سوڭعى جازبالار

تالاپبەك ازانباي: ارۋلار – اققۋلار-اي
ادەبيەت

تالاپبەك ازانباي: ارۋلار – اققۋلار-اي

بارلىق انالاردىڭ، ارۋلاردىڭ 8 ناۋرىز حالىقارالىق مەرەكەسىنە ارنايمىن!
مەرەكەلەرىڭىز قۇتتى بولسىن!!
تالاپبەك ازانباي

تاۋەلسىزدىك بارىنەن قىمبات
ءبىلىم

تاۋەلسىزدىك بارىنەن قىمبات

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ «تاۋەلسىزدىك بارىنەن قىمبات» ماقالاسى – حالقىمىزدىڭ وتكەنىنە مەن بۇگىنىن باعالايتىن، بولاشاعىنا باعدار بەرەتىن پاراساتتى باستاماسى جايىندا ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ-دىڭ جوو-عا دەيىنگى  دايىندىق كافەدراسىندا ۇستازدار ۇىجىمى اراسىندا 6 مامىر كۇنى پىكىر سايىسى (بۇل جايىندا مالىمەتتى www.kaznu.kz  سايتىنان تولىعىراق بىلە الاسىزدار)  ۇيىمداستىرىلىپ، پرەزيدەنتىمىزدىڭ ماقالاسىندا كوتەرىلگەن ماسەلەلەردىڭ ماڭىزدىلىعى […]

ۇدايى ىزدەنىستە جۇرەتىن ۇلاعاتتى ۇستاز
ءبىلىم

ۇدايى ىزدەنىستە جۇرەتىن ۇلاعاتتى ۇستاز

بەگاليەۆا ايشا كاريپجانوۆنا، الماتى وبلىسى اۋىلدىق وكرۋگىندە 1958 جىلى ەڭبەكشى وتباسىندا دۇنيەگە كەلدى. 1965 جىلى ونجىلدىق مەكتەبىنىڭ 1-سىنىبىنا باردى، 1976 جىلى ونجىلدىق مەكتەپتى ءبىتىردى. 1979 جىلى قازاق مەملەكەتتىك ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى تاريح فاكۋلتەتىنە ءتۇسىپ، 1985 جىلى تاريح جانە قوعامتانۋ ءپانىنىڭ وقىتۋشىسى ماماندىعى بويىنشا ءبىتىردى. 1979 جىلى ناۋرىز ايىنان 1980 جىلعا دەيىن […]

نۇرعاجات قاپاق ۇلى: داۋلەتشە ءتايجىنىڭ كوك تاس تاڭباسى…
التاي اڭىزى

نۇرعاجات قاپاق ۇلى: داۋلەتشە ءتايجىنىڭ كوك تاس تاڭباسى…

داۋلەتشە ەرتىس ۇلى بوتاقارانىڭ باتىر تىنىبەك اتاسىنىڭ جەتىنشى ۇرپاعى. داۋلەتشە ەرتىس ۇلى بوتاقارا رۋىنىڭ بايىرعى مەكەنى التايدىڭ الاقاعىندا 1871 جىلى دۇنيەگە كەلدى. بالالىق شاعى ءوزىنىڭ سۇيىكتى اتا قونىسى الاقاقتا ءوتتى. داۋلەتشە ەرتىس ۇلى بالا كەزىنەن جانى جايساڭ كەڭ پەيىلدى سابىرلى بولىپ ءوستى، ەل-جۇرتى، تۋىس- تۋعانى، اتا-اناسى داۋلەتشەنى داۋلەتىم دەپ ەركەلەتىپ ءوسىردى. ول بالا جاسىنان سوزگە سونداي شەشەن، اعايىن تۋىستىڭ اراسىندا بولىپ جاتاتىن ۇساق-تۇيەك داۋ شارلاردى، ادەمى تىلىمەن شەشىپ بەرىپ، اعايىن تۋىستى بەرەكەلەستىرىپ ءجۇردى. اعايىن تۋىس اراسىندا بولىپ تۇراتىن ءولىم-ءجىتىم، قىسىلتاياڭ جاعدايدا جول تاۋىپ بەرىپ ءجۇردى. مىنە وسىنداي ۇساق-تۇيەك اعايىن اراسىنداعى جۇمىستارمەن ارالاسا ءجۇرىپ، ەل كوزىنە تۇسە باستادى. ول قىدىرىپ ءبىر اۋىلعا تۇسسە، سول اۋىلدىڭ ۇساق-تۇيەك بالالارى بىراق سول ۇيگە باراتىن، سول ءۇيدىڭ داستارقانىنا قويىلعان ءداندى سول بالالارعا ۇلەستىرىپ بەرىپ وتىراتىن ەدى. «بەرسەڭ بالالاعا بەر»، – دەگەن ءسوز وسىدان قالعان شىعار اۋ شىركىن!

نۇرعاجات قاپاق ۇلى: التايدىڭ الاقاعى – بوتاقارا جۇرتىنىڭ اتا قونىسى
التاي اڭىزى

نۇرعاجات قاپاق ۇلى: التايدىڭ الاقاعى – بوتاقارا جۇرتىنىڭ اتا قونىسى

اباق كەرەي سارىارقا جەرىنەن كوشىپ شىعىسقا كەلىپ قاباتاۋ، شار، قىزىلسۋ، زايساڭ، كوكپەكتى جەرىنە ىرگە تەۋىپ قونىستانادى. جىلدار وتە اباق كەرەيدىڭ باتىرى ەرجانىبەك قارتايعان شاعىندا 1786 جىلدارى كەرەيدىڭ ەل اعالارى ءشاۋ جىراۋ، بارلىباي، بايقان، مامان، شاعان، شەگەتايلار ەل جايىندا اقىل سۇراي بارىپتى، سوندا جانىبەك باتىر قونىس تولى اۋىلى، ءورىس تولى مالى […]

نوسەرحان قابيحان: دوسىمحاننىڭ ەرلىك ءىزى
التاي اڭىزى

نوسەرحان قابيحان: دوسىمحاننىڭ ەرلىك ءىزى

سوعىس ارداگەرى تولىكباەۆ دوسىمحاناتامىزدىڭ ەرلىكگىن جىرلاعان شاعىن داستان

اقىن بولماس تولەمىس ۇلى جايىندا…
التاي اڭىزى

اقىن بولماس تولەمىس ۇلى جايىندا…

قۋانىش ءىلياس: حالقىنىڭ جۇرەگىندە بولماس اقىن   اڭداتپا:2005-جىلى مامىر ايىندا التاي قالاسى ابيتان قالاشىعى قىزىل ۇيەڭكى قىستاعىنداعى اقىن اتانىڭ قارا شاڭىراعىنا بارعان ەدىك. باقىت بولماس ۇلىنىڭ باستاۋىندا، ول كىسى جايىندا كوپتەگەن ماتەريالدارعا يە بولدىق. بۇل ماقالا دا سول ساپار دا جازىلدى… -اۆتور حالقىنىڭ جۇرەگىندە بولماس اقىن، بولماستاي ەندى قايتا بولماس […]

«حاسەن — ءجاميلا»: حاسەن مەن ءجاميلا ءرولىن سومداعان تۇلعالارمەن بولعان سۇحبات
جاڭالىقتار

«حاسەن — ءجاميلا»: حاسەن مەن ءجاميلا ءرولىن سومداعان تۇلعالارمەن بولعان سۇحبات

2004 جىل. «قازاق كالەندارى» بەتتەرىنىڭ بىرىنەن قحر-دا ومىرگە كەلگەن كينوكارتينا تۋرالى حاباردى وقىپ قالدىق. سويتسەك، ول قازاق تىلىندە شەتەلدە تۇسىرىلگەن تۇڭعىش كوركەمسۋرەتتى فيلم ەكەن. وسىنى وقىعاننان كەيىن ويعا قالدىق. كوكەيىمىزگە: «سونداعى ويناعان كينواكتەرلەر… ولار كىمدەر ەدى؟» دەگەن ساۋالدار كەلگەن بولاتىن. «ءيا، شىنىندا ولار كىمدەر ەدى؟ ىزدەپ كورسەك قايتەدى وزدەرىن؟ ماسەلەن، 1956-1962 جىلدارعى ۇلى كوش كەزىندە سول ونەر ادامدارىنىڭ اراسىنان بەرگى بەتكە وتكەندەرىنىڭ دە بار بولۋى مۇمكىن-اۋ…» اقىرى تاپتىق تا! ولار: ءجاميلا – كەڭەس وداعىنىڭ حالىق ءارتىسى، كسرو مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى، م.اۋەزوۆ اتىنداعى قازاق اكادەميالىق دراما تەاترى­نىڭ ساڭلاق اكتريساسى فاريدا ءشارىپوۆا بولسا، ەكىن­شىسى – حاسەن ءرولىن ويناعان ىقىلاس دۇكەن ۇلى اتىنداعى رەس­پۋبليكالىق ساز اسپاپتارى مۇرا­جايىنىڭ عىلىمي قىز­مەتكەرى ابىلاي تۇگەلباەۆ ەدى. كوپ كەشىكپەي الماتىدا تۇرا­تىن وسى اعا، اپامىزبەن كەز­دەسىپ، اڭگىمەلەسكەن جايىمىز بار. 2004 جىلدىڭ جايماشۋاق سول ءبىر كوك­تەمىندەگى سۇحباتتا مىنا ءتو­مەندەگى جايتتەر بەلگىلى بولعان ەدى.

“حاسەن – ءجاميلا” كينوسى (ۆيدەو)
بەينەماتەريالدار

“حاسەن – ءجاميلا” كينوسى (ۆيدەو)

مۇراتبەك مۋسا: ۇليدى كوكجال ەرلىك اينالامنان
ادەبيەت

مۇراتبەك مۋسا: ۇليدى كوكجال ەرلىك اينالامنان

التاي تاۋى بارشا تاۋدىڭ باباسى   قارت التايىم،  تاۋ باباسى جال – قۇزدار، جەر كوتەرمەس جەردەن اۋىر قايعىڭ بار . جۇرەگىمنىڭ اشتى زارىن قوزعايدى، قارا ءتۇندى قالجىراتقان بايعۇزدار.   قوڭىر تاۋدىڭ قاسىسا جەل ارقاسىن، ەسكىرمەيدى ەسكى اۋەنىم  _ جارتاسىم. قوڭىر كەشتە كۇڭىرەنىپ قوبىز  ءۇن، قوعالى ەرتىس  ، الىسقا جول تارتاسىڭ. […]