداي دانانىڭ بيلىك باسىنا كەلىپ، حالىقتى ۇيىمداستىرا ءبىلۋىنىڭ ارقاسىندا، انتالاعان […]
11 ءساۋىر كۇنى استانا قالاسىندا الەمگە ايگىلى سپورت شەبەرى، قازاقستاندا تاەكۆاندو مەكتەبىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى مۇستافا وزتۇرىكتىڭ 60 جىلدىق مەرەيتويىنا ارنالعان «قازاقستان-تۇركيا دوستىق كەشى» اتتى تۇركيا قازاقتارىنىڭ كونتسەرتى وتەدى. سپورت ساڭلاعىنىڭ 60 جىلدىق مەرەيتويىنا وراي وتەتىن تۇركيا قازاقتارىنىڭ كونتسەرتىندە التايدان اۋىپ انادولىعا جەتكەن قازاقتىڭ ءان-كۇيى ورىندالادى. وسى ورايدا تۇركيا قازاق دياسپوراسىنداعى […]
شوقان ۋاليحانوۆ: “ابىلاي حان زامانى – قازاق باتىرلارىنىڭ ءداۋىرى” دەگەن ۇلى ءسوزىن تەگىن ايپاسا كەرەك. ونىڭ سىرتىندا ابىلاي ءداۋىرى جوڭعارلار مەن قازاقتاردىڭ سۇراپىل شايقاستارىنا تولى بولدى. نە ءبىر باتىرلار شىقتى. سونىڭ ءبىرى – ءبىز ءسوز وتكەلى وتىرعان ەر جانىبەك باتىر. وسى كەرەي جانىبەك باتىردى ەل اۋزىندا “اقىر جانىبەك” دەپ تە […]
جانىبەك باتىر تار جول، تايعاق كەشۋلەرىن بىلاي ەسكە الادى ەكەن: – مايدانداسىپ جاۋ ءتۇسىرۋدى ەرلىگىم دەپ سانامايمىن، قاپتاعان جاۋمەن شايقاسساڭ وتكىر نايزانىڭ ۇشىمەن، تۇلپار اتتىڭ كۇشىمەن، قايراتىڭا ءادىس-امالىڭدى قوسىپ جەڭەسىڭ. سەن ونى الماساڭ، ول سەنى الادى. تالاي-تالاي قان مايداندى باستان كەشىردىم، تار جول، تايعاق كەزەڭدەردەن ءوتتىم، مايداندا جاۋ تۇسىرمەي قايتقان […]
ەر جانىبەكتىڭ ءتۇپ-توركىنى مەن ءوسىپ-ونگەن اۋلەتى تۋرالى ءسوز بولعاندا ەڭ اۋەلى وتكەن تاريحىمىزدىڭ شەجىرەلى بەتتەرىنە ۇڭىلە كەتۋدىڭ دە ارتىقتىعى جوق. كەرەي تايپاسى جىل ساناۋىمىزدان بۇرىنعى II-III عاسىرلاردا ءمالىم بولعان ۇلىستار مەن تايپالاردىڭ ءبىرى. قىتاي، پارسى دەرەكتەرى جانە الكەي مارعۇلان سەكىلدى تاريحشىلار كەرەيلەردى «سانبيلەر تۇسىنان الەمگە ايگىلى قازاق تايپاسىنىڭ ءبىرى» دەپ […]
باتىر بولىپ قارۋ ۇستاپ جاۋعا شاپقان ەكەنسىڭ، الدىڭدا سەنەن دە اسقان باتىر بارىنا كۇمانسىز سەنۋىڭ كەرەك.ايتپەيىنشە جەڭىسكە جەتۋ مۇمكىن ەمەس» (وسپان باتىر ءCىلام ۇلى) القيسسا قول اياعى كىسەندەۋلى الىپ تۇلعا باتىر وسپانارايلى، قاقپان باسقان كوكجال قاسقىر سەكىلدەنىپ كوكاسپانعا قارايدى. الپامساداي تۇكتى كەۋدە، بىلەك، سامايبۇلشىنىنان قان اعادى ونى ەشبىر سەزبەگەندەي الاسۇرىپ جارايدى، ماڭايىندا وقتى مىلتىق، سايمان العان ساقشىلاردى شوقتاي جانعان جانارىمەن «سابايدى» ەڭگەزەردەي ەسىل بىتىم ەر تۇلعاسىن ەڭكەيتپەيدى تىكتەيدى، تاۋعا قاراپ تۇنەرەدى وزىن دە سول تاۋعا بالاپ تىزە بەلىن، بۇكپەيدى. جالت قاراعان قاراسىمەن، وقىس جىلدام قيمىلىمەن توبىرلارعا ۇركەك ۇرەي جۇكتەيدى، ەندى الدىڭعى ۋاقىتتان تەك ولىمنەن باسقا ەشتەمە كۇتپەيدى. قالاي مەيىلى قاراساڭدا تەمىر قۇرساۋ تور قاپتاعان تۇنەك تۇرمە، اباقتى، بۇل تۇنەك، تور كوككە شاپشىپ الاسۇرعان قانشا ارىستان ازاماتتى تۇككە تۇرماس قانشىقتارعا تالاتتى. تاۋ تاعىسى وسپاننىڭ دا جان جاعىنان جاۋ يتتەرى […]
تاريحتا وتكەن كوپ جانىبەكتەر جايىندا تالاي ايتىلدى دا، جازىلدى. جانىبەكتىڭ رۋىنىڭ كەرەي بولۋىنا بايلانىستى كەرەي، جانىبەك حانداردىدا وسى اتامىزبەن قاتار قابىلدايتىنداردا بار. دەسەدە كەرەي ەر جانىبەك پەن ارعىن شاقشاق جانىبەك جايىندا ءبىرىنىڭ ەڭبەگىن بىرىنە تەليتىن تۇسىنبەستىكتەر كوپ. اسىرەسە، كەرەي ەر جانىبەكتىڭ ەرلىك حيكايالارىنىڭ ءبىرتالايى شاقشاق جانىبەككە جازى-لىپ ءجۇر. بۇل جايىندا […]
جانىبەك بەرداۋلەت ۇلى(1714-1792) ابىلاي حان داۋىرىندەگى ايگىلى باتىر. ونىڭ ەل قورعاۋداعى ەرەن ەرلىكتەرىنە قاراي ەسىمىنىڭ الدىنا «ەر» دەگەن اتاۋ قوسىلىپ، «ەر جانىبەك» اتانعان. كەيدە «كەرەي جانىبەك»، «اقىر جانىبەك» دەپ تە ايتىلادى. قۇربانعالي حاليدتىڭ (1843-1913) «تاۋاريح حامسا» اتالاتىن ەڭبەگىندە: «ابىلاي زامانىندا باتىر، ساردار بولعاندار: قاراكەرەي قابانباي، التىباي باتىر، اقتامبەردى باتىر، ەسپەنبەت باتىر، […]
كۇرەس. وسى ءسوزدى ايتقاندا شارشى الاڭدا بەلدەسىپ، ءبىر-ءبىرىنىڭ كىرپىك قاققان ءساتىن اڭدىعان قوس پالۋان كوز الدىڭا كەلە قالادى. بۇدان كۇرەس ونەرىنىڭ ەرەكشە قاسيتكە يە ەكەندىگىن بىردەن اڭعارسىڭ. ەرتە اڭىزداردار مەن باتىرلار جىرىندا، تاريحي تۋىندىلاردا، ءتىپتى ارحەولوگيالىق قازبا دەرەكتەردەن ءبىز ادامزات تاريحىندا كۇرەس ونەرىنىڭ بىرنەشە ءتۇرى بولعاندىعى تۋرالى مول مالمەتتەر كەزدەستىرەمىز. […]
|
|
سوڭعى پىكىرلەر