سوڭعى جازبالار

انادولىعا اۋعان قازاقتار جايلى فيلم تۇسىرىلمەكشى – ءجادي شاكەن ۇلى
جاڭالىقتار

انادولىعا اۋعان قازاقتار جايلى فيلم تۇسىرىلمەكشى – ءجادي شاكەن ۇلى

«قارالى كوش» اتتى تاريحي رومان جازۋىما بايلانىستى وسى كوش توڭىرەگىندەگى وقيعالاردى نەگىز ەتكەن ءبىر فيلم ءتۇسىرۋ ماسەلەسى تالقىعا تۇسۋدە. كينوگەرلەر مەن تاريحشى-جازۋشىلاردان قۇرالعان توپتىڭ شەشىمى بويىنشا مەنى ستسەناري اۆتورلىعىنا ۇسىنىپ وتىر»،-دەيدى قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ، ەۋرازيا جازۋشىلار وداعىنىڭ مۇشەسى، جازۋشى ءجادي شاكەن ۇلى. بۇگىندە اقمولا وبلىسىنا قاراستى قوياندى ورتا مەكتەبىنىڭ ديرەكتورى قىزمەتىن […]

وراز-مۇحاممەد سۇلتان جايىندا نە بىلەمىز؟
رۋحانيات

وراز-مۇحاممەد سۇلتان جايىندا نە بىلەمىز؟

1590 جىلدىڭ باسىندا شۆەدتەرگە قارسى جورىققا شىققان فەدور ءيوانوۆيچتىڭ اسكەرىنىڭ ساپىندا قازاق ورداسىنىڭ سۇلتانى وراز-مۇحاممەد وندان ۇلىنىڭ بولعاندىعى جايىندا دەرەكتەر بار. ورىس قالالارى يام، يۆانگورود، نارۆا تۇبىندەگى شايقاستا ەرلىگىمەن ەرەكشە كوزگە تۇسكەن.  ەلىمىز ەگەمەندىگىن الىپ، تاۋەلسىز بولعالى حالقىمىزدىڭ  وتكەن تاريحى مەن بابالار مۇراسىن ىقىلاس قويىپ زەرتتەۋگە بەل شەشە كىرىسكەندەيمىز. سەبەبى، كەڭەس […]

اقتامبەردى جىراۋدىڭ ساۋىتى تابىلدى!
شەجىرە

اقتامبەردى جىراۋدىڭ ساۋىتى تابىلدى!

سەمەيدە ۇلتىمىزدىڭ كورنەكتى تاريحي تۇلعاسى اقتامبەردى جىراۋدىڭ ساۋىتى تابىلدى. بۇگىن جەرگىلىكتى ولكەتانۋ مۇراجايىندا بارشا جۇرتقا باتىردىڭ كيىمى كورسەتىلدى. توت باسقان كونە ساۋىتتى باتىر، جىراۋ ءارى بي بولعان اقتامبەردى سارى ۇلىنىڭ ۇرپاقتارى بەرتىنگە دەيىن ساقتاپ كەلگەن. 1920-شى جىلدارى قىتايعا ۇدەرە كوشكەن ولاردى قىزىلدار وكشەلەي قۋعاندا بابادان قالعان قاستەرلى بۇيىم ءۇشتى-كۇيلى جوعالادى. كەيىن […]

جاڭالىقتار

ءۇش ءجۇزدىڭ باتىرىنا – 300 جىل

قازاقتىڭ حالىق بولىپ قالىپتاسۋ تاريحىنا توقتالساق، تۇڭعيىق تەرەڭگە تىرەلەتىنىمىز حاق. توپىراعىندا تاۋاريح تولقىپ،شەجىرەگە بوككەن باعزى دالاسى سۇمپايى سوعىستان، مەرەيلى جەڭىس، ءمارت باتىرلاردان كەندە بولعان ەمەس. قايىسپاس قارا نارلاردىڭ قايسارلىعىنىڭ ارقاسىندا كەلگەن جەڭىستىڭ جەمىسىن بۇگىنگى ۇرپاق ءبىز كورۋدەمىز. ۇلان-عايىر اتىراپتى الاشتىڭ اباداندارى اتانعان، الاماننىڭ الدىن بەرمەگەن اسىل ەرلەر قانكەشۋ سوعىستا  جانكەشتى […]

اباي ۇرپاقتارى قالاي قۋعىندالدى
رۋحانيات

اباي ۇرپاقتارى قالاي قۋعىندالدى

تەكتىنىڭ ۇرپاعى دا تەكتى بولادى ەكەن عوي. قولىمىزعا تۇسكەن قۇجاتتار وسى ءسوزىمىزدى ايعاقتايدى. تۇبىنە تارتىپ تۋسا، نەسى ايىپ؟.. الايدا قازاقتىڭ نامىسى مەن مۇددەسى جولىندا باس تىككەن حاكىم ابايدىڭ ۇرپاقتارى مەن تۋىستارىن بۇگىن ءبىرىمىز بىلسەك، ءبىرىمىز بىلمەيمىز. استانانىڭ ىرگەسىندەگى «الجير» مەموريالدى مۇراجايىنىڭ ديرەكتورى بولات جۇنىسبەكوۆ بۇل قۇندى دەرەكتەردى سوناۋ سەمەيدەن الدىرىپتى. […]

اتىراۋ – الماتى پويىزى(اڭگiمە)
رۋحانيات

اتىراۋ – الماتى پويىزى(اڭگiمە)

الا تاڭمەن اتىراۋدان اتتان­عان پويىز تاعى دا قايىستاي سوزىلىپ كۇنگە ماڭداي توسەگەن. پەرروندا اركiمنiڭ جۇگiن كوتە­رiسiپ جانىن باققان جارلى-جاقىبايلاردىڭ سۇلباسى سەلدiرەپ بارىپ جوعالدى. مامىردىڭ مايدا جەلiنە كەۋدە كەرگەن دالا داليىپ جاتىر. سەلەۋلi قىر، سەلكەم-سەلكەم كوكوراي. اۋماعى تاي شاپتىرىم سور اقجارعاقتانىپ سونادايدان قالىپ بارادى. مiگiرسiز دوڭگەلەكتەر كۇشiنە مiنگەن.    تار دالiزدە […]

باۋىرجان مومىش ۇلىن سومداعان اكتەر “نامىس” مەدالىمەن ماراپاتتالدى
جاڭالىقتار

باۋىرجان مومىش ۇلىن سومداعان اكتەر “نامىس” مەدالىمەن ماراپاتتالدى

كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى باۋىرجان مومىش ۇلىنىڭ ءرولىن سومداعانى ءۇشىن جاس اكتەر ەركەبۇلان دايىروۆ “نامىس” مەدالىمەن ماراپاتتالدى. “باۋىرجان مومىش ۇلى” اتتى سەريالدى بەلگىلى رەجيسسەر اقان ساتاەۆ تۇسىرگەن بولاتىن. م.اۋەزوۆ اتىنداعى اكادەميالىق دراما تەاترىنىڭ 28 جاسار اكتەرى ەركەبۇلان دايىروۆ بۇل ماراپات تەك وزىنە عانا ەمەس، جالپى ءتۇسىرۋ توبىنا، تەاتر ۇجىمىنا دەگەن قۇرمەت ەكەنىن ايتتى. […]

ەر جانىبەك – اباي مەن شاكەرىمنىڭ ۇلكەن ناعاشىسى
شەجىرە

ەر جانىبەك – اباي مەن شاكەرىمنىڭ ۇلكەن ناعاشىسى

ءور التايداعى كەرەيلەر مەن قۇنانباي اۋىلىنىڭ بايلانىسى ەجەلدەن ەل اۋىزىندا بار ەسكى اڭگىمە. قۇنەكەڭ تۋرالى ءسوز بولعاندا اۋىل اقساقالدارىنىڭ «اعا بالاسى عوي» دەپ الگىگە قۇرمەت قىلاتىنىن ءوز قۇلاعىمىزبەن ەستىپ وستىك. ءتىپتى 1931 جىلى شاكەرىم قاجى اتىلىپ، ارعى بەت اسقان ۇلى زيات پەن ءازىمباي ۇلى بەردەش تە سول ەسكى تاريحتىڭ تامىرىن جاقىندىققا […]

ەر جانىبەكتىڭ ساپتاس ساردارلارى مەن ساربازدارى
شەجىرە

ەر جانىبەكتىڭ ساپتاس ساردارلارى مەن ساربازدارى

مودە، ەدىگە دəۋىرىنەن شىڭعىسحان ارقىلى جەتكەن ەجەلگى ەرلىك  ىزدەرىمىز بەن ەرتەگى-اڭىزداردىڭ التىن وزەگى بولعان – الپامىس، ەر تارعىن، قامبار، ەرتوستىك سىندى باھادۇرلەرىمىزدى ايتپاعان كۇننىڭ وزىندە XVIII عاسىرداعى جوڭعار جاۋگەرشىلىگى تۇسىنداعى قازاق باتىرلارىنىڭ تاريحى دا تالاي تومعا جۇك بولىپ كەلەدى. سوندىقتان «ابىلاي ءدəۋىرى – قازاقتىڭ ەرلىگى مەن سەرىلىگىنىڭ عاسىرى» دەگەن شوقان […]

جاڭالىقتار

ءجۇنىس قاجى راقيسوپى ۇلى ومىردەن وزدى

بەلگىلى ءدىنتانۋشى مۇرتازا بۇلۇتايدىڭ اكەسى ءجۇنىس قاجى راقيسوپى ۇلىنىڭ قايتىس بولۋىنا بايلانىستى تۋعان-تۋىستارىنا كوڭىل ايتامىز. قازاقتىڭ “قارالى كوشىن” باسىنان وتكەرگەن قازىنا قارتتىڭ جاتقان جارى ءجاناتتا توپىراعى تورقا بولسىن! مارقۇم اقساقال تۋرالى از-كەم اقپاراتتى مۇرتازا مىرزانىڭ فەيسۋكتەگى مىنا جازبالارىنان بىلە الاسىزدار.  باۋىرلار، دوستار! بۇگىن مەن ءۇشىن ازالى دا قازالى كۇن، تەك مەن […]